تبیان، دستیار زندگی
واژه ذهن ورزی به معنای فکر کردن، تفکر و مشاهده متفکرانه است. انسان از راه ذهن ورزی به خود، افکار، آرزوها و نیازهایش، زمانی را اختصاص می دهد. او به خود و دیگران می اندیشد، راه حل هایی برای مشکلاتش پیدا می کند و دوباره به خود می آید. کودکان نیز حس کردن بدن
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

پرورش خلاقیت و بازی های ذهن ورزی

بازی هایی برای تحریک احساس و تقویت نیروی تمرکز

واژه ذهن ورزی به معنای فکر کردن، تفکر و مشاهده متفکرانه است. انسان از راه ذهن ورزی به خود، افکار، آرزوها و نیازهایش، زمانی را اختصاص می دهد. او به خود و دیگران می اندیشد، راه حل هایی برای مشکلاتش پیدا می کند و دوباره به خود می آید. کودکان نیز حس کردن بدن خود را از راه تفکر فرا می گیرند. آن ها حواس خویش را به کار می گیرند، می توانند خود و محیط اطرافشان را بهتر درک کنند، دوباره به آرامش و آسودگی دست یابند و در نهایت متعادل تر شوند. هدف بازی های ذهن ورزی، تحریک احساس و تقویت نیروی تمرکز است نیز تقویت حواس لامسه، شنوایی و بینایی و نهایتاً تقویت آمادگی برای گفتگو کردن است. حال به چند بازی اشاره می کنیم:

بخش خانوداه ایرانی تبیان
پرورش ذهن کودک

دیوار، دروازه

هدف این بازی افزایش قدرت تصور؛ انجام گام به گام شنیده ها؛ احساس بدن در مرحله فعالیّت و استراحت است.

بچه ها چهار زانو روی یک زیرانداز یا یک صندلی می نشینند دست ها را روی ساق پا می گذارند و چشم‌ها را می بندند. در این حین، یک نواخت نفس می کشند آن ها آرامش را حس می کنند مربی به آهستگی و یکنواخت نوشته ی زیر را می خواند.

تصور کن که دیواری ساخته شده از سنگ های تنومند هستیبالاتنه کاملاً راست و کشیده
خود را همانند تمام دیوار تنومند، سنگین و استوار احساس می کنیدر این حالت، مدتی نشسته می مانند
در دروازده ای باز می شودبازوها به آرامی و بدون فشار از هم باز می شوند. در این میان عمل دم صورت می گیرد
دروازه باز و بسته می شودبالاتنه دوباره راست و کشیده می شود. در این بین عمل بازدم انجام می شود.
تو، دوباره تجسم یک دیوار تنومند هستیسینه ستبر می شود، به آن فشار آورده می شود سپس دروازه دوباره باز می شود این باز و بسته شدن چندین بار تکرار می شود.

قایق بادبانی

هدف این بازی تقویت نیروی تمرکز و قدرت تصور، تجربه وضعیت بدن در حالت استراحت و تقویت خود آگاهی از بدن است.

بچه ها روی یک زیرانداز دراز کشیده یا اینکه روی یک صندلی می نشینند چشم ها را می بندند عمل دم و بازدم را عمیق انجام می دهند. مربی به آهستگی و یک نواخت نوشته زیر را می خواند:

- تصور کن که در یک قایق بادبانی کوچک نشسته ای.

- قایق آرام و آهسته همراه تو بر روی دریا حرکت می کند

- بر اطرافت نیز آرامش حاکم است.

- دریا آرام است و باد گرمی بدنت را نوازش می دهد.

- قایق تو را به نرمی به این طرف و آن طرف تاب می دهد.

- احساس راحتی و آرامش می کنی.

- همه چیز موافق مراد توست.

- دریا را استشمام می کنی و عطر آن را به سینه می دهی، مدتی با قایق بر روی دریا می مانی. آفتاب کم‌ کم غروب می کند.

- قایق، تو را با حرکات و آرام به ساحل برمی گرداند.

- دوباره در خانه هستی.

- چشم هایت را باز کن، دست و پایت را دراز و احساس کن چقدر حالت خوب است.

سنگین مثل سنگ

هدف این بازی تمرین توانایی تمرکز؛ غلبه بر ترس؛ شناخت اشیاء و احساسات تو است. بچه ها راحت و آرام بر روی زیراندازی دراز می کشند و یک نواخت نفس می کشند مربی، یکسان و آهسته متن زیر را می خواند:

- تصور کن که سنگی تنومند بر روی شکمت قرار دارد، که با هر نفس سنگین و سنگین تر می شود.

- سنگ را بر روی شکمت باقی بگذار و فقط به سنگینی اش فکر کن، به تنفس یک دست و عمیق خود ادامه بده.

- اگر دیگر نمی توانی سنگ را تحمل کنی، چشم هایت را باز و دست و پایت را دراز کن و بنشین.

موسیقی جادویی

هدف این بازی پرورش احساسی تازه از بدن و تجربه ی وضعیّت در حالت استراحت است.

بچّه ها روی یک زیرانداز دراز می کشند، یا این که روی یک صندلی می نشینند چشم ها را می بندند و نفس عمیق می کشند و آن را خارج می کنند مربی نوشته زیر را برای آن ها می خواند:

- تصور کن که در اتاقی خالی نشسته ای.

- چیزی در آن نیست.

- دیوارها همانند خورشید زردرنگ است.

- اتاق یک پنجره دارد.

- که باز است.

- بر روی صندلی ات نشسته ای و می بینی که چگونه پرتوهای خورشید به اتاق وارد می شوند.

- آن ها دیوارها را زرد رنگ می کنند.

- به اطرافت آرامش حکم فرماست.

- به یکباره آهنگ زیبایی را می شنوی.

- صدای نی ها و ویولون ها را همراه با صدای یک پیانو می شنوی.

- صداهای کاملاً آرامی هستند، که تو را به پایکوبی فرا می خوانند.

- به سان یک پر به همراه آن موسیقی جادویی به رقص در می آیی.

- خود را راحت می بینی و همه چیز را بر وفق مراد.

- اکنون موسیقی دیگری به گوش نمی رسد.

- دوباره سکوت حاکم است.

- به صندلی ات برمی گردی و می نشینی.

- رقصیدن، تو را به وجد آورده است.

- موسیقی تو را، سرحال آورده است.

- خود را سبک و فارغ بال می بینی.

- پنجره را می بندی و اتاق را ترک می کنی.

- اکنون دوباره به دنیای خود برگشته ای.

- چشم هایت را باز کن، تک تک اعضایت را به آرامی تکان بده و دست و پایت را دراز کن.

رهایی از تنگنا

هدف این بازی کوشش برای تحمل ناملایمات؛ شناخت محدودیت ها؛ پذیرش تازه ها است.

بچه ها به حالت چمباتمه روی زمین می نشینند و عمیق و آرام نفس می کشند مربی متن زیر را می خواند:

- تصور کن که در شیلنگی تنگ نشسته ای.

- توی شیلنگ را لمس و تنگی آن را احساس می کنی.

- آرام آنجا نشسته ای.

- اکنون خود را از تنگنا رها می کنی و به آهستگی از شیلنگ بیرون می آیی.

- خود را حرکت می دهی و با این کار، گرفتگی عضلاتی ات را بر طرف می کنی.

- خود را می گشایی.

- بدنت پهن تر، درازتر و چاق تر می شود.

- تو آن را در این آزادی تازه حرکت می دهی.

- از آزاد لذت می بری.

- اکنون آهسته از رویا باز گرد.

- بدنت را نرم تکان بده دست و پایت را دراز و چشم هایت را باز کن.

- آزادی و فراخی را احساس کن.

تک درخت

هدف این بازی احساس بدن خود، تقویت قدرت تصور، شناخت عمیق بدن است. بچه ها با پاهای باز محکم روی زمین ایستاده، چشم ها را می بندند و نفس عمیق و منظم می کشند مربی به آهستگی و یک نواخت متن زیر را می خواند:

- با پاهایت کف زمین را حس کن.

- خود را به آن پیوند بزن.

- حس کن که چگونه با هر نفس سنگین تر می شوی.

- خود را بیشتر در زمین فرو کن و آرام به درختی تنومند تبدیل می شوی.

- نیرومند در برابر باد ایستاده ای و خود را توانا احساس می کنی.

- آیا آن باد جادویی را حس می کنی؟ مربی به پشت سر هر بچّه فوت می کند.

- باد، تو را به دنیایت باز می گرداند.

- خود را به آرامی از خستگی رها و دست و پایت را دراز کن.

- چشم هایت را باز کن؛ تو اکنون در دنیای خودت هستی.

نیرو زدن

هدف این بازی احساس وضعیت بدن در حالت استراحت است و تقویت توانایی تمرکز. بچه ها راحت بر روی یک زیرانداز دراز می کشند یا اینکه بر روی یک صندلی می نشینند و چشم ها را می بندند مربی متن زیر را می خواند:

- خستگی خود را حس کن.

- تمام بدنت سنگین است.

- نیاز به نیروی تازه ای داری و در نور آفتاب می ایستی.

- در اینجا با عمق وجود نفس می کشی.

- با هر نفس، حس می کنی که چگونه نیروی تازه در بدنت جریان می یابد.

- او در پاهایت، ران هایت، شکمت، دست هایت و در سرت جریان می یابد.

- اکنون از نیروی تازه سرشار شده ای.

- خستگی ات از بین رفته است، از سر تا پا خود را توانا و نیرومند احساس می کنی.

- از این احساس زیبا لذت می بری.

- آرام تک تک اعضای بدنت را حرکت می دهی و دست و پایت را دراز می کنی.

- چشم هایت را باز کن، دوباره در دنیای خودت هستی.


منبع: کودک ، شماره 124

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.