احمد به قیصر رسید

واکنش اهالی ادب و هنر در پی درگذشت احمد عزیزی

احمد عزیزی شاعر برجسته کشورمان بعد از 9 سال تحمل بیماری، عصر امروز (16 اسفندماه) در بیمارستان امام رضا (ع) کرمانشاه درگذشت.

این شاعر و مداح اهل بیت(ع) از 15 اسفندماه سال 86 به دلیل کاهش سطح هوشیاری ناشی از تشنج، بیماری قلبی و کلیوی به کما رفت و از همان زمان تاکنون در بیمارستان امام رضا(ع) کرمانشاه تحت مراقبت‌های ویژه پزشکی قرار داشت.

«کفش‌های مکاشفه» 1367، «شرجی آواز» 1368، «خواب‌نامه و باغ تناسخ» 1371، «ترجمه زخم» 1370، «باران پروانه» 1371، «رودخانه رؤیا» 1371، «ملکوت تکلم»، «سیل گل سرخ» 1352، «رویای رویت»، «روستای فطرت»، «غزالستان» و «قوس غزل» از جمله آثار احمد عزیزی است.

در پی درگذشت این شاعر متعهد و انقلابی مروری داریم به واکنش اهالی ادب و هنر به فقدان احمد عزیزی که در ادامه می خوانید:

تسلیت معاون وزیر

سید عباس صالحی با انتشار پیامی درگذشت احمد عزیزی؛ شاعر اهل بیت (ع) و انقلاب را تسلیت گفت.

متن پیام تسلیت معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به این شرح است:

خبر رحلت شاعر روزهای سخت حماسه و مقاومت جناب احمد عزیزی که بیت بیت سروده‌هایش با یاد فضائل اهل ثقل و پاکی گره خورده بود، اندوهگینم کرد. شعرهای ترانگیز و استوار این رادمرد کرمانشاهی در یادهای مردم ماندگار خواهد بود و خاطره‌ یادداشت‌ها و اندیشه‌های او هم‌چنان باطروات است.

نیکوست همه شاعران، به‌ویژه مهمانان حاضر در اختتامیه یازدهمین دوره جشنواره بین‌المللی شعر در مشهد امام رضا، یاد او را زنده نگه دارند.

ان‌شاءالله خدای سبحان او را با اهل بیت عصمت محشور کند و اجر شکیبایی خانواده صبور و نجیب‌شان را برآورده کند.

شاعر صاحب سبک

محمدمهدی سیار  در پی درگذشت احمد عزیزی می گوید: احمد عزیزی به اتفاق نظر همه صاحب نظران، از جمله شاعران صاحب سبک سال های اخیر بود و موفق شد با آن نبوغ و خلاقیتی که داشت، جان تازه ای به قالب مثنوی شعر امروز بدهد.

وی افزود: عزیزی به زبان و لحن خاصی که می خواست در شعر دست پیدا کرد و اگر مخاطبی با شعر معاصر آشنا باشد، همین که چند بیت از این شاعر را بدون نام خودش، مقابلش بگذاریم، متوجه می شود که این اشعار سروده عزیزی هستند. عزیزی در شعر امروز پیروانی دارد و انعکاس صدای شعرش در شعر شاعران دهه های ۶۰ و ۷۰ مشهود است. به طور کلی شعر او متمایز از شعر شعرای پیش از خودش بود.

سراینده مجموعه «حق السکوت» درباره میزان تاثیرگذاری عزیزی بر جریان های شعری ، گفت: او کار اصلی خود را در همان مثنوی های آغازین و دیگر کتاب هایی که از او چاپ شده، انجام داده است. یکی از کارهای مهم عزیزی این بود که اثبات کرد می توانیم در همین چارچوب با مفهوم شعر انقلاب و با مبانی ارزش ها، شعر گفته و جلو برویم. این نکته هم برای جریان شعر انقلاب، بسیار مهم است که چند شاعر صاحب سبک از جمله احمد عزیزی را دارد. تنوع شعری هم بین این شاعران صاحب سبک، مساله مهمی است؛ از طرفی  علی معلم دامغانی را داریم که مثنوی هایی کاملا متمایز و متفاوت از مثنوی های عزیزی دارد. از آن سو، قیصر امین پور را داریم که به زبان شخصی خودش دست پیدا کرد. بنابراین این گونه شعرها و شاعران هستند که اعتبار جریانی به نام شعر انقلاب شدند و در وضعیت فعلی، این نام ها در عین پایبندی به مفهوم شعر انقلاب، خود دارای خلاقیت و تمایزهای سبکی درخشانی هستند.

تأثیر شگرف شعرهای احمد عزیزی

مصطفی محدثی خراسانی می گوید: احمد عزیزی یکی از خلاق‌ترین و نوآورترین شاعران انقلاب است. در سال‌هایی که فضای انقلاب عطش‌مند نوآوری بود، از کسانی که خوب توانست این عطش را پاسخ‌گو باشد، احمد عزیزی بود. شعرهای او زبان سلیس و قابل توجهی دارد.

محدثی با بیان این‌که شعر احمد عزیزی در سال‌های انقلاب تأثیر شگرفی در نسل جوان داشت، گفت: یادم می‌آید در آن‌ سال‌ها شعر احمد به گونه‌ای بود که شاعرانی که ذهن کلیشه‌ای، تکراری و به نوعی‌ کهنه داشتند، با خواندن دو یا سه مثنوی از احمد عزیزی ذهن و اندیشه‌های‌شان باز می‌شد و بعد از آن، جلوه‌های طراوت و تازگی را در آثار آن‌ها می‌دیدیم.

این شاعر افزود: احمد عزیزی این نوآوری و طروات‌ در شعرهایش را  توانسته بود با پشتوانه‌ غنی از مطالعات ملی، مذهبی و عرفانی عمق ببخشد. همچنین شعر او از میراث ملی، مذهبی و عرفانی بهره‌مند است.

عزیزی شعر تازه‌ای را معرفی کرد

سعید بیابانکی در پی درگذشت شاعر انقلاب درباره ویژگی شعر او می گوید: عزیزی اندیشه‌های شعر نیما یوشیج و اندیشه‌های انقلابی را درهم آمیخت و شعر تازه‌ای را معرفی کرد.

این شاعر درپی درگذشت احمد عزیزی، در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: بارزترین ویژگی‌هایی که او در شعر داشت، این بود که به قالب مثنوی، یک برجستگی و حیات تازه‌ای داد و خون تازه‌ای به این قالب شعری دمید.

بیابانکی ادامه داد: عزیزی مثنوی را به‌لحاظ زبانی، فضای مدرن و مضامینی که با ارزش‌های دینی و انقلابی پیوند داشت، احیا کرد. کاری که علی معلم دامغانی در کتاب «رجعت سرخ ستاره» با بهره‌مندی از زبان باستانی و کهن و با استفاده از اسطوره‌های پیشین انجام داده بود. عزیزی واژه‌ها و عباراتی را به استخدام شعر درآورد که پیش از او، هیچ سابقه‌ای نداشت.

جسورترین شاعر انقلاب

حمیدرضا شکارسری ضمن عرض تسلیت به جامعه ادبی بابت درگذشت احمد عزیزی اظهار کرد:‌ احمد عزیزی جسورترین شاعر انقلاب در نوآوری‌های زبانی بود و شعر فارسی با درگذشت او، وزنه سنگینی را از دست داده است.

این شاعر انقلابی در توضیح ویژگی‌های سروده‌های زنده‌یاد احمد عزیزی اظهار کرد: من سبک نوشته‌های او را تخیل وحشی می‌نامم چراکه شعر او به هر سمت و سویی می‌رفت و تخیل در شعرهایش رام‌نشدنی بود. البته این ویژگی‌ خسارت‌هایی را نیز به شعر او وارد کرد اما در واقع مثنوی احمد عزیزی با این تخیل‌ها باعث تنفس شعر انقلاب شد.

وی افزود: فضای شعری عزیزی کاملاً متفاوت بود و من در مقاله‌ای که درباره او نوشته‌ام ذکر کرده‌ام که احمد عزیزی را باید سهراب سپهری مدرن انقلاب دانست. بدون شک نبود احمد عزیزی خسران بزرگی برای شعر انقلاب و ادبیات فارسی محسوب می‌شود و خیلی سخت بتوان جایگزینی برای او مشخص کرد.

شاعر عرفان و فلسفه

عبدالجبار کاکایی درباره زبان احمد عزیزی می گوید: زبان او دارای یک نظام نشانه‌شناسی عرفانی و فلسفی بود زیرا مطالعه‌اش در همین زمینه‌ها بود و گرایش و علاقه زیادی به عرفان داشت.

کاکایی با بیان این‌که عزیزی نثر هم می‌نوشت اظهار کرد: او در نثرهایش شطحیات خود را مطرح می‌کرد، که بیشتر آرایش زبان بود و تعابیر استعاری به کار می‌برد. سبکش به خاطر نوع بخصوصی از نظام نشانه‌شناسی فلسفی - عرفانی ویژه بود.

او با بیان این‌که احمد عزیزی به شعر شیعی تعهد داشت و شعر آیینی در کارهایش برجسته بود گفت: زمانی که می‌گوییم کسی شاعر اهل بیت (ع) است یعنی بسامد بالایی از کارهایش مربوط به اهل بیت (ع) است؛ از این جهت احمد عزیزی برجستگی و ویژگی خاصی داشت و شاعر آیینی بود.

تسلیت مهدی قزلی

مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی، با صدور پیامی درگذشت احمد عزیزی شاعر نامدار انقلاب را تسلیت گفت.

مهدی قزلی در این پیام کوتاه آورده است: در حالی که شاعران پارسی گوی ایران و چند کشور جهان خود را برای برگزاری مراسم پایانی یازدهمین جشنواره بین المللی شعر فجر آماده می کنند، خبر تاسف بار درگذشت احمد عزیزی، شاعر بزرگ اهل بیت (ع) و انقلاب اسلامی را دریافت کردیم.

اینجانب به نمایندگی از اهالی فرهنگ و ادب و شاعران حاضر در جشنواره شعر فجر این مصیبت را به جامعه ادیبان هنرپرور سرزمینمان و خانواده آن عزیز به ویژه خواهر داغدارش تسلیت می گویم.

پیام سازمان هنری رسانه ای اوج در پی عروج شاعر فقید، استاد احمد عزیزی

بسم الله الرحمن الرحیم

مِنَ المُؤمِنینَ رِجالٌ صَدَقوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَیهِ فَمِنهُم مَن قَضى نَحبَهُ وَمِنهُم مَن یَنتَظِرُ وَما بَدَّلوا تَبدیلًا... 🔺خدا خدا می کردیم که خبر، اشتباه باشد. دل دل می کردیم که حالت وخیم نشده باشد. دعا می کردیم که دوباره بلند شوی روی پاهایت و برایمان شطحیات بسرایی و جان و دلمان را به زلال آل الله و انقلاب حسینی مان صیقل دهی. 🔸حالا اما حیف که تو رفتی احمد آقای عزیزی گل! حالا حضرت ره‌بر دلش پر غصه شده از داغ نبودن‌ت.

حیف که تو رفتی تا یک نفر از ساکنین طبقه هفتم بیمارستان امام رضای کرمانشاه که نه سال مستأجر آنجا بود کم شده باشد و ما آماده شویم برای حضور در مراسم تشییعت. مراسمی که لابد مملو است از رایحه خوش یاس و عطر سیب و نسیم شلمچه... 📍بلند شو احمد آقا! دلمان برای زلال مثنوی و آتشفشان خلاقیتت تنگ شده است. دلمان صدایت را می‌خواهد که برایمان «یاس ها پیغمبران خانه‌اند» بسرایی و ما عشق کنیم با طنین ترنم قلب آرامت در «کفش های مکاشفه». 🔹راستی وقتی حضرت ره‌بر به بالینت آمده بود، فرمود فرصت خوبی داری برای خلوت با خدا. ولی حالا تو پیش خدایی و داری خوشه چینی می کنی از بوستان آل‌الله و همنشین سفره‌ای هستی که سید حسن حسینی و قیصر امین‌پور و احمد زارعی میهمانش هستند.

سفرت بخیر احمد آقا!دلمان خیلی زود برایت تنگ می شود..

منابع:

مهر

ایسنا

ایبنا