آمدن سال جدید و گرم شدن بازار مد و مدگرایی!

نزدیک ایام سال جدید هستیم و یک سنتی که از قدیم تا الان در بین ما ایرانی ها بوده است برای سال جدید لباس نو می خریم و یکی از موضوعاتی که ذهن خیلی از افراد را مدت ها مشغول خود می کند نوع لباس و چگونگی تیپ لباسی که می خواهد بخرد می باشد.

لباس علاوه بر آنکه به انسان ظاهری زیبا می دهد او را هم می پوشاند که در اصطلاح شرع به حجاب تعبیر شده است.

حجاب، پوششی است که فرد با قرار گرفتن درآن بتواند در جامعه حاضر شده و به ایفای نقش بپردازد بدون اینکه به خود یا دیگران آسیب و مشکلی وارد کند.

مد و مدگرایی، اگر مطابق شرع و عرف باشد و مورد تأیید عقل باشد، مشکلی ندارد، بلکه بسیار خوب می باشد، اما اگر تقلید کورکورانه از فرهنگ غلط غربی و بیگانگان باشد، بد و مذموم شمرده می شود.

بعضی از جوانان در پوشش خود با الگوپذیری از غرب و مدگرایی برخی پوشش ها و لباس های چسبان و زننده و گاهی هم شلوارهای پاره مورد استفاده خود قرار می دهند و می گویند مد شده! آیا این لباس ها مناسب جامعه اسلامی می باشد؟ آیا قرآن درباره این نوع پوشش توصیه ای دارد؟

قرآن و دستور حجاب

قرآن دربارهٔ نحوهٔ پوشش دستورهایی داده است. آیات ۳۰ و۳۱ سوره نور و آیهٔ ۵۹ سوره احزاب به مسائل مربوط به پوشش زنان می ‌پردازند. در آیه‌ های ۳۰ و ۳۱ سورهٔ نور خداوند با تاکید بر حجاب و لزوم حفظ آن، منعی برحضور زن در جامعه ندارد و همچنین می فرماید: هر كارى كه باعث آشکار شدن زینت زن در برابر نامحرمان باشد حرام است.

بنابراین زن با حجاب و پوشش مناسب می تواند در جامعه حاضر شده و به فعالیت بپردازد دلیل وجوب حجاب را می توان از آیه 53 سوره احزاب فهمید: «ذلكم اطهر لقلوبكم و قلوبهنّ»

این آیه دلیل حجاب را تزكیه و تطهیر قلوب معرفی می کند. پس با حفظ حجاب می توان سلامت خود و جامعه را تضمین نمود.

سیره پیامبر، الگوى گفتار و رفتار مردم‏

خدا در آیه 21 سوره احزاب با بیان جمله «لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِى رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَهٌ» پیغمبر صلوات الله علیه و آله هم در گفتار هم در کردار برای ما الگو قرار داده است.

مضمون این آیه این است که در همه کارها حتی پوشش و نوع لباسی که می پوشیم باید از پیامبر صلوات الله علیه و آله الگوگیری کنیم. بنابراین الگوی جامعه اسلامی و نیز جوانان باید سیره نبوی باشد نه غرب و مدهای غربی.

در روایتی از امام علی علیه السلام آمده است که، در روزی ابری و بارانی با پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله در بقیع نشسته بودیم که زنی رد شد در حالی که بر چارپایی سوار بود، پای مرکب او داخل گودالی رفت و زن نقش بر زمین شد، رسول خدا صلوات الله علیه و آله صورتش را برگرداند تا نگاهش به اندام زن نیفتد. گفتند: ‌ای رسول خدا این زن شلوار بر تن دارد. پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله سه بار فرمود: اللهم اغفر للمسرولات، ایها الناس! اتخذوا السراویلات، فانها من استر ثیابکم وحقنوا بها نسائکم اذا خرجن. (1)

پروردگارا! زنانی را که شلوار می ‌پوشند مورد مغفرتت قرار ده، شلوار را برای زنان برگزینید که بهترین پوشش است و زنانتان را موقع بیرون رفتن از خانه در امنیت قرار می‌ دهد.

با توجه به این روایت آیا شلوارهای پاره امنیت را برای زنان می آورد یا برعکس باعث شهوترانی و جلب توجه بیشتر می شود؟

در روایت دیگری که به سیره حضرت زهرا سلام الله علیها در نوع حجاب آن بزرگوار در برابر نامحرمان آمده است:

اسْتَأْذَنَ‏ أَعْمَى‏ عَلَى‏ فَاطِمَةَ ع فَحَجَبَتْهُ فَقَالَ لَهَا النَّبِیُّ ع لِمَ تَحْجُبِینَهُ‏  وَ هُوَ لَا یَرَاكِ قَالَتْ یَا رَسُولَ اللَّهِ إِنْ لَمْ یَكُنْ یَرَانِی فَإِنِّی أَرَاهُ وَ هُوَ یَشَمُّ الرِّیحَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ أَشْهَدُ أَنَّكِ بَضْعَةٌ مِنِّی. (2)

حضرت موسی بن جعفر(علیه السلام) از پدران گرامیش از حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام نقل فرمود که: روزی شخص نابینایی اجازه ورود خواست. فاطمه علیهاالسلام برخاست و چادر به سر کرد. رسول خدا فرمود:« چرا از او رو می ‌گیری، او که تو را نمی ‌بیند؟» فاطمه سلام الله علیها عرض کرد:« او مرا نمی ‌بیند، اما من که او را می بینم. و او اگر چه مرا نمی ‌بیند ولی بوی مرا که حس می ‌کند. که در این هنگام رسول خدا صلوات الله علیه و آله فرمودند: شهادت می دهم که تو (فاطمه) پاره تن من هستی.

همچنین در جای دیگری پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند: هر کس او را خو شحال کند گویا من را خوشحال کرده است (3) و حضرت زهرا سلام الله علیها را به عنوان یک الگو برای مسلمانان معرفی کرده است، پس ما هم باید با الگوگیری از صدیقه طاهره به گونه ای لباس بپوشیم که در برابر نامحرم محفوظ و پوشیده باشیم.

لباس شهرت

بعضی به بهانه جلب توجه افراد و یا اینکه می خواهند متفاوت از دیگران لباس بپوشد، رو به لباس هایی می آورند که با فرهنگ جامعه اسلامی ایران همخوانی ندارد .

اسلام پوشیدن لباس شهرت را حرام دانسته و در این زمینه امام صادق علیه السلام می فرمایند: «كَفَى بِالْمَرْءِ خِزْیاً أَنْ یَلْبَسَ ثَوْباً یَشْهَرُه » (4)؛ «برای انسان از نشانه های خفت و خواری همین بس كه لباسی بپوشد كه به آن مشهور شود.»

عدم تشبه به كفار در پوشش

هیچ وقت نباید به بهانه تنوع و آزادی در نوع پوشش فرهنگ اسلامی جامعه را خدشه دار کرد و از مد و فرهنگ جامعه غربی که هیچ اعتقادی به مبانی اسلام ندارند تبعیت کرد.

ما نمی توانیم بی توجه به حلال و حرام هایی که خداوند برای انسان مسلمان در پوشش مطرح کرده است به اسم تجدد گرایی و مد روز بودن از لباس هایی استفاده کنیم که شبیه کفار و غیر مسلمانان شویم. در این باره پیامبر خدا صلوات الله علیه وآله فرموده اند: «من تشبّه بقوم فهو منهم»(5) «هر كه به گروهى تشبه جوید از آنهاست.»

علل ترویج این نوع لباس ها

در پاسخ به این سوال که چرا در جامعه ما این نوع پوشش ها ترویج پیدا کرده و جوانان ما به سمت آن سوق پیدا کرده اند دلایل زیادی دارد که در اینجا به چند مورد اشاره می شود:

1.  نداشتن برنامه ای برای ترویج حجاب و پوشش اسلامی در ادارات و موسسات و دانشگاه ها .

2. آزاد بودن تولید، پخش و فروش لباسهایی که با فرهنگ جامعه اسلامی تضاد دارد.

3. نبود و حمایت نکردن از تولید لباس های مناسب فرهنگ ایرانی اسلامی در کشور.

4. ترویج بعضی پوشش های نامناسب و یا عدم حمایت از پوشش مناسب با جامعه اسلامی در رسانه های تاثیرگذار.

5. فراموش شدن و حمایت نکردن از فریضه امرمعروف و نهی از منکر.

دست آوردهای حجاب

با توجه به اینکه بین لباس و شخصیت انسان رابطه وجود دارد، نوع پوشش می تواند حاکی از شخصیت فرد باشد. با حفظ حجاب‏ و ترك جلوه‏ گرى در جامعه آرامش روحی و فکری افراد دیگر سلب نمی شود همچنین پایه های خانواده ها مستحکم تر و کاهش طلاق و علاوه بر مراقبت از خودمان در برابر هوسرانی بیماردلان، پوشش مناسب باعث از بین رفتن رذایل اخلاقی و اجتماعی می شود.

سخن آخر

اگر معیار انتخاب لباس، عقلانی و مطابق با شرع و عرف باشد می تواند به حفظ سلامت فرد و جامعه کمک کند و اگر مطابق با امیال نفسانی و فرهنگ غربی و تقلید کورکورانه از بیگانگان باشد تأثیراتی همچون انواع فسادهای اخلاقی و آلودگی های جنسی و خودکشی و ... را به همراه خواهد داشت.

پی نوشت ها:

1. نوری، مستدرک الوسائل، ج۳، ص۲۴۴

2. دعائم الإسلام ؛ ج‏2 ؛ ص214

3. شرح الأخبار فی فضائل الأئمة الأطهارعلیهم السلام؛ ج‏3 ؛ ص30

4. الكافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج‏6 ؛ ص445

5. معانی الأخبار؛ النص، ص: 111