چرا افراد آنچه که یاد می گیرند، فراموش می کنند؟ (2)

شاید بر این باورهستید که افراد باهوش و یا حتی نوابغ چیزی را فراموش نمی کنند اما فراموش نکنید که هر موردی حتی کوچک ترین را اگر در کار و عمل استفاده نکنید مطمئنا به دست فراموشی سپرده می شود. کار کردن براساس محتوای فراگرفته سبب می شود آن را با تمام وجود حس کنیم و این نکته ای است در جهت دیرتر از یاد بردن موضوعات.

در قسمت قبل عنوان کردیم که عامل اصلی فراموشی، عدم تقویت ذهن است. همچنین چگونگی یادگیری مطالب نیز بر فراموشی تاثیرگذار است. به کارگیری محتوایی که می آوریم، به خاطر اوردن آن ها را برایمان آسوده تر می سازد.

چرا مردم فراموش می کنند؟

علم یادگیری متنوع و گسترده بوده و مطالبی که انسان ها یاد می گیرند بسیار وسیع است اما در تمامی آن ها فراموشی وجود دارد و در تمامی آن ها نوع فراموشی تفاوتی ندارد. بسیاری از مردم بر این باورند که ما چیزی را که می بینیم و می شنویم، ثبت می کنیم اما در حقیقت این طور نیست و همه چیز را ثبت نمی کنیم. شاید یکی از دلایل اصلی فراموشی، به خاطر نسپردن موضوعات در وهله اول است. زمانی مطلبی را به یاد می آوریم که ان را با تمام وجود یاد گرفته باشیم چرا که محتوا می بایست در حافظه بلندمدت ما کدگذاری شده باشد. توجه داشته باشید که در مطلب قبلی در مورد فرآیند کاری حافظه صحبت کردیم. موضوع می بایست در حافظه کاری ما جا افتاده باشد و به حافظه بلندمدت ما سپرده شده باشد و در نهایت با کدگذاری آن، قادر به یادآوری آن ها باشیم. اگر به درستی یاد نگرفته باشیم، کدگذاری صحیح بر روی آن شکل نمی گیرد.

در اینجا با دو مبحث رو به رو هستیم:

• خوب یاد بگیریم

• بعد از خوب یاد گرفتن چه اتفاقی رخ می دهد که فراموش می کنیم.

در مقالات بعدی در مور داین فرایند که "چطور می توانیم کاری انجام دهیم که بهتر بیاموزیم" صحبت خواهیم کرد.

در ادامه مقاله فرض بر این است که یادگیری رخ داده و در حال حاضر اتفاقی پیش آمده که شما یادتان می رود.

در سال 2016 مقاله ای در Psychological Science توسط آقای Talya Sadeh و همکارانش ارائه شد. در این مقاله بر روی علم حافظه بحث شده که چرا ما فراموش می کنیم. همچنین به تمریناتی در حوزه یادگیری و چگونگی توسعه تمرین جهت با خاطر داشتن موضوع نیز اشاره شد. دانشمندانی که بر روی حافظه انسانی تحقیق می کنند معتقدند که فراموشی به دو دلیل رخ می دهد: decay و interference

Decay بدین معناست که حافظه در طول زمان محو می شود اگر نادیده گرفته شود و به میزان کافی به ان مراجعه نشود. در حقیقت اطلاعاتی که به ان ها مراجعه نمی شود، محو می شوند.

Interference به معنای تداخل است. زمانی که در حافظه خود اطلاعاتی را دارید اگر اطلاعاتی مشابه با اطلاعات قبلی را به ذهنتان بسپارید موضوعات قبلی مشابه پاک خواهند شد. Sadeh و همکارانش به این نتیجه رسیدند که نوع فراموشی به صورت عمده وابسته به حافظه اولیه ایجاد شده است. به گفته دانشمندانی که بر روی حافظه انسانی کار می کنند که به نام حافظه اخباری شناخته شده است برای به خاطر آوردن چیزهایی که به آن نیاز داریم به دو شکل عمل می کند: familiarity  و  recollection(به صورت آشنایی و تجدید خاطره)

حافظه familiarity حافظه ای است که دارای جزییات نیست. به عنوان مثال من با وام مسکن آشنا هستم و یک سری اطلاعات در این زمینه دارم که کدام یک بهتر است. اما اطلاعاتی در خصوص جزییات کار نمی دانم و فقط از تجربیات استفاده می کنم. اگر فردی متخصص در این حوزه سوالات هدفمندی از من بپرسد مطمئنا به کم عمق و محدود بودن اطلاعات من پی خواهد برد. حافظه های مبتنی بر آشنایی تمایل به جنگ های فیسبوکی دارند یا به عبارتی بحث های کم عمقی که در بین افراد به وجود آمده و هیچ یک اطلاعات کاملی از موضوع بیان شده ندارند.

حافظه Recollection (تجدید خاطره) می تواند اطلاعات قابل توجه ای را با جزییات فراوان در زمینه ای خاص بازیابی کند. به عنوان مثال اگر بخواهیم در حوزه ای مانند پخت در دماهای مختلف که آن را به خوبی انجام داده ایم، صحبت کنیم می توانیم آن را با جزییات بیان کنیم. مثلا می توان گفت که با پایین آوردن دما، غذا مغز پخت می شود اما با بالا بردن دما ممکن است غذای شما بیش از اندازه سرخ شود. زمانی که شما به این شکل در مورد موضوعی فکر کنید و راه حل بدهید می توان گفت که تجدید خاطره کرده اید. در نهایت حافظه تجدید خاطره مسائل را در کنار ریز جزییات نگه داری می کند. اگر شما موضوعی را با تمام وجود حس کرده باشید به راحتی قادر هستید تا ریز جزییات مربوط به ان را به یاد آورید.

منابع:

What Do You Know: Why Do People Forget What They Learn?” Patti Shank”

www.td.org

Replication and Analysis of Ebbinghaus’ Forgetting Curve

بخش آموزش الکترونیکی سایت تبیان، تهیه: سید خاموشی

تنظیم: زینب شاه مرادی