چرا افراد آنچه که یاد می گیرند، فراموش می کنند؟ (1)

ایده های بسیار گسترده و متفاوتی در یادگیری سازمانی مطرح شده مبنی بر این که افراد چگونه و با چه سرعتی اطلاعات را فراموش می کنند و مطالبی که فرا گرفته اند را از یاد می برند. تحقیقات مختلفی که براساس نقطه نظرات متفاوت شکل گرفته نشان می دهد که میزان و نرخی که افراد اطلاعات را فراموش می کنند وابسته به چگونگی کسب اطلاعات است.

شاید به مشابه جمله زیر را زیاد شنیده باشید.

" ما 10% مواردی را که می خوانیم، 20% چیزهایی که می شنویم و 30% آیتم هایی را که می بینیم، به یاد می آوریم."

به شکل زیر نگاه کنید. شاید این منحنی به چشم شما آشنا باشد. این منحنی به نام منحنی فراموشی یا (Ebbinghaus) شهرت یافته است.

هرمان ابینگ هاوس (۲۴ ژانویه ۱۸۵۰ — ۲۶ فوریه ۱۹۰۹) روانشناس آلمانی به عنوان پیشرو مطالعات تجربی حافظه شناخته می‌شود، همچنین منحنی فراموشی و وقفه در یادگیری ابداعی وی از شهرت بسیاری برخوردار است . او اولین فردی است که منحنی آموزش را توصیف کرد. او همچنین پدر و توسعه دهنده فلسفه نئو کانتی فیلسوف ژولیس ابینگ هاوس بود.

ابینگ هاوس منحنی خود را این گونه توصیف می کند که:

" انسان به واسطه این منحنی فراموش می کند و عامل این اتفاق، عدم تقویت ذهن است."

در حقیقت پروسه فراموشی بسیار سریع اتفاق می افتد اگر تقویت ذهن رخ ندهد. خط سبز نمودار نشان دهنده فراموشی بدون تقویت ذهن است.

به نظر شما آیا چنین ایده برای فراموشی صحیح است؟ آیا این نمودار می تواند درک ما را نسبت به فراموشی به صورت کامل پوشش دهد. این یک مفهوم بسیار مهم است چرا که آن نکاتی را که ما در مورد فراموشی می دانیم و نسبت به آن اطمینان داریم بر چگونگی به خاطر سپردن آموزش هایمان تاثیرگذار خواهد بود. این که ما بدانیم با چگونه مطالعه کردن، دیرتر فراموش می کنیم در یادگیری ما تاثیرگذار است.

سوالات زیر را خوانده و پاسخ صحیح را انتخاب کنید. در ادامه به بررسی تحقیق خود در این زمینه می پردازیم و در مورد آن بحث خواهیم کرد.

A. بله، فراموش کردن وابسته به چگونگی دریافت اطلاعات و مدت زمانی که از آن می گذرد، بستگی دارد.

B. خیر، فراموش کردن فقط به چگونگی اطلاعات بستگی دارد.

C. خیر، فراموش کردن فقط به مدت زمانی که از دریافت اطلاعات می گذرد، بستگی دارد.

D. خیر، فراموش کردن به چگونگی یادگیری اطلاعات بستگی دارد.

قبل از شروع بحث، این نکته را به یاد داشته باشید که درصدهایی که در مورد چگونگی فراموش کردن افراد هستند و از سمت فردی دیگر به دست شما می رسد، صرفا براساس برخی نظریات یا تجربیات ساخته شده چرا که فراموشی، از قانون خاصی پیروی نمی کند. (منظور همان 10% خواندنی ها، 20% شنیدنی ها، 30 % دیدنی ها و .... است.)

اگر از نظر شما این آمار مضحک به نظر می رسد قطعا همینطور است چرا که در واقعیت نیز این ها درصد هستند و در این موضوع می بایست به خود نگاه کنید.

حال اجازه دهید که در خصوص منحنی فراموشی معروف Ebbinghaus صحبت کنیم. منحنی که امروزه تحقیقات آموزشی بسیاری براساس آن حرکت کرده و بسیار جذاب واقع شده است. در سال 1885، Ebbinghaus هجاهای سمبل های بی معنی را حفظ کرد و سعی کرد تا توانایی خود را در به خاطر آوردن آن ها در طول یک دوره زمانی و در یک نمودار رسم کند. نتیجه تحقیقات به دست آمده در حال حاضر به منحنی فراموشی مشهور تبدیل شده است. آیا مطالعه ای که بر مبنای ذهن یک نفر اندازه گیری شده به لحاظ کیفی قابل قبول است؟ به صورت معمول ما برای آن که بتوانیم در مورد یک تحقیق به نتیجه ای جامع دست یابیم نیاز به تعداد افراد بیشتری داریم.

آیا فراموش کردن یک سری هجا یا سمبل های بی معنی همانند نکات معنادار و ذاتی هم روند هستند؟

خیر قطعا یکسان نیست. بنابراین می توانیم نمودار Ebbinghaus را به عنوان یک نمونه اولیه در نظر گرفته و آن را به عنوان یک محقق حافظه اولیه در نظر بگیریم. قطعا از آن زمان تا به امروز تحقیقات زیادی در این حوزه انجام شده و به نتایج مختلفی رسیده اند. بنابراین از نظر ما پاسخ صحیح پرسش بالا گزینه D خواهد بود. گزینه C نیز می تواند پاسخ شایسته و مناسبی باشد در صورتی که کلمه فقط  را از آن برداریم. این موضوع باعث می شود تا شما نیاز به آموزش در زمان احتیاج را درک کنید. ( اگر زمانی که به داشتن مهارتی نیازمند هستید، آن را فرا گیرید مطمئنا آن را به خاطر خواهید داشت و فراموش نمی کنید.)

منابع:

What Do You Know: Why Do People Forget What They Learn?” Patti Shank”

www.td.org

Replication and Analysis of Ebbinghaus’ Forgetting Curve

بخش آموزش الکترونیکی سایت تبیان، تهیه : سید خاموشی

تنظیم: زینب شاه مرادی