هشدار بابایی نسبت به خلق رمان انقلاب با اهداف «خاص» در کشور

نویسنده کتاب تحسین شده «همپای صاعقه» نسبت به انتشار رمان‌های انقلاب با اهداف خاص از سوی برخی از ناشران و مراکز خصوصی در کشور هشدار داد.

گلعلی بابایی، نویسنده و سرداور بخش رمان با موضوع انقلاب و دفاع مقدس در شانزدهمین دوره جایزه شهید غنی‌پور، در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران «پویا»، با اشاره به کیفیت آثار تولید شده در دو بخش یاد شده گفت: در مجموع رمان با موضوع دفاع مقدس در مقایسه با کارهایی که در حوزه انقلاب اسلامی نوشه شده بود، کمترین مشکلات رایج در رمان‌ها را داشت؛ به عبارت دیگر هم از نظر ساختاری و داستان‌نویسی و هم از حیث محتوایی، از کیفیت بیشتری نسبت به رمان با موضوع انقلاب برخوردار بودند.

وی ادامه داد: رمان به صورت کلی به یک‌‌سری ابزار نیازمند است. این ابزارها و عناصر به جذابیت داستان کمک می‌کنند. استفاده از این نوع ابزارها در رمان با موضوع انقلاب به نظرم دشوارتر و دست نویسنده به نوعی در این مسیر بسته است. در تاریخ انقلاب ما با افرادی مواجه هستیم که در ابتدا جزو مبارزان علیه رژیم شاهنشاهی بودند، اما کم‌کم تغییر رویه دادند و اصلاً به یک شخصیت دیگری تبدیل شدند. قبلاً مقابل آمریکا می‌ایستادند، الان هم پیاله آمریکا شده‌اند. برای مردم قابل احترام بودند، اما بعدها تغییر ماهیت دادند. پرداختن به این شخصیت‌ها با توجه به محدود بودن منابع تاریخی در حوزه تاریخ انقلاب کار را برای نویسنده‌ای که قصد نوشتن رمان در این زمینه را دارد، دشوار می‌کند.

کمبود منابع و تغییر چهره مبارزان، کار را برای نویسنده رمان انقلاب سخت می‌کند

نویسنده کتاب «کالک‌های خاکی» به کم بودن منابع تاریخ انقلاب اسلامی در مقایسه با دفاع مقدس اشاره کرد و گفت: اگر نگاهی به تعداد منابع منتشر شده در دو حوزه بیندازیم، متوجه می‌شویم که تعداد کارهایی که در حوزه تاریخ شفاهی و خاطره‌نویسی در زمینه دفاع مقدس نوشته شده، بیشتر از کارهایی است که مربوط به تاریخ انقلاب است. همین موضوع نویسنده را با کمبود منابع مواجهه می‌کند؛ زیرا هرکدام از این منابع یک موضوع داستانی را برای نویسنده فراهم می‌کند.

بابایی همچنین در ادامه به دیگر کاستی‌ها در حوزه رمان انقلاب اشاره کرد و یادآور شد: البته کتاب‌های خوبی نیز در حوزه تاریخ انقلاب به چاپ رسیده است، از این دست از آثار می‌توان به کتاب خاطرات خانم دباغ یا احمد احمد اشاره کرد. در این دو اثر، ماجرای دو مبارز در زمان انقلاب ثبت شده، اما ما می‌بینیم که نویسندگان از همین کتاب‌ها نیز سوژه خود را انتخاب نکرده و موضوع داستانی شکل نداده‌اند. رمان‌نویسی در این حوزه‌ها باید یک منشأ تاریخی داشته باشند و مابه‌ازی بیرونی خود را بشناسند. در حوزه دفاع مقدس هم کتاب‌های بیشتری وجود دارد و هم شخصیت‌های بیشتری از آن دوران اکنون حضور دارند. هرکدام از این منابع بستری برای خلق رمان است.

رمان انقلاب چند قدم از رمان دفاع مقدس عقب‌تر است

این نویسنده با بیان اینکه در مجموع باید گفت که رمان انقلاب چند قدم از رمان دفاع مقدس عقب‌تر است، به فعالیت برخی از ناشران خصوصی در زمینه دفاع مقدس اشاره کرد و گفت: در این دوره از جایزه شهید غنی‌پور کارهای تعدادی از ناشران خصوصی در زمینه ادبیات دفاع مقدس مورد ارزیابی قرار گرفت که متأسفانه تعدادی از این کتاب‌ها مسئله‌دار بود و معلوم است که این دسته از ناشران هدف‌دار وارد این موضوعات شده‌اند. به نظر می‌رسد که سرمایه‌گذاری‌هایی در این بخش در حال شکل‌گیری است که طبق اهداف خودشان کتاب سفارش می‌دهند. در این میان، این ناشران دولتی هستند که وظیفه و مأموریتی دارند و باید به آن پایبند باشند.

هشدار بابایی نسبت به خلق رمان‌ انقلاب با اهداف خاص در بخش‌های خصوصی

بابایی با بیان اینکه برای خلق رمان خوب با موضوع انقلاب و دفاع مقدس هدایتی از سوی مسئولان صورت نمی‌گیرد، افزود: برای رسیدن به این هدف باید نویسندگان خوب را تحت حمایت خود قرار دهند و مشکلات این دسته از نویسندگان برطرف شود. برخی از ناشران وظیفه و اصل ماهیت و وجود آنها این است که در میدان فرهنگ و در حوزه ادبیات کار کنند، اما متأسفانه هدایت و برنامه‌ریزی که باید برای خلق یک رمان خوب صورت گیرد، در میان تعدادی از این ناشران وجود ندارد.

منبع: خبرگزاری تسنیم