تبلیغاتی علیه کودکان یا بزرگسالان؟؟؟

تبلیغات تجاری، همراه همیشگی برنامه های تلویزیون در همه جای دنیا می باشند. اما وقتی این تبلیغات، به حیطه دنیای کودکانه وارد می شوند، موضوع کمی متفاوت می شود تا جایی که ممکن است این تبلیغات منجر به ایجاد معضلی اجتماعی شوند و برای عده ای از خانواده ها، ضرر و زیان هایی به دنبال داشته باشند.

فاطمه ناظم زاده-بخش اجتماعی تبیان

تبلیغاتی برای کودکان و علیه بزرگسالان

این روزها به نظر می رسد که بخش اعظمی از  بودجه رسانه ملی، از طریق تبلیغات تجاری تامین می شود و این تبلیغات همه جا حضور دارند. از برنامه زنده گرفته تا برنامه های مربوط به آموزش آشپزی و بالاخره برنامه های کودک. کافیست سری به شبکه های مربوط به کودک بزنید و مدتی بر روی این شبکه ها توقف کنید. سپس متوجه خواهید شد که در میان برنامه ها، تبلیغاتی با رنگ و لعاب جذاب و کنجکاو کننده برای بچه ها وجود دارند که در انتها به اعلام شماره تماسی می پردازند که بچه ها نسبت به تماس با آن شماره، تشویق می شوند تا مثلا صدای فلان مجری برجسته تلویزیونی را بشنوند یا با باب اسفنجی صحبت کنند و یا شنونده قصه و ترانه ای باشند. اما نکته جالب توجه، عدد و ارقامی است که در ازای این تماس های تلفنی اعلامی شود. هزینه این تماس ها چیزی در حدود دقیقه ای دو هزار تومان...رقمی عجیب و قابل توجه و قابل تامل..!!!

اما ادامه ماجرا به این صورت است که بچه های معصوم، تحت تاثیر این تبلیغات قرار می گیرند و به گونه ای به حفظ این شماره ها می پردازند و در خلوت خود یا در حضور والدین، به این تماس های تلفنی اقدام می کنند و در نهایت، والدین با رقمی عجیب در قبض تلفن پایان ماه خود، مواجه می شوند که نتیجه تماس های تبلیغاتی فرزندانشان است.

سوء استفاده از دنیای کودکان

از هر زاویه ای که به این موضوع نگاه می کنیم، قابل توجیه نیست. اینکه عده ای با هدف کسب سود های کلان و با صرف کمترین هزینه، با مشارکت سازمان مخابرات و رسانه ملی، به تحریک کودکان بپردازند تا گوشی تلفن را در دست گیرند و برای داشتن دقایقی شاد، به این اپراتورها زنگ بزنند و از آنجایی که بچه هستند و این جور کارها برایشان جذابیت دارد، احتمالا به دو سه دقیقه مکالمه راضی نیستند و گاهی سی یا چهل دقیقه را پای تلفن سپری می کنند تا به این ترتیب چند ده هزار تومان به قبض تلفن منزل، اضافه کنند.

نکته جالب توجه است که این اپراتورها طوری برنامه ریزی می کنند که حس کنجکاوی برای ادامه تماس تلفنی را در کودکان برانگیزند تا اجازه قطع سریع مکالمه را به کودک معصوم ندهند و این دقیقا شبیه به سوء استفاده ای برای کسب سود و تجارت است و جای تعجب دارد که چطور رسانه ملی در حاشیه اغلب برنامه های تلویزیونی، اقدام به پخش و تبلیغ این شماره های تماس می کند.

فراموش نکنیم که کودکان، آسیب پذیرترین قشر از مخاطبان تلویزیون محسوب می شوند و همین امر موجب می شود تا در مواقع بسیاری، والدین خود را در معذوریت هایی قرار دهند و آنها را ناچار به پذیرش این موضوع کنند که بتوانند به این تماس های تلفنی بپردازند. به این ترتیب یک بعد دیگر این ماجرا این است که اصطکاکی در روابط میان والدین و کودکان رخ می دهد که این امر برای والدین، خوشایند نیست و اعتراضاتی نسبت به پخش این گونه برنامه ها شده است.

اگر با نگاه تحلیل محتوایی به برخی از این تبلیغات بپردازیم، به این نقطه می رسیم که این گونه برنامه ها، باید از مقررات و قوانینی که در راستای تهیه تبلیغات برای کودکان می باشند، تبعیت کنند تا حرکتی در جهت حمایت از حقوق کودکان باشد که متاسفانه به نظر می رسد که آنچه اکنون در تیزرهای تبلیغاتی وجود دارد، در جهت افزایش آسیب پذیری کودکان است و گویا تنها به بعد تجاری و اقتصادی فکر شده است. همین که کودکان برای دستیابی به این تماس های تلفنی با والدین خود درگیر شوند، بحث و جدل و حتی دعوا اتفاق بیفتد، یعنی ایجاد یک معضل اجتماعی که باید راهکارهایی در جهت رفع آن اندیشیده شود. یعنی رسانه ملی باید در پخش چنین برنامه هایی تجدید نظر کند و به عنوان یک نهاد فرهنگی در جامعه، به ابعاد مختلف پخش یک برنامه بیندیشد و نه اینکه صرفا به کسب درآمد به هر قیمتی...