تبیان، دستیار زندگی
متن و حاشیه سینمای ایران در سال 1395 . مهم ترین ویژگی این سال رونق گیشه است که بزعم کارشناسان تکرار آن در سال 96 چندان محتمل نیست. در این گزارش ضمن مرور اتفاقات مهم سینما، برنده ها و بازنده ها را معرفی می کنیم.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : احمد رنجبر
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

سال خوب سینما

متن و حاشیه سینمای ایران در سال 1395 . مهم ترین ویژگی این سال رونق گیشه است که بزعم کارشناسان تکرار آن در سال 96 چندان محتمل نیست. در این گزارش ضمن مرور اتفاقات مهم سینما، برنده ها و بازنده ها را معرفی می کنیم.

احمد رنجبر- بخش سینما و تلویزیون تبیان
فروشنده

گیشه سینمای ایران در سال 95 در تاریخ ثبت می شود. در سالی که مردم برای تماشای فیلم های صف کشیدند و بعد از مدت ها چراغ سینماها روشن ماند، مجموع فروش 10 فیلم اول به نزدیک 112 میلییارد تومان رسید. 10 فیلم باکس آفیس امسال این ها هستند: فروشنده ، من سالوادور نیستم،۵۰ کیلو آلبالو ، سلام بمبئی،ابد و یک روز،بارکد، بادیگارد،لانتوری،زاپاس و ناردون.

چهره های موفق

اصغر فرهادی: نامش در سال 95 پرآوازه تر شد. ابتدا برای «فروشنده» از جشنواره کن جایزه بهترین فیلمنامه را گرفت و در مراسم هشتاد و نهم اسکار دومین جایزه این رویداد معتبر را برای سینمای ایران به ارمغان آورد. قانون ضد مهاجرتی ترامپ و واکنش اصغر فرهادی نگاه ها را بیش از پیش به سمت او کشاند و بیانیه اش در مراسم آکادمی به یکی از نقاط عطف این جشن تبدیل شد. بعد از این موفقیت روزنامه‌ها و نشریات خبری جهان به اعطای جایزه بهترین فیلم خارجی اسکار ۲۰۱۷ به فیلم «فروشنده» واصغر فرهادی پرداختند.

شهاب حسینی: با جایزه رشک برانگیز جشنواره معتبر کن افتخاری بی بدیل برای سینمای ایران ثبت کرد. سینمای ما افتخار زیاد بدست آورده اما دستش ازجایزه بازیگری کن کوتاه بود. شهاب حسینی با این پیش زمینه پا به اکران گذاشت و از پیش نام خود را به عنوان ستاره اکران سال 95 تثبیت کرد.

فرهاد اصلانی: سال 95 به کام فرهاد اصلانی بود که به خاطر بازی در فیلم «دختر» سه جایزه از جشنواره های خارجی بدست آورد: جشنواره مسکو، جشنواره باتومی و جشنواره گوا .او برای این فیلم در جشنواره فجر، جشن خانه سینما، جشن منتقدان و آسیا پاسیفیک نامزد شده بود و به این ترتیب با هفت نامزدی و سه جایزه رکوردی جالب در کارنامه اش ثب شد.

رضا عطاران:همچنان معتقدیم پای رضا عطاران روی پوست موز است و باید در انتخاب هایش دقت کند. او مرد محبوب گیشه در سال های اخیر است و به تنهایی ضعیف ترین فیلم ها نجات داده. در سال 95 اما فیلم خاص خودش یعنی «دراکولا» بر جایگاهش خدشه انداخت و «آب نبات چوبی» به دلیل ضعف فیلم و سوژه تلخ مورد توجه قرار نگرفت. با این حال رضا عطاران پول سازترین چهره سال است که سه فیلم او در مجموع نزدیک به 20 میلیارد تومان فروش داشته.

محمد رضا گلزار: در سال های که ستاره های سینمای ایران کارآیی سابق را از دست داده است حضور محمد رضا گلزار در هر فیلمی فروش آن را بیمه می کند. او امسال «خشکسالی و دروغ» را روی پرده داشت که به رقم نزدیک به دو میلیارد و پانصد میلیون تومانی دست یافت. «سلام بمبئی» تا الان سیزده میلیارد و پانصد میلیون تومان فروش داشته است .

نوید محمد زاده: سال را با اکران «ابد و یک روز» و «خشم و هیاهو» آغاز کرد. برای اولی در جشنواره فجر سیمرغ گرفت و در تابستان امسال سه جایزه از جشن حافظ، جشن خانه سینما و جشن منتقدان را از آن خود کرد تا رکورد بی سابقه در کارنامه اش ثبت شود.«ابد و یک روز» یازده میلیارد و 500 میلیون تومان، «لانتوری» شش میلیارد و دویست میلیون تومان و «خشم و هیاهو»یک میلیارد و ششصد میلیون تومان فروش داشته است. نوید محمد زاده در جشنواره فجر دومین سیمرغش را گرفت تا سال 95 به کامش باشد.

محمد حسین مهدویان: «ایستاده در غبار» سال پیش در جشنواره فیلم فجر مورد توجه مردم ، منتقدان و اصحاب رسانه قرار گرفت و جایزه بهترین فیلم را از آن خود کرد. اتفاقی که در جشن خانه سینما هم تکرار شد تا به همراه فروش یک میلیارد و هفتصد میلیون تومانی آن مهر تائیدی باشد بر کیفیت «ایستاده در غبار». دومین فیلم او یعنی «ماجرای نیمروز» یک غالفگیری تمام عیار بود که از هفته دیگر اکران می شود و به وقتش درباره آن خواهیم نوشت.

رکوردشکن ها

فروشنده: فیلم اصغر فرهادی از دهم شهرویور ماه اکران در ایران عمومی شد؛ آن هم در شرایطی که دو جایزه از کن گرفته بود و خیلی ها مشتاق تماشایش بودند. الصاق صفت بی غیری به «فروشنده» هم شاخک ها را حساس تر کرد و باعث شد نگاه ها به سمت آن بیش از پیش خیره شود. اکران فیلم «فروشنده» با مجموع فروش ۱۶ میلیارد تومان به پایان رسید.

من سالوادور نیستم:سال پیش درچنین روزهایی «من سالوادور نیستم» موقعیتی در گیشه داشت که این روزها «خوب،بد،جلف» دارد. فیلم منوچهر هادی برغم کیفیت نه چندان قابل دفاعش مورد توجه مردم قرار گرفت و بسرعت تبدیل به فیلم بی رقیب اکران نوروز شد. «من سالوادور نیستم» با 14 میلیارد و سیصد میلیون تومان فروش در رتبه دوم جدول پرفروش های 95 ایستاده است.

50 کیلو آلبالو:به کمدی مانی حقیقی منتقدان و سخت پسندها روی خوش نشان ندادند و برخی رسانه ها هم مضمون آن را نکوهش کردند. مخاطبان اما بی توجه به نقدهای منفی و اعتراض های تند برای تماشای «50 کیلو آلبالو» صف می کشیدند. فیلمهمچنان روی دور فروش بود که علی جنتی وزیر وقت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مصاحبه ای کرد و مضمون فیلم را زیر سوال برد. در حالی که سه ماه از اکران فیلم می گذشت سازمان سینمایی جلوی ادامه نمایش آن را گرفت. «50 کیلو آلبالو» سیزده میلیارد و ششصت میلیون تومان فروش کرد و رتبه سوم باکس آفیس سال 95 را در اختیار گرفت.

شکست خورده ها

کمال تبریزی: «امکان مینا» داستانش را خوب شروع می کند اما پایان آن نومید کننده است. با تماشای «سیانور» و «ماجرای نیمروز» که مثل «امکان مینا» بر اساس سرگذشت گروهک منافقین ساخته شده ، بهتر به کیفیت پایین فیلم کمال تبریزی پی می بریم. فیلم تبلیغات تلویزیونی مناسبی داشت اما در نهایت با چهارصد مییلون تومان فروش پایین تر از «دزد و پری» و «ننه نقلی» ایستاد. دیگر فیلم اکرانی تبریزی «دونده زمین» است. این فیلم چند سال خاك خورد تا این كه بهار امسال فرصت نمایش عمومی پیدا كرد؛ در گروه هنر و تجربه و توقع زیادی است اگر می خواستیم «موفق» و «پرفروش» باشد.

روح الله حجازی: امسال دو فیلم بر اکران سینماها داشت و هر دو در گیشه شکست خوردند. اردیبهشت ماه «مرگ ماهی» روح الله حجازی به سینماها آمد اما برغم داشتن بازیگران مطرح فروش آن به ششصد میلیون تومان هم نرسید. از حجازی فیلم اپیزودیک «هیهات» هم اکران شد که آن فیلم هم شکست خورد با 130 میلیون فروش!

مسعود ده نمکی: فیلم «رسوایی 2» افتتاحیه موفقی داشت اما در نهایت به گرد فیلم های پرفروش ابتدایی سال نرسید. فیلم دو میلیارد و هشتصد میلیون تومان فروش کرد که برای کارنامه ده نمکی یعنی شکست مطلق.

حاشیه های اکران

توقیف به خاطر جم:تبلیغات فیلم های در حال اکران از شبکه ماهواره ای جم تبدیل به حاشیه ای جدی برای سینمای ما شده است. تا جایی که حجت الله ایوبی رئیس سابق سازمان سینمایی اینطور شکوه کرد:« شبکه جم مثل ویروس به جان سینمای ایران افتاده؛ با همکاری قوه قضاییه جلوی نفوذ این شبکه را می گیریم. »در کشاکش دعوا بالاخره «مشکل گیتی» بخاطر پخش تیزر از ادامه  اکران محروم شد و  بهرام کاظمی تهیه‌کننده و کارگردان فیلم برای اثبات بی گناهی از هیچ تلاشی فروگذار نکرد. در حالی که پیش بینی می شد فیلم به طور کامل به محاق رفته اطلاعیه ای از سوی سازمان سینمایی برای رسانه ها ارسال شد که « با پیگیری های بعمل آمده و نگاه مثبت و همکاری صمیمانه قوه قضاییه، فیلم سینمایی «مشکل گیتی» به اکران بازگشت.» «عادت نمی کنیم» هم چند روز توقیف بود.

توقیف سه بیگانه: فیلم «سه بیگانه» که اکران عمومی آن از هفته پیش شروع شده، قرار بود آذر ماه به پرده سینماها بیاید اما بخاطر مهاجرت کارگردانش مهدی مظلومی به ترکیه و همکاری با شبکه جم این اجازه را نیافت.