حواشی پررنگ تر از متن جشنواره سی و پنجم
مروری بر حاشیه های جشنواره سی و پنجم، از انتخاب فیلم های راه یافته به بخش مسابقه تا انتخاب های شوکه کننده هیئت داوران.
هیئت انتخاب
با اعلام اسامی فیلم های راه یافته به بخش سودای سیمرغ جشنواره فیلم فجر جای خالی چند فیلم که انتظار می رفت در لیست اعلامی باشند بحث هایی به وجود آورد. «کاناپه» کیانوش عیاری مهمترین فلیم غائب از لیست فیلم ها بود.
همزمان با انتقادهای رسانه ها، کیانوش عیاری کارگردان فیلم «کاناپه» در رابطه با عدم حضور فیلمش در فیلم های اعلام شده گفت: «به هیچ عنوان به رای هیات انتخاب جشنواره اعتراض ندارد و اعتقاد دارد رد شدن فیلم «کاناپه» از سوی هیات انتخاب جشنواره، کاملا طبیعی و قابل پیش‌بینی بوده است. زحماتی که کشیده‌ام برایم اهمیتی ندارد. این تصمیم را گرفته بودم و پای آن خواهم ایستاد دیگر هیچ فیلم سینمایی نمی‌سازم که خانمها در آن روسری به سر داشته باشند چه در خلوت خودشان چه در مقابل محارم این کار را نخواهم کرد.»
همچنین نبود نام فیلم «امپراطور جهنم» به کارگردانی پرویز شیخ طادی در بخش سودای سیمرغ از طرف عوامل و برخی رسانه ها اعتراضاتی را به دنبال داشت. محمد خزاعی تهیه کننده فیلم در نامه ای با بیان اینکه ترجیح می‌دهیم به صورت رسمی انصراف خود را از حضور در این رویداد سینمایی اعلام داریم گفت: «ساخت این فیلم یک وظیفه ملی و بین‌المللی بود که به ما رسید و هیچ منتی بر کسی نیست چون انتخاب اینچنین مضامینی همیشه با مشکلات، سنگلاخ‌ها و زخم‌ها همراه بوده و خواهد بود و هرچقدر راه مشکل‌تر، ارج و قرب آن بیشتر خواهد شد...»
هیات انتخاب مسئولیت همه فیلم‌هایی را که انتخاب نشدند را قبول دارد
با اعتراض هایی که نسبت به نبود نام چند فیلم در لیست انتخاب وجود داشت، دبیر سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر در ادامه مطرح کرد: مسئولیت همه فیلم‌هایی که انتخاب نشدند را کمیته انتخاب قبول دارد. امسال همه فیلم‌هایی که فرم پر کرده بودند، مورد ارزیابی قرار گرفتند و تنها فیلمی که از نظر موضوعی و محتوایی و ممیزی موردبحث بود، فیلم آقای عیاری بود و بقیه فیلم‌ها مشکل ممیزی نداشتند.
اختلال در سامانه خرید بلیط اینترنتی
از لحظه شروع فروش اینترنتی بلیط های جشنواره اختلال در سایت مانع از خرید اینترنتی شد. مدیر روابط عمومی سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر درباره مشکلات به وجود آمده در سایت فروش بلیت آنلاین جشنواره گفت: تلاش می شود شرایط مطلوب برای خرید بلیت ها توسط علاقه مندان، فراهم شود. نجفی علت اصلی ایجاد اختلال در سایت فروش بلیت جشنواره فیلم فجر، حجم بالای مراجعه کنندگان بوده است و این مساله باعث به وجود آمدن مشکل در روند ثبت نام و کند شدن روند ثبت نام شده است. معمولا این اختلال در ساعت های اولیه ثبت نام به دلیل حجم بالای مراجعه کنندگان و تقاضای آن ها برای دریافت بلیت های ایده آل خود به وجود می آید اما ما ضمن عذرخواهی به دلیل به وجود آمدن این اختلال از متقاضیان، شرایطی را به وجود می آوریم که علاقه مندان به دریافت بلیت های جشنواره بدون مشکل پکیج های مورد نظر خود را خریداری کنند!
مشکل در خرید و نحوه تحویل گرفتن بلیط تا شروع جشنواره ادامه داشت.
روز اول
* بازهم اتفاق تکراری سال های و پیش آماده نشدن کارت عده‌ای از خبرنگاران و عکاسان در روز اول جشنواره اولین حاشیه را در برج میلاد رقم زد.
* مشکل فنی و تأخیر در نمایش فیلم «خانه دیگری» اولین حاشیه نمایش فیلم ها در برج میلاد بود که باعث تغییر در برنامه نمایش فیلم‌ها و نشست‌های خبری شد.
روز دوم
روز دوم با نمایش فیلم «دعوت‌نامه» به کارگردانی مهرداد فرید همراه بود؛ فیلمی که بیشترین انتقاد را در دو روز اول جشنواره به دنبال داشت و تشویق‌های چند باره و خندیدن در سالن رسانه‌ها می‌شود بارها در حین نمایش این فیلم، تکرار شد.
روز سوم
*محمود گبرلو مسئول برگزاری نشست‌های رسانه‌ای جشنواره بعد از ورود نگار جواهریان که دیر وارد سالن شد، گفت: پیشنهاد می‌کنم شما کنار آقای جوان بنشینید تا عکاسان بتوانند کارشان را انجام دهند.
*حضور مانی حقیقی در نشست خبری فیلم «نگار» نشست خبری این فیلم را تحت الشعاع قرار داد. در ابتدای این نشست یکی از خبرنگاران از حضور مانی حقیقی در نشست گله کرد و به رامبد جوان گفت: من سوال‌های بسیاری از فیلم شما داشتم اما به خاطر حضور مانی حقیقی و توهینی که به خبرنگاران کرده است، ترجیح می‌دهم به نشانه اعتراض سوال‌هایم را نپرسم. بعد از سرو صداهایی که پیش آمد رامبد جوان از خبرنگاران در فضای فیلم «نگار» سوال بپرسند و این بحث‌ها که مربوط به شرایط و اوضاع دیگری بوده را این‌جا مطرح نکنند.
مانی حقیقی نیز بیان کرد: با کمال میل حاضرم درباره این موضوع با شما در این‌جا یا هرجای دیگر بحث را ادامه دهم اما چون امشب برای فیلم رامبد جوان به این‌جا آمده‌ام باید زمان آن را به وقت دیگری موکول کرد. با این حال معتقدم اگر این اتفاق بیفتد و شرایطی برای این گفت‌وگو به وجود آید هم سوءتفاهم‌ها برطرف می‌شود و هم طرفین حرف‌های خود را خواهند زد.حقیقی پیش از این چالش‌هایی را با برخی خبرنگاران داشت، باعث شد این نشست پر سر و صدا باشد.
روز چهارم
*اولین نمایش روز چهارم جشنواره به مستند فیلم «آوانتاژ» به کارگردانی محمد کارت اختصاص داشت که پیش از این در جشنواره سینما حقیقت به نمایش درآمده بود. این کارگردان در «آوانتاژ» به سراغ کارتن‌خواب‌ها رفته بود و در فیلم روایتی از بهبودی و بازپروری آن‌ها را به تصویر کشیده بود، از همین رو سانس نمایش مستند در برج میلاد میزبان حدود ۳۰۰ کارتن‌خواب‌های بهبود یافته‌‌ای بود که برای تماشای این اثر به برج میلاد آمده بودند. حضور آن‌ها در برج بسیار مورد توجه قرار گرفت و مسئولان موسسه طلوع‌بی‌نشان از اینکه جشنواره امکان حضور این افراد را ایجاد کرده بود، بسیار تشکر کردند.
* نمایش «سوفی و دیوانه» تقریبا اولین فیلم جشنواره در برج میلاد بود که در دقایق ابتدایی تماشاگران زیادی سالن را ترک کردند و آن هایی هم که باقی ماندند بارها تا پایان فیلم با خنده و تشویق نسبت به روند داستان واکنش نشان دادند. با این حال عوامل فیلم سوفی و دیوانه در نشست مطبوعاتی از فیلم خود دفاع کردند و خواستند که بار دیگر در فرصتی مناسب فیلم را تماشا کنند چون این اتفاق برای چه کسی امیر را کشت هم تکرار شده بود.
روز پنجم
*وحید جلیلوند بعد از نمایش فیلمش «بدون تاریخ، بدون امضا» گفته بود با خبرنگاران و گزارشگران رادیو تلویزیون مصاحبه نمی کند که گله این دو رسانه را به دنبال داشت.
*نشست خبری فیلم «انزوا» به کارگردانی عباس میرزایی که در فضایی بانشاط برگزار شده بود در پایان با یادی از نیما طباطبایی، فیلمساز جوانی که مدتی قبل درگذشت، ادامه نشست را با گریه های کارگردان و دیگرعوامل همراه کرد.
* نشست‌خبری حاشیه دار این روز مربوط به فیلم «ماه گرفتگی» به کارگردانی مسعود اطیابی بود. در این فیلم ماجرای کشته شدن یک دانشجو در روزهای جنجالی پس از انتخابات سال ۸۸ به تصویر کشیده شده است که کلیت ماجرا و نوع نگاه و نتیجه گیری داستان باعث انتقاد هر دو طیف موافق و مخالف آن اتفاق سیاسی شد. به همین دلیل اطیابی ابراز خوشحالی کرد که هیچ طیفی از فیلمش راضی نیست.
روز ششم
روز ششم جشنواره با نمایش پرسروصداترین فیلم جشنواره؛ «ماجرای نیمروز» به کارگردانی محمد حسین مهدویان همراه بود. علاوه بر سینماگران مطرحی چون ابراهیم حاتمی کیا، وزیر بهداشت و وزیر دادگستری هم برای دیدن این فیلم به کاخ جشنواره آمدند.
روز هفتم
*نشست خبری «قاتل اهلی» به کارگردانی مسعود کیمیایی پرحاشیه ترین نشست خبری جشنواره امسال بود.
در طول نشست با سوالات خبرنگاران بحث هایی بین کیمیایی، لشکری قوچانی و پولاد کیمیایی شکل می گرفت که جدل و تنش را به همراه داشت. در پایان این نشست، محمود گبرلو که به عنوان مجری و اداره کننده جلسه حاضر بود و بارها مجبور به آرام کردن جو سالن شده بود، از فریدون جیرانی به عنوان تاریخ شفاهی سینمای ایران خواست تا برای اتفاقات پیش آمده در جلسه اظهار نظر کند. در پایان صحبت‌های فریدون جیرانی، مجری نشست هنگام اعلام تمام شدن برنامه رو به عکاسان خواست که مسعود کیمیایی و منصور لشکری قوچانی یکدیگر را ببوسند تا کدورت‌ها برطرف شود اما طرفین تمایلی برای این کار نشان ندادند.
بحث‌ها و حاشیه‌ها بیرون از سالن نشست در چند گروه ادامه یافت که فریدون جیرانی، لشکری قوچانی و مسعود کیمیایی در مرکز هر کدام از این گروه‌ها قرار داشتند.دبیر جشنواره فیلم فجر فریدون جیرانی، سعید ملکان، سعید سهیلی و سعید راد در نشست حضور داشتند.
*یکصد روزنامه‌نگار حوزه فرهنگ و هنر از دبیر جشنواره فیلم فجر درخواست کردند امکانی فراهم کند تا فیلم «آشغال‌های دوست داشتنی» ساخته محسن امیریوسفی در جشنواره فیلم فجر به نمایش گذاشته شود.
روز هشتم
*از دیگر حاشیه‌های ادامه دار «قاتل اهلی» بازی پولاد کیمیایی در «خفه‌گی» به کارگردانی فریدون جیرانی بود ، او که هنگام نمایش فیلم پدرش در سالن در واکنش به تماشاگرانی که می‌خندیدند لفظ نامناسبی را با صوت بلند ادا کرده بود تا جوابی به آن خنده‌ها باشد، همین باعث شد وقتی در فیلم «خفه‌گی» صحنه‌های مربوط به او می‌رسید برخی تماشاگران همان لفظ را در سالن تکرار کنند، او با این حال هنگام برگزاری نشست رسانه‌ای فیلم در سالن حاضر نشد.
*در نخستین نشست این روز محمود گبرلو در ابتدای نشست با اشاره به نشست خبری فیلم «قاتل اهلی» که شب گذشته در برج میلاد برگزار شده بود، رو به خبرنگاران از آن‌ها عذرخواهی کرد، او از اینکه بحث‌های شب گذشته باعث شده او داد بزند و از کسانی بخواهد جلسه را ترک کنند، از حاضران معذرت خواهی کرد.
*لیلا حاتمی در نشست خبری «رگ خواب» وقتی از او درباره رفتار نادرستی که با خبرنگاران در یک مصاحبه داشته سوال شد، توضیح داد: «من در آن جلسه مصاحبه روی سخنم با آن ۸ نفری بوده که حضور داشتند و نه همه خبرنگاران. من برای طرف روبه رو احترام قائلم و وقتی عصبانی هستم عصبانیتم را نشان می‌دهم چون معتقدم او آدم است و من باید نظر و احساسم را نسبت به او بروز دهم. وقتی آن افراد در جایی حضور دارند که نباید باشند، در واقع مزاحم می‌شوند. خودشان می‌دانند که جایشان آنجا نیست. من در چنین موقعیت‌هایی کلا فراموش می‌کنم که چه کسی هستم و آن شخص را ادب می‌کنم و این کار را تا همیشه خواهم کرد تا وقتی که حالش را داشته باشم.»
*در آخرین ساعات یکشنبه شب، نامه‌ای تحت عنوان نامه سرگشاده جمعی از روزنامه‌نگاران و منتقدان مستقل خطاب به مسعود کیمیایی با تیتر: «بزرگ سینمای ایران؛کیمیای ناب؛اسطوره بمان و دیگر نساز» منتشر شد. نامه‌ای که امضایی پای آن به چشم نمی‌خورد!
روز نهم
* اعلام زودهنگام نامزدهای بخش سودای سیمرغ، دوسه روز باقیمانده از جشنواره را به شدت تحت تاثیر قرار داد و به بحث اصلی رسانه ها و گروه های سینمایی تبدیل شد. انتخاب های سوال برانگیز هیئت داوران حواشی زیادی به دنبال داشت.
* حضور ایوبی در برنامه هفت که مصادف با آخرین شب جشنواره فیلم فجر بود، به یک برنامه جنجالی تبدیل شد. حجت‌الله ایوبی، رییس سازمان سینمایی با حضور در «هفت»، نسبت به رویکرد این برنامه و بهروز افخمی نسبت به جشنواره فیلم فجر واکنش نشان داد و دو طرف خواستار استعفای یکدیگر شدند.
ایوبی به نگاه منفی «هفت» به سینما و جشنواره فیلم فجر انتقاد کرد و گفت: «من به آقای پورمحمدی، مدیر شبکه می‌خواستم بگویم حقوق شما را ندهد. چون تمام پیش بینی‌های شما درست از آب درنیامده است. شما ابتدای سال گفتید سینما در حال ورشکستگی است درحالی که امسال بهترین سال سینمایی را داشتیم.»
بهروز افخمی با ادامه حمله به داوران جشنواره با تاکید گفت: «بی اعتبارتر از داوری این دوره در تمام این ۳۵ سال نداشته‌ایم. همین الان به‌نظرم باید استعفا دهید.»
رییس سازمان سینمایی هم در پاسخ گفت: «شما داوران را متهم کردید که به دلیل دوتابعیتی و ترس از منافقین به فیلمی رای نمی‌دهند. این تهمت را چگونه می‌خواهید جبران کنید؟ شما منافقین، این انسان‌های حقیر را خیلی بزرگ کردید. این جمله ترسناک است. دیگران می‌شنوند و این بد است. شما با این جمله، کل سینما را می‌زنید.آقای افخمی شما باید استعفا دهید.»
* امیر موسی کاظمی، سردبیر مجله چلچراغ با ادعای اینکه انتشار جلدی با تصویر ماجرای نیمروز، باعث استعفای او از این مجله شده است در اینستاگرام خود نوشت: «ماجرای نیمروز ارزش آن را داشت که به خاطرش چلچراغ را رها کنم. مجله ای که دوستش داشتم و دارم اما نتوانستم منطق مخالفت برخی مدیران اصلاح طلب آن را با جلد شدن این فیلم درک کنم و در نهایت تصمیم به استعفا از سردبیری مجله محبوبم گرفتم. شاید ماجرای ترس داوران دوتابعیتی جشنواره سی و پنجم فیلم فجر از جایزه دادن به این فیلم، در بدنه مطبوعات هم رخنه کرده. ترسی که ریشه در تابعیت_دوگانه افرادی دارد که نمی خواهند با توجه نشان دادن به فیلمی ضد منافقین، در خارج از مرزها دچار مشکل شوند.
اما کانال رسمی این نشریه، همراه با انتشار تصویر روی جلد توضیح داد: «در ارتباط با حواشی ای که درباره جلد_شماره697 چلچراغ مطرح شده است، به اطلاع می رساند که تصویر جلد مربوط به فیلم «ماجرای نیمروز» در صبح روز سه شنبه 19 بهمن ساعت 11 با تایید مدیر_مسوول به چاپخانه ارسال شده است و استعفای غیر رسمی سردبیر در بعدازظهر همان روز و در پی اختلافات حرفه ای و مدیریتی با مدیرمسوول صورت گرفته است.
تیم چلچراغ در انتخاب فیلم «ماجرای نیمروز» به عنوان سوژه جلد بر اساس روال همیشگی خود و مطابق با اصول حرفه ای عمل کرده است.»
* در ابتدای نشست خبری فیلم «اسرافیل» حاشیه داغ این روز رقم خورد و خبرنگاران در خصوص مدیریت برج میلاد گلایه‌هایی داشتند. این اتفاق باعث شد تا پژمان بازغی و مریلا زارعی به نشانه اعتراض در تلف کردن وقت نشست خبری «اسرافیل» قصد ترک کردن جلسه را داشته باشند، که با خواهش محمود گبرلو مجری برنامه، از تصمیم خود صرف نظر کردند و نشست به کار خود پایان داد.
روز دهم
بحث داغ روز دهم جشنواره اعلام کاندیدها بود که در آخر با خبر انصراف سه نفر از نامزدها همراه شد. محسن نصراللهی، مسعود سلامی و منیر قیدی نویسنده و کارگردان فیلم «ویلایی ها» با انتشار نامه هایی از رقابت برای سیمرغ انصراف دادند.
* سحر صباغ سرشت تهیه کننده فیلم «فصل نرگس» به تنهایی در نشست خبری این فیلم حاضر شد و دلیل تنها آمدنش را این گونه توضیح داد: «گروه فصل نرگس هیچ مشکلی با هم ندارند و هر روز و همواره کنار هم و با هم فیلم دیدیم و در سینماهای مردمی نیز با هم بودیم، اما در سینما اصحاب رسانه تنها آمدم به دلیل وضعیت جشنواره از ابتدا تا کنون است و اعلام زودهنگام اسامی کاندیداها است، وقتی نامزدها اعلام می شود یعنی جشنواره تمام شده است و این گونه جمعیت مخاطبان فیلم ما کم می شود و ما نمی خواهیم که وقت جشنواره و خبرنگاران مطبوعاتی را بگیریم.»
روز یازدهم
*ساره بیات در نشست خبری «بیست و یک روز بعد» با نشان دادن یک پاکت ادامه داد: «من جریان این پاکت را نمی‌فهمم. چرا مسئولان جشنواره برای آن از من عذرخواهی نمی‌کنند. برای من کارت کاندیدا می‌فرستند در حالی که اسم من در فهرست نیست. اگر اشتباه کرده‌اید حداقل اشتباهات خود را بپذیرید. این چه بازی مسخره‌ای است؟ متاسفم که این فیلم را نادیده گرفتید و من را ببخشید که مجبور شدم حرف‌هایی که نباید را بزنم.»
* آخرین نمایش جشنواره مربوط به «رهایی از بهشت» تنها انیمیشن حاضر در جشنواره امسال بود. عوامل فیلم ضمن گله از دیده نشدن کارشان گفتند: «اگر فیلمی از اساس درخور توجه نبوده است، چرا به بخش مسابقه راه پیدا كرده و بعد رفتاری اینچنین با آن می‌شود. یك انیمیشن برای اولین بار به بخش مسابقه جشنواره فیلم فجر امسال راه پیدا کرده است، اما آن را نادیده می‌گیرند. «رهایی از بهشت» در ایران یک اتفاق كم نظیر است.»
روز دوازدهم
* در آستانه برگزاری مراسم اختتامیه منتشر شد هیات داوران بخش سودای سیمرغ بیانیه ای صادر و اعلام کرد مسئولیت تحلیل منطقی و هنری از نتایج آراء را به عهده می گیرد.
* در مراسم اختتامیه وحید جلیلوند و علیرضا داوودنژاد که موفق به کسب سیمرغ شدند ضمن حمایت از هیأت داوران نقدهایی را به برنامه سینمایی هفت و عملکرد تلویزیون بیان کردند. همچنین نوید محمد زاده که سیمرغ نقش مکمل مرد را دریافت کرد با تقدیر از هیأت داوران، احترام و قبول نظر داوری را یادآور شد؛ البته محمد ز*اده بعد از تاکید بر احترام به داوران، حواشی نگرفتن سیمرغ برای فلیم «عصبانی نیستم» را که آنهم نظر داوران بود مطرح کرد!
* عوامل فیلم «ویلایی ها» ساخته منیر قیدی غایبان اختتامیه بودند؛ منیر قیدی که برای دریافت جایزه نگاه ملی در سالن حضور نداشت بعد از اختتامیه در تماسی تلفنی با برنامه هفت گفت: «من فیلم بد با کارگردانی بد ساخته بودم که لایق کاندیداتوری در این بخش ها نبود، لذا چطور می توانستم به یک باره شکوفا شوم و جایزه خلق الساعه استعداد درخشان را دریافت کنم؟ لذا ترجیح دادم از این رقابت عجیب خارج شوم! بنظرم رسید هیئت داوران سعی کرد متفاوت رفتار کند. لذا طبیعی است که من این جایزه خلق الساعه را نمی پذیرم و طبیعی است تهیه کننده من نیز جایزه ملی ای که قرار بود به ما بدهند را نپذیرفتند!
حاشیه های بعد از ماجرا
* سیمرغ نقش مکمل زن به ثریا قاسمی تعلق گرفت که او هم در اختتامیه حضور نداشت. قاسمی بعد از مراسم اختتامیه در مصاحبه ای دراین باره گفت هیچ دعوت رسمی از او به مراسم اختتامیه نشده است وگرفتن سیمرغ برایش اهمیتی ندارد.
* با برگزاری اختتامیه پرونده جشنوراه سی و پنجم بسته شد؛ اما بحث ها بر سر داوری همچنان ادامه دارد. محمدرضا هنرمند از داوران جشنواره در گفتگویی با واکنش به اعتراض ها نسبت به داوری گفت: «فرق اعتراض با بی حرمتی کاملاً روشن است؛ تلاش کردیم تا خودمان را بدست جریان‌ها نسپاریم...».
