دیر خوابی کودک

كودكی كه شبها با آرامش و به حد كافی خوابیده، روز بعد به موقع از خواب بیدار می شود و ا گر به حد كافی نخوابد، صبح روز بعد به علت كافی نبودن مقدار خواب بهانه گیر و كج رفتار می شود و كمتر شاد به نظر می رسد و انرژی كمتری دارد در بچه های بزرگتر، به اندازه نبودن خواب شب آنها را خسته، كند و حساس می كند و نمی توانند بر روی درس تمركز كنند.

وقتی می بینید كودك شما در به خواب رفتن مشكل دارد بهتر است به موارد زیر توجه كنید:

1ـ آیا ساعتی مشخص و منظمی برای رفتن كودك به تخت وجود دارد؟

2ـ آیا كودك در تخت خود احساس خوبی دارد؟

3ـ آیا بچه های متعدد در یك اتاق می خوابند و همدیگر را بیدار نگه می دارند؟

4ـ آیا كودك شما در طول روز مسائلی داشته كه فكرش را به طور مداوم مشغول می دارد و وی را هیجان زده می كند و باعث اخلال در خواب می شود؟

5ـ آیا ممكن است سر و صدا زیاد باشد و مانع خواب كودك شود؟

6ـ آیا مهمان آمده و كودك تمایل دارد ترجیحا بیدار بماند؟

7ـ آیا كودك در اتاق وقتی تنها است احساس ترس می كند؟

بسیاری از کودکان برای به خواب رفتن مشکل دارند و به موقع نمی خوابند. در کودکان، معمولا بی‌خوابی اوایل شب اتفاق می افتد و به اصطلاح به آن بی خوابی شبانه گفته می شود.

احتیاج به خواب در انسان ها در سنین مختلف متفاوت است، به عنوان مثال به طور متوسط یک کودک دوازده ساله به نه ساعت خواب و یک کودک چهار ساله به یازده و نیم ساعت خواب احتیاج دارد، البته این مسئله بین کودکان با هم در یک سن فرق می کند.

در كل دلایل متفاوتی می تواند باعث نرفتن به موقع كودك به طرف تخت خود شود.

واقعیت این است كه برای خوابی راحت داشتن در شب برای كودك تنها یك روش وجود ندارد، راه حل‌ها و توصیه‌های گوناگونی در این زمینه وجود دارد كه چكیده‌ای از آنها به شرح زیر است:

- برای كودك یک زمان خواب با همراهی خودش تعیین كنید و وقتی به زمان خواب وی نزدیك است به كودك باید حتما فرا رسیدن زمان خواب را یاد آوری كنید ، آنها  به برخورد قاطع شما و یك قرار ثابت برای خواب نیاز دارند.

- سعی كنید برو به اتاق خوابت مثل یك عمل تنبیهی به نظر نرسد و به جای آن می توانید به كودك بگویید كه لازم نیست بخوابی بلكه باید در تخت خودت استراحت كنی ، وقتی جنبه اجبار برای خواب از بین برود احساس آرامش و خواب خود به خود به وجود می آید .

- تشویق كودك با صحبت و با عمل، به این صورت كه هر شب به وقت شناسی و در رختخواب رفتن  وی جایزه بدهید. جایزه می تواند یك خوراكی ویژه قبل از خواب مثل یك لیوان شیر یا خوراكی كه كودك دوست دارد باشد و یا به عنوان تشویق یك لباس خواب نو و قشنگ به او هدیه بدهید.

- می توانید قبل از خواب با یك عمل مطبوع مثل قصه گفتن و یا گوش كردن به نوار قصه و یا لالایی روزش را به پایان برسانید. همین طور حمام كردن و ماساژ قبل از خواب  و یا تكان دادن كودكان كوچكتر به آرامی، مفید خواهد بود.

- سعی كنید هنگام خواب، كودك لباس خواب راحتی بپوشد و اتاق خواب كودك تهویه خوبی داشته باشد و لحاف‌های سنگین را برای او نگذارید. توجه كنید كودك شما یك محل خواب مطبوع داشته باشد كه خوب به نظر برسد.

- فعالیت‌های بدنی كودك مانند بازی كردن در پارك، برنامه های ورزشی و ... را در طول روز افزایش دهید. البته باید این بازی‌ها تا غروب ادامه داشته باشد و بتدریج فعالیت كودك را از زمان غروب به بعد كاهش داده و به جای بازی‌های پر تحرك، فعالیت‌هایی مثل مطالعه كردن و شنیدن قصه و یا تماشای تلویزیون را جایگزین كرد، باید سعی كرد قبل از خواب بازی‌های هیجان انگیز مثل بازی‌های كامپیوتری انجام ندهند و یا فیلم‌های هیجان انگیز نبیند.

- اگر كودك در شب سخت به خواب می رود به او اجازه خوابیدن در طول روز را ندهید.

به خاطر داشته باشید مصرف شبانه برخی از مواد غذایی مانند: چای و یا نوشابه ،  خواب كودك را كاهش می دهد.

- اگر كودك شما در اتاق خواب خودش می ترسد خیلی مهم است كه شما ترس او را جدی بگیرید، كودك را آرام كنید و سعی كنید با هم پی به علت ترس ببرید. به كودك این فرصت را بدهید كه در مورد مشكل احتمالی و هیجانات یا چیزهای جالبی كه در روز برایش اتفاق افتاده با شما صحبت كند، حتی كودك می‌تواند وقتی در تخت خود دراز كشید از زبان خودش داستانی برای شما بگویید و در مورد این داستان با او صحبت كنید و مطمئن شوید كه تخیلات در ذهن او نماند. این مسئله كمك می كند كه كودك با آرامش بیشتری به خواب فرو رود.

منبع : ماهنامه کودک شماره 113