اجاقی که کور است !

اجاقی که خاموش باشد را اجاق کور می گویند؛ و اجاق اگر کور باشد بهترین و خشک ترین هیزم را هم در آن بگذاری و یا نگذاری هیچ تفاوتی نمی کند، چون چنین اجاقی نه از هیزم ها گرما و روشنی می‌سازد، و نه هیچ خامی را پخته می کند.

تعبیر اجاق کور را در جایی دیگر هم شنیده ایم؛ آن جا که زنی قدرت فرزند آوری نداشته باشد در میان مردم می گویند که اجاقش کور است.

زیباترین تعبیر در باب اجاق کور را می توان به گروهی از قلب ها و دل ها نسبت داد ... می پرسید چگونه؟! در ادامه مطلب با ما همراه باشید ...

قرآن کریم دل را «فؤاد» می نامد، «فؤاد» به ‌معنای اجاق است. و دلی که کور باشد مثل اجاق کور است. چنین دلی با شنیدن حرف ها و یا دیدن صحنه ها که مثل همان هیزم ها می مانند، هرگز حرارت و نور و روشنایی تولید نمی کند.

به زبانی روشن تر: دیدنی ها و شنیدنی ها همه عبرت است و عبرت از ریشه عبور آمده است؛ یعنی انسان وقتی چیزی می بیند باید از آن چیز عبور کرده و به حقیقتی دست یابد، همچون شاعر نازک بین صائب تبریزی که «وقتی درختی کهن را می بیند که بیش از نهال جوان ریشه در خاک دوانیده، به یاد می آورد که پیر و فرتوت بیش از جوان نوخاسته به دنیا دلبستگی دارد، یا وقتی آتش سوزنده را می بیند که با حرص و طمع هر پاره چوبی را که در آن می افکند، می بلعد و می خورد، به یاد حرص انسان می افتد که نعمات تمام عالم نمی توانند او را سیر کنند و هر چه پیدا می کند باز هم فزونی می طلبد، یا وقتی تاک مو را می بیند که بر هر درخت تکیه می کند و می پیچد تا باقی بماند و رشد کند، به یاد مردم غفلت زده می‌افتد که به هر بهانه ای هست به دنیا می چسبند و از آن دل بر نمی دارند.» [با کاروان حله، ص 296]

اما منافق و هر آن کسی که مسلک منافق گونه دارد از درک چنین حقیقت هایی محروم است، زیرا که دلی کور و نابینا دارد و این کوردلی را قرآن کریم به «عمه» یاد می کند.

اساساً دو گونه کوری در قرآن آمده است، یکی کوری چشم ظاهری و دیگر کوری چشم باطن عَبَسَ وَ تَوَلَّی ، أَنْ جاءَهُ الْأَعْمی‏ [عبس/1 و 2]

«عمی» تنها به معنای انسانی که از نعمت چشم برخوردار نیست نیامده، بلکه به کسانی که از چشم دل نیز محروم اند گفته می شود: وَ مَنْ کانَ فی‏ هذِهِ أَعْمی‏ فَهُوَ فِی الْآخِرَةِ أَعْمی‏ ... [اسراء/ 72]

بنابراین «عمی» به مفهوم کوری باطن هم آمده است.

«یعمهون» یعنی اهل نفاق کوردل اند و کوردلی مایه حیرانی و سرگشتگی است.

آدم کور خیابان ها را گم می کند، ولی وقتی کوردل است حقیقت ها را نمی بیند.

چه می شود که انسان کور دل می شود؟

در حقیقت عاملی که باعث می شود انسان از دیدن حقایق محروم بماند، گناه و صفات رذیله است. این صفات باعث می شود انسان و هر آیه ای را ببیند انكار كنند. در همین باره می توان به آیه 146 سوره اعراف اشاره کرد: كسانی را كه بدون استحقاق روی زمین تكبر می كنند از آیات خود رویگردان كنم و هر آیه ای هم مشاهده كنند ایمان نیاورند و اگر راه رشد و صحیح را هم ببینند، انتخاب نكنند و اگر راه كج و گمراهی ببینند آن را بر گزینند. این عمل آنها بدان جهت است كه آیات ما را تكذیب كردند و نسبت به آنها از غفلت كنندگان بودند و این گونه است که قرآن كریم این گروه از انسانها را نابینا و مرده می نامد.

کلام آخر

همان گونه كه چشم برای دیدن اشیا است. دل هم برای درك حقیقت است، اگر حقیقت را درك نكند كور است، بلكه مرده ای است كه در بین زنده ها حركت می كند. قرآن در توصیف روندگان حق و باطل در آیه 24 سوره هود می گوید: "حال این دو گروه مانند كر و كور و بینا و شنوا است، آیا این دو گروه مساویند چرا متذكر نمی شوید". همچنین در آیه 46 سوره حج می فرماید: " ...چشم ها كور نیستند، بلكه دل های درون سینه ها كورند". نیز آیه 52 سوره روم می فرماید؛ "ای پیامبر تو نمی دانی مردگان را شنوا سازی و نمی توانی صدایت را به كران كه پشت كرده اند برسانی".