اعتراض، نخستین بن مایه طنز

رحیم رسولی، شاعر و طنزپرداز، معتقد است: طنز یك اثر ادبی را مومیایی می كند.

رحیم رسولی، شاعر طنزپرداز،با بیان اینكه هنوز ظرفیت های لازم برای بررسی مسائل طنز وجود ندارد، اظهار كرد: حتی چارچوب های قانونی طنز نیز رعایت نمی شود و حتی رئیس جمهور كشور هم به عنوان مجری قانون گاهی اجازه اجرای قانون را ندارد و طنزپردازان هم به همین صورت جلوی بسیاری از فعالیت هایشان گرفته می شود و آثارشان با سانسور مواجه می شود، در حالی كه عموما در چارچوب قانون گام برمی دارند.

وی ادامه داد: آثار طنز امروز كشور ممكن است در فضای مجازی بیشتر بازتاب داشته باشد، اما تیراژ یك هزار جلد و یا 500 جلد كتاب آن هم با شرایط نشر امروز و سانسورهایی كه كتاب های طنز با آن مواجه هستند، مخاطب چندانی ندارد. طنز در شبكه های اجتماعی مخاطبان بیشتری دارد، چرا كه مردم با ادبیات مكتوب سر و كار ندارند.

این شاعر با تاكید بر اینكه نخستین بن مایه طنز اعتراض است، عنوان كرد: قانون باید برای اعتراض هم برنامه ای داشته باشد تا آزادی بیان به شكل صحیح وجود داشته باشد. اگر این گونه نباشد، آثار طنز به هجو و هزل و مسائل دیگر كشیده می شوند. متناسب با دغدغه های نویسنده و شاعر طنزپرداز، آثارشان نیز عمیق تر می شود. متاسفانه دغدغه های اغلب طنزپردازان كشور سطحی است و امور واقع را مجددا برای مخاطبانشان بازگو می كنند.

رسولی خاطرنشان كرد: با گسترش فضاهای مجازی، وجه ادبیاتی طنز در حال فراموشی است. در حالی كه طنزپردازان باید دقت كنند كه پیش از هر چه اهل ادبیات هستند و فرد سیاسی و ... نیستند. اما طنزپردازان به دلیل این كه علاقه دارند دیده شوند، رو به مباحث این گونه می آورند.

وی با بیان اینكه دوستان طنزپرداز باید نسبت به جامعه خود آگاهی داشته باشند، گفت: همیشه به همكارانم می گویم كه در جریان باش، ولی در هیچ جریانی نباش! معتقدم باید بررسی كرد و دید كه چه اتفاقاتی در دنیا رخ می دهد. متاسفانه خود اهالی ادبیات و طنز مكتوب كشور مطالعه كمی دارند و باعث شده كه طنز قدرت اصلی اش را از دست بدهد.

وی در بخش دیگری از سخنانش تصریح كرد: در تمام متون ادبی برجسته كشورمان، طنز از اهمیت ویژه ای برخوردار است و طنز یك اثر ادبی را مومیایی می كند و از گزند در امان نگه می دارد و جاودانه می كند. هر نوشته ای كه در آثار كلاسیك و حتی مدرن می خوانیم، می بینیم كه ویژگی طنز باعث شده متن برجسته شود.

این شاعر گفت: هر چه نگاه شاعر و نویسنده طنزپرداز عمیق تر و دقیق تر باشد، باید تسلط او به زبان نیز بالا باشد. شگفت انگیزترین كشف بشر همین زبان است و در دل هنر نیز شگفت انگیزترین عنصر، زبان و برجسته ترین روش نیز طنز است. طنز در موقعیت های سیاسی و اجتماعی و در برخورد با نهاد قدرت باید از ویژگی ها و قابلیت های زبانی استفاده كند تا تحت سانسور و فشار قرار نگیرد. متاسفانه این هنرمندی در آثار طنز وجود ندارد.

رسولی با اشاره به اینكه از طنزپردازان چه از سوی نهادهای داخلی و چه ارگان ها و نهادهای كشورهای دیگر حمایتی نمی شود، اظهار كرد: طنزپرداز باید قدرت خود را از واژه بگیرد. اگر به این نكته برسیم، طنز به مثابه فرهنگ می تواند در جامعه رسوخ كند و خود را نشان دهد و زمانی بتوانیم از لابه لای طنزهایمان تاریخمان را به آیندگان منتقل كنیم.

منبع: حوزه هنری