تبیان، دستیار زندگی
حبیب الله بابایی در نشست «عاشورا و نیاز انسان معاصر در نگاه امام موسی صدر»گفت: امام موسی صدر در سطر به سطر گفتارهایش درباره عاشورا درصدد تغییر جامعه امروزی است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

عاشورا و نیاز انسان معاصر در نگاه امام موسی صدر

حبیب الله بابایی در نشست «عاشورا و نیاز انسان معاصر در نگاه امام موسی صدر»گفت: امام موسی صدر در سطر به سطر گفتارهایش درباره عاشورا درصدد تغییر جامعه امروزی است.

بخش تاریخ و سیره معصومین تبیان
ت

حبیب الله بابایی اظهار کرد: آنچه را که می توان در آثار امام موسی صدر درباره نگاه وی به واقعه عاشورا یافت، در سه کتاب «سفر شهادت»، «ادیان در خدمت انسان» و « نای و نی» بیان شده است.

وی  مبنای سخنان و تحلیلش را بر اساس این سه کتاب عنوان کرد و ادامه داد: ما می توانیم واقعه عاشورا را هم به عنوان یک واقعه تاریخی و هم یک پدیده الهیاتی ببینیم.
در نگاه تاریخی می توان به صورت کلی اتفاقی را که در گذشته رخ داده، مطالعه کرد.
اما عاشورا از منظر امام موسی صدر یک مقوله الهیاتی است و از نگاه وی دارای چند بُعد شهادت، ایمان، امام، معجزه و توحید است، اما سؤال این است که یک مقوله الهیاتی چگونه می تواند با انسان معاصر ارتباط برقرار کند؟

علت این که امام موسی صدر عاشورای گذشته را در جامعه معاصر بیان می کند این است که همانند واقعه عاشورا در جامعه معاصر نیز ممکن است به وجود بیاید.

بابایی اظهار داشت: الهیات معطوف به ماوراء و مادون است. بعد از ۱۹۶۰ در تاریخ الهیات مسیحی یکسری الهیات جدید از جمله الهیات پراکتیکال به عرصه عمل آمدند که رسالت آن ها در این نیست که فقط امور مربوط به ایمان مردم را سامان دهند، بلکه در جامعه ورود کرده و با شناسایی معضلات انسان ها آنها را تفسیر و تدبیر الهیاتی می کنند. یعنی برخی الهی دان ها علاوه بر اینکه به امور غیبی و ماورایی توجه می کنند، خود را عامل اجتماعی تعریف کرده و سعی می کنند در دانش و رویکرد الهیاتی خودش در متن زندگی، مساله های انسان را رصد، فهم و حل کنند.
به نظر من امام موسی صدر در تفسیر واقعه عاشورا از این منظر ورود پیدا می کند. امام صدر در جامعه مساله ها را شناسایی کرده و برای آنها راهکار نشان می دهد. باید توجه داشت زمانی که بحث نیاز مطرح می شود منظور نیاز مادی نیست، بلکه نیاز انسانی و فرهنگی و ... هم مورد توجه است.

انسان؛ پروژه امام موسی صدر
پروژه امام موسی صدر «انسان» است، بنابراین مخاطبانش فقط مسلمان ها نیستند، اما اینکه رابطه مسلمانی با انسانی چگونه است، من فقط این توضیح را عرض می کنم که اخوت اسلامی تربیت شده انسانیت است و باید در خوانشی از اسلام که نتواند با انسانیت ارتباط برقرار کند، تجدید نظر کرد. انسانی بودن عام تر از اسلامی بودن است.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی افزود: اصطلاح معاصر بودن هم ضرورتا به معنای مدرن بودن نیست و هرچند ضرورتا ضد مدرن هم نیست، یعنی در هر مقوله ای هم مدرن و هم سنتی آن وجود دارد. با توجه به تمام این موضوعات باید دید که آیا امام موسی صدر در این چهارچوب فکر می کند یا خیر؟

روش شناسی امام موسی صدر در نگاه به عاشورا
بابایی بیان کرد: اولین نگرش امام موسی صدر به واقعه عاشورا نگرش انسانی به تاریخ است به این معنا که انسان عامل و محمل سنت های ثابت الهی است. یعنی عامل و بازیگر تاریخ انسان است و هر تاریخی برای هر انسانی و در هر عصری مفید است، چرا که وجه اشتراک انسانی در آن وجود دارد. این نوع نگاه را استاد شهید مرتضی مطهری نیز دارد. می توان این طور بیان کرد که از این منظر کشف سنت های حاکم بر جوامع گذشته انسان ها را در کشف سنت های حاکم بر جامعه امروز یاری می کند.

دومین نگرش این است که در نگاه امام موسی صدر به عاشورا، فهم این رخداد برای مخاطبان متنوع در تجربه فرهنگ های متنوع است. امام صدر در موقعیت زعیم و متاله بودنش مخاطب های مختلف را تجربه می کند. این مقوله بسیار اهمیت دارد و بر اساس آن یک دین شناس و روحانی، می تواند نگاه خود از دین را به نسل جدید ارائه کند. کسانی که فرهنگ های مختلف یا انسان های مختلف را در ادیان گوناگون تجربه کرده اند، فهم شان از یک متن دینی یا غیر دینی بسیار متفاوت تر از کسانی است که این تجربه ها را نداشته اند.


منبع:
سایت کرب و بلا
مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.