تبیان، دستیار زندگی
واحدهای سایر کمیت های فیزیکی واحدهای فرعی نام دارند و ترکیبی از واحدهای اصلی مناسب بدون ضرایب عددی هستند. مثلا واحد سطح متر مربع (m2) است و از رابطه میان طول و سطح مشتق شده است. واحد حجم، متر مکعب (m3) است و از رابطه میان طول و حجم مشتق شده است. ..
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

حل مسئله (واحدهای اندازه گیری)

اندازه گیری مبنای هر گونه بررسی کمی است.علوم، وابسته به داده های کمی می باشند.

حل مسئله (واحدهای اندازه گیری)

توجه داشته باشید که این داده ها از اندازه گیری به دست می آیند. با استفاده از واحد، کمیت مورد نظر را با کمیت استاندارد می سنجند. برای ایجاد ارتباط مقایسه در یک محاسبه باید در مورد یک واحد به توافق برسیم. سیستم متری نمونه ای از هماهنگی درباره واحدها است.
در این جا فرض می کنیم شما با واحدهای متداول اندازه گیری در سیستم متری آشنا هستید و با نمایش حجم به صورت L1،100cm3 و 1cm3 و نمایش جرم به صورت 100g  ،10g و 1kg و نمایش طول به صورت 760mm ،10cm و 1m  آشنایی دارید. همچنین با مقیاس دمای سلسیوس (سانتی گراد) آشنا هستید.

به خاطر داشته باشید که در سیستم متری از نمادهای اعشاری استفاده می شود که در آن پیشوند میکرو به معنی یک میلیونیم (6-10)، میلی به معنی یک هزارم (3-10)، سانتی به معنی یک صدم (2-10) و دسی به معنی یک دهم (1-10) است. در حالی که کیلو به معنی 1000 برابر (103) و مگا به معنی یک میلیون برابر (106) می باشد.
این پیشوندها رابطه میان واحدها در سیستم متری را نشان می دهند. برای مثال یک سانتی متر برابر 0/01  متر و یک کیلومتر برابر 1000 متر می باشد.

تبدیل کردن واحدهای متری (گرم، لیتر، سانتی مکعب، سانتی متر و غیره) به واحدهای دیگر (پوند، کوارت، اینچ، فوت و غیره) غالبا لازم نیست. در صورت نیاز به این تبدیل ها می توان از ضریب تبدیل استفاده نمود.

حل مسئله (واحدهای اندازه گیری)

سیستم بین المللی واحد ها، SI 
سیستم استاندارد بین المللی یکاها (SI) در سال 1960 در یازدهمین کنفرانس بین المللی اوزان و اندازه ها تاسیس شد. واحد اختصاری آن در تمام جهان (SI (system international unit  است.
طی سال ها، اصلاحات زیادی در سیستم متری انجام شده است و نتیجه کار، سیستم اصلاح شده و جدید واحدها می باشد که انجمن علمی بین المللی آن را پذیرفته است. این سیستم جدید سیستم بین المللی واحدها یا SI نام دارد که از حروف اول نام آن در زبان فرانسه گرفته شده است. سیستم متری SI با هفت واحد اصلی شروع می شود که با مجموعه ای از کمیت های فیزیکی مستقل مطابقت دارد. این واحدهای اصلی و نمادهای آنها در جدول 1.2 فهرست شده اند. پنج نماد اول در هر شاخه شیمی به کار می روند و دو نماد آخر بیشتر تخصصی هستند.

کمیت

 واحد 

  نماد   

طول

متر

m

جرم

کیلوگرم

kg

زمان

ثانیه

s

جریان الکتریکی

آمپر

A

دما

کلوین

K

مقدار ماده

مول

mol

شدت درخشش (شدت روشنایی)

شمع

cd


واحدهای سایر کمیت های فیزیکی واحدهای فرعی نام دارند و ترکیبی از واحدهای اصلی مناسب بدون ضرایب عددی هستند. مثلا واحد سطح متر مربع (m2) است و از رابطه میان طول و سطح مشتق شده است. واحد حجم، متر مکعب (m3) است و از رابطه میان طول و حجم مشتق شده است. این سیستم واحدها سیستم همسان نامیده می شود و مزیت آن این است که نیازی به یادگیری ضرایب تبدیل ندارد. پاره ای از واحدهای فرعی مهم را نیز در جدول 2.2 برای شما فهرست کرده ایم و برخی واحدهای متداول که در سیستم SI نیستند نیز در جدول 3.2 آورده شده اند.

کمیت

واحد

نماد

انرژی

ژول

J

نیرو

نیوتن

N

فشار

پاسکال

Pa

سرعت

کیلومتر بر ساعت

m/s

شتاب

متر بر مجذور ثانیه

m/s2

جدول 2.2

کمیت فیزیکی

واحد

نماد

انرژی

کالری

cal

فشار

اتمسفر

atm

فشار

میلی متر جیوه

mmHg

فشار

تور

torr

نیرو

دین

dyn


جدول 3.2
سیستم SI مجموعه ای از پیشوندها را نیز دربر دارد که برای کسرها و مضرب های اعشاری واحدهای اصلی و فرعی این سیستم به کار می رود. پیشوندهای مربوط به همه توان های 10 وجود ندارد. پیشوندهای کوچک تر از 2-10 یا بزرگ تر از 102 باید نماهای قابل قسمت بر 3 داشته باشند. پاره ای از این پیشوندها را نیز در جدول 4.2 فهرست نموده ایم. 
توجه کنید که شیمی دان ها همه واحدهای SI را نپزیرفته اند. در بعضی موارد سیستم های قدیمی مناسب ترند. 
حال به معرفی هفت کمیت اصلی در SI می پردازیم.

کسر

پیشوند

نماد

1-10

دسی

d

2-10

سانتی

c

3-10

میلی

m

9-10

نانو

n

10

دکا

da

102

هکتو

h

106

مگا

M

109

گیگا

G

103

کیلو

k


جدول 4.2

نکته: واحد ها را مانند اعداد ضرب و تقسیم می کنیم این تنها روشی است که به روند فکری شما دقت بیشتری می بخشد.

مرکز یادگیری سایت تبیان - مرجان سلیمانیان
منابع:
http://www.scipost.ir  
http://physics.nist.gov