تبیان، دستیار زندگی
با فرا رسیدن محرم ، زنان گیلانی نیز پا به پای مردان در برگزاری آیین های باشکوه ماه محرم می کوشند و به این طریق عشق و ارادت خود را به اهل بیت پیامبر(ص) به اثبات می رسانند. جلوه های آیینی که در پاره ای از موارد باشکوه تر از مراسم مردان است و نظیر آنها را در
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

نقش پررنگ زنان گیلان در آیین های محرم گیلان

با فرا رسیدن محرم ، زنان گیلانی نیز پا به پای مردان در برگزاری آیین های باشکوه ماه محرم می کوشند و به این طریق عشق و ارادت خود را به اهل بیت پیامبر(ص) به اثبات می رسانند. جلوه های آیینی که در پاره ای از موارد باشکوه تر از مراسم مردان است و نظیر آنها را در هیچ کجای دیگر ایران نمی توان دید.

به کوشش علیرضا عابدینی- بخش گردشگری تبیان

زنان گیلان در محرم

گل مالی دیوار مساجد

در روستاهای شرقی گیلان ، زنان روستایی چند روز قبل از آمدن ماه محرم اقدام به گل مالی دیوارهای مسجد می کنند. برجسته ترین نمونه این مراسم تا 15 سال پیش در«جواهرده» برگزار می شد و در آن چوپانان گل ها را باشیر گاو و گوسفند خود تهیه می کردند.

تعزیه منحصر به فرد زنان گیلان

در گیلان زنان نیز همانند مردان به اجرای مراسم تعزیه می پردازند. تعزیه زنان شبیه تعزیه مردان و لباس و ابزاری که استفاده می کنند نیز به همان شکل است ، با این تفاوت که درمحیط های بسته یا منازل اجرا می شود و تماشاگران آن فقط زنان هستند.این تعزیه به مراتب حزین تر از تعزیه ای است که مردان اجرا می کنند و صحنه های آزار و اذیت زنان و کودکان و آتش زدن خیمه ها در آن واقعی تر است. بخش های عمده این تعزیه به زبان گیلکی و در مناطق غربی استان ترکی اجرا می شود، که باعث تاثیر گذاری عمیق تر بر حاضران می شود. گروههای تعزیه خوان زنانه هم چنین قرارهایی برای دریافت و پرداخت مزد دارند و گروههای زنانه گاهی برای مجلس خودشان قبض و یا به اصطلاح « یارمه » می فروشند . ازمهمترین تعزیه های زنانه گیلان تعزیه حضرت زینب (س)، حضرت رقیه (س)، حضرت سکینه (س)، مادر علی اکبر (ع)، تعزیه مادر حنظله تازه داماد شهید کربلا،‌ تعزیه همسر خولی، دو طفلان مسلم، کاروان کربلا و ... را می توان نام برد.

دسته زنان بنی اسد

دسته عزاداری «زنان بنی اسد» عنوان مراسم دیگری است که در یازدهمین روز عاشورا در آستانه اشرفیه برگزار می شود. زنان حاضر در این دسته عزاداری با پوشیدن لباس بلند و برداشتن بیل به راه می افتند و چنین وانمود می کنند که برای دفن شهیدان کربلا می روند. در این مراسم زنان ساقه های برنج که به زبان محلی به آن «کلوش» می گویند، را به نشانه عزا بر سر می زنند.

زنان گیلان در محرم

چهل منبر

درلاهیجان و روستاهای شرقی مازندران عموما زنان برگزار کننده آیین «چهل منبر» هستند. آنها در حالی که سکوت می کنند و حرف نمی زنند با پای پیاده از مقابل چهل منبر که عموما در مقابل خانه هایی که مراسم عزاداری در آنها برگزار می شود، برپا میکنند عبور می کنند و در هر منبر شمعی روشن می کنند و دانه ای خرما درآنجا قرار می دهند و به جای آن مقداری برنج خام که صاحبخانه در آنجا قرار داده برمی دارند.

لال پله

در مراسم دیگری در غروب تاسوعا به نام «لال پله» زنان خود را در چادر می پیچند تا شناخته نشوند و به دنبال خانه هایی می گردند که در آنها شیرین پلو طبخ می شود. آنها با کوبیدن کفگیرهایشان به در منازل وبدون این که کلامی با صاحب خانه حرف بزنند به او اعلام می کنند که از غذای خود به آنها بدهد. این کار تا کوبیدن در چهل منزل و گرفتن غذا از صاحب خانه ادامه می یابد.

زاره زاره

در مراسم دیگری به نام «زاره زاره» زنان در سحرگاه عاشورا همراه با نوحه خوانی و ذکر مصیبت به همدردی با زنان و کودکان کربلا می پردازند و به زاری و فغان می پردازند.



منابع : ایرنا، مهر، ناطقان ، خزر آنلاین