مقام علمی و ادب حضرت عباس

در مقام علمی حضرت اباالفضل همین بس که در خانه ی علم و دانش پرورش یافته و در آموزشگاهی درس خوانده و کلاس دیده که آموزگارانش علی بن ابیطالب و امام حسن مجتبی و حسین بن علی (صلوات الله علیهم اجمعین) بوده اند.

در مقام علمی حضرت اباالفضل همین بس که در خانه ی علم و دانش پرورش یافته و در آموزشگاهی درس خوانده و کلاس دیده که آموزگارانش علی بن ابیطالب و امام حسن مجتبی و حسین بن علی (صلوات الله علیهم اجمعین) بوده اند در صورتی که بیگانگان را به فیض علم و دانش خود بهره ور ساخته و همانند رشید هجری و حبیب بن مظاهر اسدی و حجر بن عدی و میثم تمار و کمیل بن زیاد و... را از علم منایا و بلایا و از عالم غیب و شهود و اسرار کون و مکان آگاه نموده اند عباس بن علی که پاره ی تن و فرزند دلبند علی و برادر امامین همامین است از چشمه ی فیض آنان فیض گرفته و مانند خواهر بزرگوارش زینب سلام الله علیها عالم بلا معلم است او را نیازی به مکتب و درس نبود بلکه خود معلم و معلم زاده بود پدر بزرگوارش بدو تعلیم اسماء نموده بود، همان طوری که خداوند متعال اسماء را به آدم ابوالبشر آموخت و او را دانای به حقائق کائنات فرمود به راستی دانش فرزند علی علیه السلام دریائی بیکران است که به آسانی نمی توان به اعماق ژرفایش راه یافت، الفاظ و گفته های ما توانائی وصف علم و درایت او را ندارد و هنوز در قاموس لغت لغتی برای ترجمان شناخت ابوالفضل العباس پیدا نشده است او در فضائل نفسانی و ملکات انسانی پس از معصومین علیهم السلام پیشرو و پیشقدم قرار گرفته است و آن چنان خداوندش بلند نموده است که هیچ قدرتی توانایی پرواز به آشیانش را ندارد (رفع الله رایه العباس). محدثین نوشته اند ابوالفضل العباس سلام الله علیه از اکابر و افاضل فقهاء و علماء اهل بیت بود بلکه عالم غیر متعلم بود، (اسرار الشهاده)

از ائمه ی معصومین این عبارت را نقل نموده است: ان العباس بن علی زق العلم زقا از عبارت استفاده می شود ابوالفضل از کودکی دارای علم بوده است، چه این که (زق) استعمال می شود در تغذیه ی پرنده جوجه ی خود را و عین این عبارت را یزید در حق امام سجاد (علیه السلام) در مسجد دمشق گفت: انه من اهل بیت زقوا العلم زقا.

ادب حضرت عباس علیه السلام

علی (علیه السلام) می فرماید: ادب برای بینوا ثروت و دارائی و برای تنها، یار و مونس، و برای خاطر پریشان بهترین درمان است، ادب صاحب خویش را زنده و به مقصود نزدیک می دارد و به اوج بلند اختری و سعادت می رساند. برای انسان بهتر از ادب چیزی نیست و ادب از اصول مسلمه ی انسانیت و لازمه ی تکامل است، در این صفت عباس بن علی نمونه است بلکه ادب او به جائی رسیده است که می توان گفت او ادب است او جان ادب و ریشه و اساس و اصل ادب است او نسبت به پدر نسبت به برادر نسبت به خواهر نسبت به تمام نزدیکان آن چنان ادب را مراعات نمود که انگشت نشان بود و ضرب المثل قرار گرفت، تاریخ نمونه هائی از ادب آن حضرت را نشان می دهد که انسان را به حیرت می افکند. روزی امام حسین (علیه السلام) در دوران کودکی در مسجد آب خواست، عباس بدون این که به کسی بگوید از مسجد شتابان بیرون شد لحظاتی گذشت دیدند عباس با همان قیافه ی کودکانه ظرفی را پر از آب کرده و با زحمتی که از اندام کوچک او به دور است نفس زنان و عرق ریزان ظرف آب را می آورد و با احترام خاصی ظرف آب را تقدیم برادر ارجمندش حسین (علیه السلام) نمود. آن هنگامی هم که وارد شریعه ی فرات شد با این که سخت تشنه بود از ادب آب ننوشید و آب را بر روی آب ریخت تا مانند برادر تشنه باشد.

منابع:
1. معالی السبطین
2. شخصیت حضرت ابوالفضل ( علیه السلام )