تبیان، دستیار زندگی
استغفار حقیقی استغفاری است كه انسان واقعا از گناهی كه مرتكب شده پشیمان باشد و به آن باز نگردد و حقوق مردم و حقوق الهی را كه ضایع كرده، جبران كند و بدهی مردم را بپردازد، اگر حق كسی را ضایع كرده از آنان طلب رضایت نماید و اگر خمس یا زكاتی بدهكار است، پرداخت
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

در حق یکدیگر استغفار کنید!!

استغفار حقیقی استغفاری است كه انسان واقعا از گناهی كه مرتكب شده پشیمان باشد و به آن باز نگردد و حقوق مردم و حقوق الهی را كه ضایع كرده، جبران كند و بدهی مردم را بپردازد، اگر حق كسی را ضایع كرده از آنان طلب رضایت نماید و اگر خمس یا زكاتی بدهكار است، پرداخت كند، نماز و روزه قضایش را به جا آورد یا تصمیم بگیرد كه همه این امور را انجام دهد و در این صورت استغفار او استغفار واقعی خواهد بود.

فرآوری: آمنه اسفندیاری-بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
استغفار

بسیاری ازمردم هنگامی كه با مشكلی مواجه می شوند از خود می پرسند: چرا این گرفتاری و مشكل برایم پیش آمده است؟ بی گمان بسیاری از پاسخ ها نیز بر این مبتنی است كه گناهی را مرتكب شده اید و این پیامدهای طبیعی گناهان است. بنابراین لازم است كه از گناه خویش توبه و استغفار كنید و با اعمال نیك و صالح، زشتی گناه را بپوشانید و محبت و رحمت الهی را به سوی خود جلب نمایید.
در این صورت است كه شخص از شما می پرسد: چگونه می بایست استغفار كنم و چه آدابی را باید مراعات كنم تا از پیشگاه الهی طلب رحمت و مغفرت نموده و مهر و محبت او را به سوی خویش جلب نمایم؟

پشیمانی از گناه، شرط اصلی استغفار

ولایت خداوند تنها ولایت قدرت و اقتدار نیست بلكه ولایت دوستی و محبت و مهر نیز هست و تنها چیزی كه از بنده خویش می خواهد دست یابی به مقام عبودیت و تقرب ذات و بهره مندی از كمالات است.

از مهم ترین شرط استغفار كه در آیات بدان اشاره شده این است كه بنده واقعا از گناه و خطاهای خود پشیمان باشد و به سوی خدا بازگردد. در حقیقت معنای جمله «استغفرالله ربی و اتوب الیه» این است كه خدایا من از تو طلب آمرزش می كنم و به سوی تو بازمی گردم. بازگشت به سوی خدا زمانی به طور واقعی محقق خواهد شد كه بنده از صمیم قلب از گناهان و راه خطایی كه در پیش گرفته پشیمان باشد و كوتاهی هایی را كه تاكنون مرتكب آن شده جبران كند و به معنای واقعی به سوی خدا بازگردد.
بنابراین با توجه به آیات و روایات، استغفار حقیقی استغفاری است كه انسان واقعا از گناهی كه مرتكب شده پشیمان باشد و به آن باز نگردد و حقوق مردم و حقوق الهی را كه ضایع كرده، جبران كند و بدهی مردم را بپردازد، اگر حق كسی را ضایع كرده از آنان طلب رضایت نماید و اگر خمس یا زكاتی بدهكار است، پرداخت كند، نماز و روزه قضایش را به جا آورد یا تصمیم بگیرد كه همه این امور را انجام دهد و در این صورت استغفار او استغفار واقعی خواهد بود.

باور به ولایت خداوندی

شرط دیگر آن است كه به ولایت مطلق خداوند باور داشته باشیم و به این مساله متوجه کنیم كه خداوند از بنده خویش چیزی فراتر از توان و قدرتش نخواسته است و اگر بنده خطا و اشتباهی كرده در صورتی که توبه و طلب آمرزش كند خداوند به رحمانیت و غفوریت خویش او را می آمرزد و از سر تقصیرات وی می گذرد. (بقره آیه 682 و اعراف آیه 551) زیرا ولایت خداوند تنها ولایت قدرت و اقتدار نیست بلكه ولایت دوستی و محبت و مهر نیز هست و تنها چیزی كه از بنده خویش می خواهد دست یابی به مقام عبودیت و تقرب ذات و بهره مندی از كمالات است.

زمان و مكان استغفار

معنای جمله «استغفرالله ربی و اتوب الیه» این است كه خدایا من از تو طلب آمرزش می كنم و به سوی تو بازمی گردم. بازگشت به سوی خدا زمانی به طور واقعی محقق خواهد شد كه بنده از صمیم قلب از گناهان و راه خطایی كه در پیش گرفته پشیمان باشد و كوتاهی هایی را كه تاكنون مرتكب آن شده جبران كند و به معنای واقعی به سوی خدا بازگردد.

گرچه استغفار  محدود به زمان و مكان خاصی نیست، اما خداوند برای برخی زمان ها و مكان ها اقتدار و قداست خاصی قائل شده است و استغفار در این زمان ها و مكان ها را زودتر اجابت می كند.
از جمله زمان و مكان های مقدس که استغفار کردن در آن سفارش شده می توان به وقت سحر، ماه مبارك رمضان، شب های قدر، بارگاه مطهر هر یك از اهل بیت (علیهم السلام) و عتبات عالیات و ...اشاره کرد كه مومنان می توانند به ریسمان رحمت خدا در این زمان ها و مكان ها چنگ بزنند و آمرزش گناهان خود را طلب كنند.

اهمیت استفغار در یک روایت:

امام زمان حضرت مهدی- عجل الله تعالی فرجه الشریف- فرموده اند: لو لا استغفار بعضكم لبعض لهلك من علیها؛ اگر طلب مغفرت و آموزش برخی از شما برای یكدیگر نبود، تمام اهل زمین هلاك می گشتند. (دلائل الامامه، ص 792).
این مطلب از امام زمان (عج) در حدیثی طولانی كه خطاب به فرزند مهریار است، بیان شده است. آن حضرت (عج) شیعیان را به استغفار و دعا در حق یكدیگر ترغیب می كند؛ زیرا از آثار و بركات آن رفع عذاب از روی زمین و اهل آن است، چنان كه از آیات قرآن استفاده می شود كه دو چیز عامل ایمنی زمین از عذاب الهی در این دنیاست:
1-وجود پیامبر (صلی الله علیه و آله) آنجا كه خداوند متعال می فرماید: تا تو در میان مردم هستی، هرگز خداوند آنان را عذاب نخواهد كرد.
2-استغفار: خداوند متعال می فرماید: خداوند آنان را درحالی كه استغفار می كنند، هرگز عذاب نخواهد كرد.(انفال.33)
بنابراین از این حدیث دو نكته استفاده می شود: 1. گناه  باعث هلاكت و عذاب مردم در همین دنیا می شود. 2. استغفار سبب مغفرت است، خصوصاً اگر در حق همدیگر استغفار كنند.


منابع:
سایت معارف قرآن
مقاله ای از سنیه بهشتی

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.