از 0 تا 100 شبکه ملی اطلاعات +موشن گرافی/اینفوگرافی

ع. امانی - بخش ارتباطات تبیان

آیا می توان اینترنت را از زندگی حذف کرد؟! آیا می توان جلوی سرقت اطلاعات را در فضای مجازی گرفت؟! چگونه سرعت اینترنت را افزایش دهیم؟ آیا راه کاری برای حفظ حریم خصوصی در فضای گسترده اینترنتی وجود دارد؟! ، اینها و هزاران سوال دیگر ، باعث شد که برخی کشورها به فکر راه اندازی شبکه اینترنتی داخلی (ملی) بیافتند تا شاید آسیب های این دهکده جهانی را به حداقل برسانند.
امروزه بر همه ما آشکار است که اینترنت ، این شبکه جهانی از میلیون ها کاربر با فرهنگ های متفاوت و افکار مختلف تشکیل شده است ؛ میلیون ها انسانی که نظارت بر کارهای و نحوه استفاده تک تک آنها از این فضای گسترده ی بی انتها نسبتا غیر ممکن است.

در حال حاضر اطلاعات در دنیا به سمت "رایانش ابری" (Cloud Computing) در حرکت است. "رایانش ابری" نحوه ی جدیدی از دستیابی به اطلاعات بدون استفاده از نرم افزار و تنها از طریف شبکه اینترنت می باشد و این جریان کاملا از دید کاربر مخفی بوده و وی اطلاعی از آن نخواهد داشت ؛ همین مهم باعث دادن لقب "ابر" (مخفی کردن) به این جریان شده است.

در این میان برخی کشورها بنا به دلایلی از جمله افزایش پهنای باند و همچنین جلوگیری حداقلی از سرعت اطلاعات کاربران داخلی خود به فکر راه اندازی "اینترنت ملی" (National Internet) افتادند. حائز اهمیت آن که پس از افشاگری های "ادوارد جوزف اسنودن" (Edward Joseph Snowden) پیمانکار سابق آژانس امنیت ملی آمریکا ، در خصوص سرقت و جاسوسی اطلاعات کشورهای مختلف جهان توسط آمریکا ، این روند وجهه ی جدید به خود گرفت و کشورهایی که در این وادی نبودند هم به فکر ایجاد "شبکه اطلاعات ملی" افتادند.

اینترنت ملی در کشورهای مختلف جهان
در این زمینه کشور کره جنوبی اولین کشوری بود که اقدام به ارائه ی "طرح شبکه ملی اینترنت" را در اوایل دهه 90 میلادی نمود و پس از آن کشور های دیگر نیز طرح های خود را در این زمینه با ساختاری متفاوت ، به ورطه اجرا گذاشتند. کره شمالی با " Kwangmyong" ، هند با "شبکه ملی دانش ، آمریکا با "internet II" ، انگلستان با "شبکه ملی پرسرعت" ، استرالیا با "شبکه NBN" ، ایالات متحده با "شبکه پهنای باند ملی" از نخستین کشورهایی بودند که در راستای راه اندازی اینترنت ملی پیش قدم شدند.

کشور ما ایران اسلامی نیز از این پیشرفت جهانی استقبال نمود و حدود 11 سال پیش طرح اولیه "اینترنت ملی" را ارائه کرد. از آن جایی که روند دسترسی به اینترنت در کشور ما سیر صعودی به خود گرفته و هر روز بر کاربران آن افزوده می شود ، طبیعی است که با قطعی های مکرر و کُندی شبکه و حتی سرقت اطلاعات چه داخلی و چه خارجی روبرو شویم. این موارد و مواردی گسترده تر ، مسئولان را بر آن داشت تا در پیشبُرد "طرح ملی اطلاعات" بیش از پیش تلاش نموده و آن را هرچه زودتر به بهره برداری برسانند.

شبکه ملی اطلاعات (اینترنت ملی) چیست ؟
"شبکه ملی اطلاعات" ، شبکه  ای متشکل از زیرساخت  های ارتباطی با مدیریت مستقل کاملاً داخلی و حفاظت شده است. به بیان دیگر "اینترنت ملی" ، شبکه  ای مبتنی بر قرارداد اینترنت (IP) به همراه سوئیچ ها و مسیریاب هایی می باشد که درخواست های دسترسی داخلی و اخذ اطلاعات آن در مراکز داده داخلی نگهداری می  شوند و به هیچ  وجه از طریق خارجِ کشور مسیریابی نمی شوند و امکان ایجاد شبکه  های خصوصی و امن داخلی در آن فراهم شده است.

اهداف شبکه ملی اطلاعات در ایران
در واقع می توان برخی از اهداف اصلی "شبکه ملی اطلاعات" یا همان اینترنت ملی در ایران را این گونه نام برد : بومی سازی اینترنت ، بهبود و ساماندهی شاخص های الکترونیکی ، بسترسازی توسعه علمی در کشور ، افزایش سطح امنیت اطلاعات در فضای مجازی ، ایجاد تلویزیون اینترنتی ، کاهش آمار حملات اینترنتی ، افزایش سرعت اینترنت داخلی ، ایجاد موتور جستجوگر ملی بر اساس فرهنگ بومی ، افزایش درصد نفوذ اینترنت در کشور مطابق با استانداردهای جهانی و ... .

اینترنت ملی چیست؟

موشن گرافی - شبکه ملی اطلاعات چیست؟

راه اندازی شبکه ملی اطلاعات
در مسیر چند ساله طرح اینترنت ملی ، با تعاریف و اسامی مختلفی برای آن روبرو شده ایم ؛ اسامی چون : "اینترنت ملی" ، "شبکه ملی اینترنت" ، "شبکه ملی اطلاعات" ، "اینترانت ملی" ، "شبکه ملی" و اینک شبکه "شما" که در دولت تدبیر و امید به تصویب رسید.

نگرانی کاربران ؛ مهم ترین حاشیه شبکه ملی اطلاعات
زمزمه های راه اندازی شبکه اطلاعات ملی از همان سال های نخست ، با حواشی فراوانی همراه بود ؛ حاشیه هایی که بیشتر بوی دغدغه و نگرانی کاربران را می داد. درست است؛ کاربران اینترنت یکی از نگران ترین اقشاری بودند که راه اندازی این شبکه را ، نوعی تحدید می پنداشتند. کاربران داخلی تصور می کنند که با راه اندازی این شبکه ؛ دسترسی آنها به اینترنت جهانی قطع می شود ، حال آن که باید با ردِ این فرضیه بگوییم ، این شبکه دسترسی کاربران به اینترنت جهانی را قطع نخواهد کرد بلکه تنها ، این مسیر را تحت کنترل در می آورد تا از آسیب های احتمالی جلوگیری شود. به بیان دیگر ، "اینترنت ملی" یک شبکه داخلی است که نمی تواند دسترسی به اینترنت جهانی را مختل کند.

از سال 84 که اولین اقدامات در راستای راه اندازی شبکه ملی اطلاعات دیده شد ، شمارش معکوس راه اندازی آن نیز آغاز شد. به طوری که افتتاح این شبکه چند مرتبه به تعویق افتاد و اینک ساعاتی بیشتر تا رونمایی "شبکه ملی اطلاعات" باقی نمانده است.

به هر حال با توجه به آن چه که گفته شد و همچنین فراز و نشیب های یازده ساله ی این شبکه ی داخلی ، باید به انتظار افتتاح رسمی آن باشیم تا ببینیم پس از راه اندازی ، این شبکه در عمل چگونه خواهد بود.