معرفی رشته علوم آزمایشگاهی

علوم آزمایشگاهی یکی از شاخه های علوم پزشکی است که بیشتر به جنبه تشخیصی تکیه دارد و کمتر با مریض برخورد پیدا می کند.

علوم آزمایشگاهی در گذشته به نام تکنولوژی پزشکی خوانده می شد و بعد ها به نام علوم آزمایشگاهی تغییر نام داد.

رشته کارشناسی علوم آزمایشگاهی زیر شاخه ای از گروه پزشکی است که به دانش آموختگان درا ین دوره مباحث علوم پایه پزشکی، مباحث عملی تئوری علوم آزمایشگاهی پزشکی برخی از دروس علوم پایه آموزش داده می شود. آنچه که باعث اهمیت ویژه این رشته در علوم پزشکی شده است نقش مهم آن در تشخیص، درمان پیشگیری پویگیری بیماری های مختلف است. به همین دلیل این رشته از رشته های شاخص دانشگاه های علوم پزشکی می باشد. از این گذشته سهم بسزای گرایش های مختلف علوم آزمایشگاهی در پیشرفت های چشمگیر و روز افزون فن آوری های بیوتکنولوژی، ژنتیک و تستهای تشخیصی جدید بر اهمیت این رشته می افزاید.

فارغ التحصیل این رشته با نمونه برداری از نمونه های بیولوژیک مانند خون، ادرار و مدفوع و... آماده سازی نمونه ها آزمایش های مختلف بیوشیمی، هماتولوژی، میکروبیولوژی و... سر وکار دارد و همچنین می تواند آزمایش های تخصصی هورمون شناسی، ایمونولوژی و سایر تست های تخصصی را انجام دهد ومسئول بخش های مختلف یک آزمایشگاه تشخیص طبی مانند بخش نمونه برداری، بیوشیمی، هورمون شناسی، ایمونولوژی و 6 یا سایر بخش های آزمایشگاه های غیر پزشکی مانند برخی بخش های آزمایشگاه های صنایع غذایی، دارویی و یا صنعتی و کارخانه ای شود.

تا سال 6791 رشته علوم آزمایشگاهی با نام Medical Technology خوانده می شد و پس از آن به
Medical Laboratory Sciences تغییر نام داد و امروزه نیز در اکثر دانشگاه های دنیا با همین نام و یا
Clinical Laboratory Sciences خوانده می شود. تا قبل از انقلاب فرهنگی در ایران دوره های چهار ساله کارشناسی پیوسته دایر بود که بعد از آن به شکل کاردانی و دکترای حرفه ای تغییر یافت و از سال 6791 تا سال 6731 مقاطع کاردانی و کارشناسی ناپیوسته این رشته در دانشگاه ها ارائه می گردید. از سال 6739 به بعد نیز این رشته در مقطع کارشناسی دانشجو می پذیرد.

توانمندی های لازم برای دانشجوی این رشته

رشته علوم آزمایشگاهی یک رشته عملی است و جوانانی که علاقه مند به کار عملی هستند و نسبت به نمونه های گوناگون بدن حساس نیستند، در این رشته موفق می شوند. همچنین لازم است که دانشجو به دروس شیمی و زیست شناسی علاقه مند باشد. گفتنی است که رشته علوم آزمایشگاهی در کشور ما تا مقطع دکترای تخصصی (PHD) در گرایش های مختلف علوم آزمایشگاهی به صورت ناپیوسته دانشجو می پذیرد

درس های این رشته در طول تحصیل

 فیزیک عمومی، فیزیک کاربردی، شیمی عمومی، بیوشیمی عمومی، فیزیولوژی، زیست شناسی، آناتومی، زبان عمومی.

دروس تخصصی:

مقدمات علوم آزمایشگاهی، شیمی و میکروبیولوژی مواد غذایی، زبان تخصصی، انگل شناسی پزشکی، حشره شناسی پزشکی، قارچ شناسی پزشکی، ویروس شناسی پزشکی، ایمنی و سرم شناسی، باکتری شناسی پزشکی، خون شناسی، بانک خون، هورمون شناسی، بیوشیمی بالینی و پزشکی، بافت شناسی، آسیب شناسی پزشکی، زیست شناسی مولکولی، ژنتیک و کارآموزی و (البته یکسری دروس دیگر)

طرح نیروی انسانی

طبق مصوبات وزارت بهداشت - درمان و آموزش پزشکی، فارق التحصیلان علوم آزمایشگاهی (کلیه مقاطع) نیز مانند برخی از رشته های علوم پزشکی موظف اند نصف طول مدت تحصیل، طرح نیروی انسانی را طی نمایند، قابل ذکر است که گذراندن طرح در یکی از مقاطع، فرد را از گذراندن طرح در مقاطع بالاتر این رشته معاف می گرداند. این طرح در یکی از مراکز تحت پوشش دانشگاه های علوم پزشکی مانند آزمایشگاههای مرکزی، بیمارستان ها و در برخی موارد دانشگاه ها که اعلام نیاز کرده است انجام می پذیرد.

زمینه های اشتغال

فارق التحصیلان این رشته می توانند در زمینه درمانی، بهداشتی، آموزشی، پژوهشی و تشخیصی در مراکز زیر اشتغال یابند: مراکز آموزشی، درمانی و بهداشتی وابسته به دانشگاه های علوم پزشکی، بیمارستان ها و آزمایشگاه های تشخیص طبی خصوصی، بیمارستان های وابسته به سازمان تامین اجتماعی و بیمه خدمات درمانی، پزشکی قانونی، مراکز سازمان انتقال خون، مراکز پژوهشی، تحقیقاتی دولتی و خصوصی، آزمایشگاه های صنایع دارویی و غذایی و. . .

موقعیت شغلی در ایران:

رشته علوم آزمایشگاهی از جمله رشته هایی است که بازار کار نسبتاً خوبی دارد( البته در شهرهای مختلف و اینکه متقاضی استخدام در چه نوع آزمایشگاهی باشید متفاوت است)  زیرا امروزه جامعه ما به امر بهداشت و سلامتی پی برده است و بی شک بدون استفاده از آزمایشگاه های تشخیص طبی حفظ سلامت جامعه و جلوگیری از شیوع بیماری های عفونی و آلرژیها یا مبارزه با بیماری های ژنتیکی امکانپذیر نیست.