فردی که محاسنش را رنگ می کرد...
انسان به اقتضای فطرت خویش به دنبال زیبایی و آراستگی است و از ژولیدگی و ناآراستگی بی زار است. این آراستگی و زیبایی می تواند در ابعاد مختلف خود را نشان دهد؛ زیبایی ظاهری، زیبایی باطنی، زیبایی در اندیشه ، زیبایی در اخلاق...
زیبایی ظاهری یکی از بزرگترین مظاهر زیبایی است، افراد در اولین برخورد با دیگران ظاهر او را مورد ارزیابی قرار می دهند ، برای شناخت سایر ابعاد دیگر نیاز به تعامل و معاشرت اجتماعی وجود دارد به همین دلیل است که توجه به زیبایی ظاهری دارای اهمیت فوق العاده است.
برخی از افراد در مورد زیبایی ظاهری دچار سوء برداشت هستند آنها گمان می کنند اصل زیبایی ظاهری با زهد و تقوا و دین داری در مغایرت است و کسی که به زیبایی ظاهرش رسیدگی کند از زیبایی های باطنی غفلت کرده است در حالیکه رجوع به سیره معصومین این مسئله را به طور کلی نفی می کند.
پیامبر و رنگ زیبای محاسن
امام صادق(علیه السلام) فرمود: «روزی یكی از مسلمانان به محضر رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) آمد، در حالی كه ریشش را با رنگ زرد خضاب كرده بود، پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: این چقدر زیبا است. او رفت و پس از چند روز نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) آمد در حالی كه محاسنش را با حنا رنگ نموده بود، پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) لبخندی نمود و فرمود: این رنگ بهتر از آن رنگ قبل است. او رفت و بعد از مدتی آمد در حالی كه محاسنش را با رنگ مشكی، سیاه نموده بود، پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) خندید و فرمود: این رنگ، از رنگ قبل، و رنگ پیش از آن زیباتر است.»(1)
کمی به روایت بالا دقت کنید پیامبر مردی را که محاسن خود را خضاب می نمود تشویق کرده و هر بار از زیبایی بیشتر ظاهر او تعریف کردند این مسئله نشان دهنده اهمیتی است که پیامبر گرامی اسلام برای زیبایی ظاهری افراد قائل بودند.
زاهد و امام صادق
روزی سفیان ثوری (كه زاهد نمای عصر امام صادق (علیه السلام) بود) در كنار كعبه امام صادق (علیه السلام) را دید كه بسیار آراسته و دارای لباس زیبا و نسبتاً ارزشمند است، به عنوان اعتراض به آن حضرت گفت: پدران و اجدادت و پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و علی (علیه السلام) چنین لباسی نمی پوشیدند، شما چرا پوشیده ای؟ آن حضرت در پاسخ فرمود: پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در عصری می زیست كه نوع مردم فقیر بودند (و بر او لازم بود كه همسانی با آحاد مردم را رعایت كند) ولی امروز اوضاع اقتصادی مردم خوب شده است، و افراد شایسته به پوشیدن لباس های آراسته و زیبا سزاوارتر هستند، آنگاه این آیه را خواند: «قل من حرم زینه الله...» سپس آن حضرت لباس زیرین خود را به سفیان نشان داد و فرمود: این لباس زیرین را كه موئین و خشن است، برای رام كردن نفس خود می پوشم، و این لباس روئین زیبا را برای مردم و جامعه. آنگاه امام لباس سفیان را گرفت، و فرمود: ولی لباس زیرین تو نرم است، و لباس روئین تو زبر و خشن است، لباس روئین را برای خودنمایی در برابر مردم می پوشی، ولی برای آرامش تن خود لباس نرم را در زیر می پوشی این است فرق بین من و تو. سفیان از این پاسخ درمانده شد و چیزی نگفت.(2)
در حدیث بالا نکته ای ظریف وجود دارد امام صادق (ع) می فرمایند: این لباس روئین و زیبا را برای مردم و جامعه می پوشم.
انسان موجودی اجتماعی است و برای رسیدن به کمال نیازمند حضور در میان همنوعان، از این رو نیازمند این است که خود را به اقسام زیبایی های حلال مورد پسند جامعه مزین کند تا دیگران را به خود مجذوب نماید، علی الخصوص انسان های دیندار می توانند در عین اینکه از یاد خدا و روز واپسین عفلتن ورزند به ظاهر خود رسیدگی کند و به این وسیله دین و دینداری رادر چشم دیگران زیبا جلوه داده و آنها را به سوی دینداری جذب نمایند.
حال اگر نقطه مقابل این امر صدق کند به طور مثال فرد دیندار دارای ظاهری ژولیده باشد آیا می تواند کسی را به دینداری علاقه مند سازد حتی اگر دارای باطنی بسیار زیبا باشد؟
خدا زیباست و زیبایی را...
امام علی (ع) فرمود: « خداوند جمیل است و جمال و زیبایی را دوست دارد و همچنین دوست دارد اثر نعمتهای خود را در مردم مشاهده فرماید.»(3)
این حدیث خود سند گویایی است که نشان می دهد اسلام بیشترین توجه را به موضوع آراستگی و زیبایی دارد و در این حدیث تاکید شده است که پروردگار عالمیان از اینکه بندگانش از نعمتهای او بهره مند گردند خشنود است. پس با توجه با احادیث و روایت ذکر شده می توان نتیجه گرفت انسان دیندار و جامه مسلمین باید بر پاگیزگی و آراستگی و زیبایی خود توجه نمایند تا زیبایی ظاهری تبدیل به یکی از مظاهر اسلام گردد و مسلمانان به زیبایی ظاهری و باطنی در میان سایر اقوام شناخته شوند.
پی نوشت:
1)بحارالانوار ، ج 76، ص 102
2)فروع کافی، ج 6، ص442.
3)فروع کافی ، ج 6، ص 487.
