اشعار آیینی كودكان دچار تكرار شده است

شعرك؛ قالبی جدید و تاثیرگذار

یحیی علوی فرد، مبدع قالب «شعرك»، می گوید: سرودن اشعار توحیدی و آیینی برای كودكان كار آسانی نیست.

یكی از نویسندگان كودك و نوجوان، با تاكید بر اینكه امروز نسبت به گذشته شاعران و نویسندگان فعال در زمینه كودك و نوجوان بیشترند، می گوید: در عین حال، میزان مطالعه كمتر است و شاعران عجله دارند كه كتابشان چاپ شود و خیلی سریع نهالی كه می كارند به بار بنشیند.

یحیی علوی فرد تاكید كرد: این ویژگی مخصوصا درباره شعر آیینی كودك به چشم می خورد؛ به طوری كه در تحقیقی كه داشتم به این برخوردم كه بسیاری از اشعار آیینی كودك تكراری هستند كه این موضوع نشان می دهد هم شاعران در زمینه دانش دینی خودشان را تقویت نمی كنند و هم به بیان موضوعات سطحی و قالب های شعری تكراری برای كودكان بسنده می كنند. در حالی كه اگر مروری بر آنچه شاعران دیگر انجام داده اند داشته باشند، مسیری را كه آن ها رفته اند تكرار نمی كنند و دست به خلق سروده های تازه می زنند.

نویسنده كتاب «نوآوری این است» بیان كرد: سرودن اشعار توحیدی و آیینی برای كودكان آن هم به صورتی كه تكراری نباشد، كار آسانی نیست اما درست در همین جاست كه خلاقیت و نوآوری شاعران خودش را نشان می دهد و بین شاعری كه برای خلق اثر زمان و انرژی می گذارد با شاعری كه صرفا سفارشی كار می كند تمایز دیده می شود.

گردآورنده اشعار توحیدی برای كودكان و نوجوانان در كتاب «خدا در شعر كودك» همچنین افزود: این شعرها را به سفارش كنگره توحیدی جمع آوری كردم و از بیش از600 قطعه شعر كودك و نوجوان در این زمینه، 300 شعر باقی ماند كه تكراری و سطحی یا حتی دارای مضامین توهین آمیز نسبت به ارزش های دینی و خداوند نباشد.

علوی فرد درباره محدودیت ها درباره سرودن شعر توحیدی برای كودكان هم افزود: این محدودیت ها از چند جهت است؛ یكی از جانب شاعرانی كه می خواهند برای كودك شعر بگویند و چون كودكان مفاهیم انتزاعی را درك نمی كنند، باید آن مفاهیم را حسی و لمسی كنند. به عنوان مثال، برای توصیف خداوند باید به طبیعت رو بیاورند. ضمن اینكه ما نمی توانیم هنگام سخن گفتن از خداوند هر موضوعی را بیان كنیم و به هر شیوه ای متوسل شویم كه كودك را جذب كنیم و این ها كار شاعر كودك را در حوزه اشعار توحیدی دشوار می كند.

مبدع قالب «شعرك» افزود: با همه این ها، میتوان خلاقیت هایی نشان داد و مفاهیم را با زبان جدیدی به كودكان و نوجوانان عرضه كرد. این همان كاری است كه من در قالب «شعرك» تلاش كردم انجام دهم. این قالب در عین حال كه شباهت هایی به چهارپاره یا رباعی دارد، از نظر محتوا و مضمون با آن ها متفاوت است و می توان آن را به عنوان قالبی برای كودكان در نظر گرفت كه به دلیل كوتاهی، به راحتی در حافظه شان می ماند، برایشان به عنوان ضرب المثل مفید است، می تواند تكیه كلام ارتباطی والدین با فرزندان باشد و همچنین به دلیل كوتاهی در پوسترها و بنرها كارآمد است.

مدیرمسئول انتشارات عموعلوی ادامه داد: «شعرك» می تواند بومی ادبیات كودك و نوجوان ما باشد و خوشبختانه در بازخوردهایی كه از انتشار این شعرها داشته ام می بینم هم مورد استقبال خانواده ها و كودكان واقع شده و هم شاعران دیگری به این قالب روی خوش نشان داده و آن را ادامه داده اند و امیدوارم به این وسیله شعر كودك از ركود قالب خارج شود.

این كارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی كه تاكنون آثاری چون: فصل ها زیبایند، بهار ماندنی، بیا ببین، شهر پرنده ها، خدا كند همیشه جنگ باشد، روزی پرستویی، مورچه های لواشكی، تو هم خودت درختی و ... را منتشر كرده، از آماده چاپ بودن دو مجموعه شعر نوجوان و یك مجموعه شعر كودك و همچنین ترجمه كتاب این است نوآوری به زبان های تركی و عربی خبر داد.

در ادامه، برخی از «شعرك» های یحیی علوی فرد را بخوانید:

فهمیده ام امروز

این كه خدا كیست

چون بوی گل هاست

هم هست و هم نیست

................

یكی همیشه آرام

یكی ولی شتابان

تفاوت عجیبی ست

میان برف و باران

...............

سرود زندگی خواند

درخت تا دم مرگ

سرود سایه و رنگ

سرود میوه و برگ

منبع: حوزه هنری