تبیان، دستیار زندگی
هدف از طراحی، حرکت به سمت پایدار شدن و توسعه ای پایدار است که این امر در کشورهای توسعه یافته به شدت مورد توجه بوده و مورد سرمایه گذاری و مطالعه در هر سن و طیفی قرار گرفته است...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : مهدی رحمانی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

بررسی زمین های شور و باتلاقی

بررسی زمین های شور و باتلاقی

یازدهمین دوره از پروژه های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید اما کار ما هنوز تمام نشده است! این دوره نیز همچون سال های گذشته دوستان بسیاری با ثبت طرح ها و ایده های خلاقانه خود در منوی "پیشنهاد موضوع" ما را در ارتقای تنوع پروژه ها یاری نموده اند. هم چون گذشته بر آن شدیم تا با گردآوری این ایده های جالب، علاوه بر قدردانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم. فراموش نکنید که ما همیشه منتظر طرح های جدید شما عزیزان هستیم.


نام ایده: بررسی زمین های شور و باتلاقی
نام ارائه دهنده/دهندگان: باران گودرزی - الین کرمی
زمینه و نوع پروژه: زیست شناسی - محیط زیست
درجه سختی: دشوار
نام مدرسه: مدرسه  نرگس

چکیده

هدف از طراحی، حرکت به سمت پایدار شدن و توسعه ای پایدار است که این امر در کشورهای توسعه یافته به شدت مورد توجه بوده و مورد سرمایه گذاری و مطالعه در هر سن و طیفی قرار گرفته است.

مقدمه

خاک، یک پدیده طبیعی است که در همه جا و در هر شرایط آب و هوایی می تواند وجود داشته باشد. اصل و منشاء خاک، سنگ های سخت موجود در کره زمین است.

پس، خاک را باید قسمت سطحی پوسته زمین دانست که از تخریب سنگ ها بر اثر عوامل فیزیکی، شیمیایی و حیاتی همراه با مواد آلی، موجودات زنده، هوا و آب به وجود آمده است. خاک را می توان پس از آب و هوا مهمترین جزء محیط زیست به شمار آورد.

خاک، محیط منحصر به فردی برای زندگی انواع حیوانات و گیاهان به شمار می رود؛ گیاهانی که عهده دار گردش گاز کربنیک طبیعت هستند. در واقع خاک، نقش اساسی و اولیه در حفظ و بقاء زندگی همه موجودات بر عهده دارد. موادی که خاک را تشکیل می دهند

به چهار گروه زیر تقسیم می شوند:

1. مواد سخت
2. موجودات زنده در خاک ها
3. آب موجود در خاک
4. هوای موجود در خاک در سطح ملی و جهانی، خاک به طور جدی و توسط عوامل و دلایل مختلفی تهدید می شود.


 
 در تقسیم بندی این عوامل، معمولاً سه گروه اصلی را می توان پیدا کرد:
رشد بیش از حد جمعیت، نداشتن الگوی مصرف درست و اثرات مربوط به تکنولوژی به کار گرفته شده در روند توسعه، شور و باتلاقی شدن خاک ها، یکی از شکل های مختلف تخریب خاک است که به وسیله فعالیت های انسانی اتفاق می افتد. وقتی از تخریب سخن گفته می شود، به معنی از دست دادن توان حاصلخیزی خاک است که می تواند پیامدهای نامطلوبی برای کشاورزی در پی داشته باشد.

بررسی زمین های شور و باتلاقی

شور شدن زمین معمولا در اثر آبیاری نادرست اتفاق می افتد. اگر هوای منطقه گرم و مقدار آبیاری کم باشد، تبخیر سریع آب پس از آبیاری موجب می شود که نمک از عمق خاک به سطح آن بیاید و به مرور زمان تجمع نمک روی خاک موجب شوری خاک می شود. از سوی دیگر، اگر بدون توجه به وضعیت سفره آب زیرزمینی و بدون توجه به شرایط زهکشی، مرتبا آبیاری گیاهان با حجم بالای آب انجام شود، این وضعیت نیز می تواند نمک های محلول در آب زیرزمینی را به سطح آورده، شوری خاک را به دنبال داشته باشد.

پدیده باتلاقی شدن آن گاه اتفاق می افتد که در مزرعه شیوه درست زهکشی اجرا نمی شود و آب اضافی امکان خارج شدن از خاک را پیدا نمی کند. در این حالت آب تا ریشه گیاه بالا آمده، موجب آسیب دیدن گیاه می شود.


مواد و ابزار مورد نیاز: چهار عدد گلدان، مقداری بذر، خاک، آب، نمک، برچسب و ذره بین


روش انجام کار؛ در این تحقیق، گروه پژوهشی ما، سه گلدان را انتخاب می کند تا روند شور شدن و یا باتلاقی شدن خاک و عوامل موثر بر این دو پدیده را مورد بررسی قرار دهد.


1. گلدان اول، شاخص تحقیق است. شرایط زهکشی و امور مربوط به نگهداری و مراقبت از گیاه و تأمین امکانات لازم و معمول برای رشد گیاه در آن اعمال می گردد.


2. در گلدان دوم؛ منافذ قسمت زیرین گلدان مسدود می گردد؛ به طوری که امکان خروج آب از این قسمت گلدان وجود نداشته باشد. با استفاده از مخلوط آب و نمک، در این گلدان سفره آب زیرزمینی تولید می شود. سپس، روی آن را با خاک پوشانده و چند دانه در آن کاشته می شود. هر روز باید به مقدار زیاد گلدان را آبیاری کرد. تغییرات و اتفاقات هر روز دقیق مشاهده و ثبت می گردد.


3. در گلدان سوم؛ مانند گلدان دوم، منافذ قسمت زیرین گلدان مسدود می گردد تا امکان خروج آب از این قسمت وجود نداشته باشد. در این گلدان خاک ریخته، چند دانه در آن کاشته می شود. هر روز به مقدار زیاد آبیاری می شود. تغییرات و اتفاقات هر روز دقیق مشاهده و ثبت می گردد.


دستاورد تحقیق؛ در پایان، با تشخیص عوامل موثر بر شور شدن یا باتلاقی شدن خاک و تحلیل داده های به دست آمده، می توان نسبت به اتخاذ تمهیدات لازم برای جلوگیری از این اتفاق و در نتیجه، حفاظت از خاک حاصل خیز برای کشاورزی اقدام کرد.


مهارت های کسب شده
1. چگونگی تفکر طراحی
2. چگونی پژوهش و استخراج مطالب
3. آشنایی با استاندارهای طراحی و نحوه ارائه ایده در گام های اولیه و نهایی
4. آشنایی با نرم افزار cad و skechup
5. نحوه پرزنت و ارائه در مسابقه

بخش مرکز یادگیری سایت تبیان
تهیه: مهدی رحمانی، تنظیم: نیلوفر یاقوتی