اعترافات بزرگان اهل سنت در مورد جعفربن محمد علیه السلام

تفاوت نگرش میان پیروان مدرسه خلفاء و مدرسه اهل بیت علیه السلام از دیرباز وجود داشته است اما این تفاوت نگرش هیچگاه عاملی برای دشمنی و کینه توزی میان این دو گروه بزرگ مسلمان نشده است اما پیروان وهابیت همواره سعی کرده اند تا این امور را به نفع خود مصادره کنند. نوشتار پیش رو اعترافات بزرگان اهل سنت است در خصوص امام صادق که به خوبی تبیین کننده تفاوت دیدگاه اهل سنت با وهابیت می باشد.

مالك بن انس یكى از امامان اهل سنت مى گوید:
«زمانى نزد جعفر بن محمد آمد و شد داشتم. هرگاه او را مى دیدم، در یكى از این سه حالت بود: یا روزه بود، یا نماز مى گزارد و یا در حال تلاوت قرآن بود. ندیدم كه او حدیث نقل كند جز این كه با حالت طهارت چنین مى كرد.»(1)

توصیف امام صادق علیه السلام  از زبان ابوحنیفه

ابو حنیفه یكى دیگر از امامان آنان نیز مى گوید:
«فقیه تر از جعفر بن محمد ندیدم. وقتى منصور دوانیقى او را احضار كرد، فردى را نزد من فرستاد و گفت: اى ابو حنیفه! مردم فریب جعفر بن محمد را خورده اند(!) پرسش هاى بسیار دشوارى را براى مناظره با او فراهم كن! من نیز چهل پرسش آماده كردم. سپس منصور كه در حیره بود مرا احضار كرد. من نزد او رفتم. وقتى وارد شدم دیدم كه جعفر بن محمد علیهما السلام در سمت راست منصور نشسته است. همین كه نگاهم به جعفر بن محمد صادق علیهما السلام افتاد، هیبتش مرا گرفت; به طورى كه هیبت منصور دوانیقى آن قدر در من اثر نگذاشته بود. به منصور سلام كردم. او نیز به من اشاره كرد كه نزد من بیا. رفتم و نزد او نشستم. سپس به جعفر بن محمد علیهما السلام رو كرد و گفت: اى ابا عبدالله! این فرد ابو حنیفه است. او نیز پاسخ داد: بله; پیش از این نزد ما آمده است.گویا كراهت داشت سخن عدّه اى اظهار شود كه درباره او مى گویند: وقتى كسى را مى بیند او را مى شناسد. سپس منصور به من رو كرد و گفت: اى ابو حنیفه! بعضى از پرسش هاى خود را از ابوعبدالله بپرس! من سؤال ها را مطرح مى كردم و او پاسخ مرا مى داد. او مى گفت: شما این گونه مى گویید، اهل مدینه قائل به فلان دیدگاه هستند و ما نیز فلان دیدگاه را داریم. گاهى موافق آنان هستیم و گاهى نظر ما برخلاف همه دیدگاه هاست. تا این كه چهل پرسش را مطرح كردم. ابو حنیفه در ادامه (به اعلمیت حضرت امام صادق علیه السلام اعتراف كرد و) گفت: مگر براى ما روایت نشده كه عالم ترین مردم، كسى است كه به اختلاف دیدگاه ها از همه عالم تر باشد؟»(2)
ابن حبّان در این زمینه مى نویسد:
«او در فقه، علم و فضیلت از سرآمدان اهل بیت بود».(3)
ابوحاتم محمد بن ادریس رازى نیز درباره ایشان چنین گفته است:
«او ثقه و مورد اعتماد است و درباره چنین فردى نباید سؤال شود (زیرا شأن او والاتر از این است)».(4)

نگاه شهرستانی

ابو الفتح شهرستانى درباره ایشان مى نویسد:
جعفر بن محمّد صادق علیهما السلام، در حكمت، علم و ادب كامل بود. در دنیا زاهد و در برابر شهوات به طور كامل پارسا بود. او مدتى در مدینه اقامت داشت و شیعیان منتسب به خود از وجود او بهره مى بردند و به هواداران خود اسرار علوم را منتقل مى كرد. او پس از آن وارد عراق شد و در آن جا نیز مدتى اقامت داشت.»(6)
نووى نیز درباره امام صادق علیه السلام اظهار نظر كرده، او مى نویسد:
«بر امامت و جلالت ایشان اتفاق نظر بوده است».(7)