نارسایی های خواندن و توصیه هایی برای والدین (1)
نارساخوانی یکی از اختلال خواندن و رایج ترین (بیش از 80 درصد) ناتوانی یادگیری می باشد. و توسط مردم راحت تر شناخته می شود و در پژوهش ها و رسانه ها توجه زیادی به آن می شود. ناکامی در خواندن (یا خواندن درست و باسرعت) قابل توجه است و تا حدودی در جامعه امروز یک داغ ننگ می باشد.
اکنون به تعدادی از نارسایی هایی که به مشکلات خواندن منجر می شوند، اشاره می کنیم.
1- ضعف در تشخیص دیداری: مثال:دانش آموز درتشخیص حروف مشابه مثل (ب-پ-ت-ث-)(ع-غ)(س-ش)(ک-گ)مشکل دارد.
2- ضعف در تشخیص شنیداری: ضعف در تشخیص کلماتی که تلفظ آنها به هم شبیه است مثل: مار-تار-کار-و...
3- ضعف در ترکیب صداها: دانش آموز نمی تواند حروف را به هم پیوند دهد و کلمه بسازد مثال: ب +ا+د=باد
در این مورد معلم می بایستی بر ترکیب هجاها تاکید کند.
4- ضعف در حافظه: در به خاطر آوردن ترتیب حروف مشکل دارد. مثلا به جای کلمه کبریت می خواند=کربیت.
5- در مهارت های تحلیل کلمه ( بخش وصدا کشی ) مشکل دارد هرچند که ممکن است بخش و صدا کشی در آموزش مورد تاکید زیادی نباشد.
6- مشکل در استفاده از کلما ت دیداری آشنا ( مانند: کلمه هایی که دانش آموز با دیدن آنها بلافاصله می خواند.)
7- مشکل در مهارت های درک لفظی ( دانش آموز در درک کلمه ها ومطالب مشکل دارد) مثلا در درک معانی مختلف کلمه (شیر) مشکل دارد.
8- مشکل در مهارت های خواندن انتقادی :شامل نتیجه گیری، قضاوت کردن در باره متن، عدم تشخیص بین حقیقت وتصور.
9- مشکل در مهارت های درک تحلیلی: مثل :قضاوت نقادانه، استنباء پیش بینی نتایج.
راه کار های عملی جهت آماده سازی دانش آموز برای خواندن
1- کلمه ها و سپس جمله هایی به وی گفته شود تا او بلا فاصله و عینا تکرار کند. (تقویت حافظه شنیداری )
2- صداهای مختلفی از قبیل صدای حیوانات باد و غیره را ضبط نمائید و از وی بخواهید تا مثل آنها تقلید کند.
3- جمله های ناقص را بگویید تا وی ادامه آن را به طور مناسب کامل کند.
4- تعداد کلمه ها را به او بگوئید تا صدای مورد نظر را اگر در همان کلمه ها شنید دست بلند کند.
5- تعدادی دستورالعمل را به او بگوئید تا آنها را اجرا نماید. مثال، در را باز کن، بخواب و ...
6- چند کلمه را گوئید و از وی بخواهید تا آنها را برعکس کند.
7- تمریناتی کتبی به او تا آنها را انجام دهد. (در مو رد مفاهیم ریاضی، چپ، راست، بالا، پایین و غیره)
8- تعدادی تصویر در اختیار وی قرار دهید سپس بخواهید تا شکل یا شکل های مورد نظر شما را از بین آنها پیدا کند.
9- تعدادی تصاویر ناقص را در اختیار وی قرار دهید و بخواهید تا آنها را از روی نمونه کامل شده، کامل کند.
10- تعدادی شکل را که رویدادی را نشان بدهد به طور نامنظم در اختیارش قرار دهید و بخواهید آنها را بر اساس نظم منطقی، شماره گذاری کند. (اگر به صورت پازل باشد مرتب کند.)
11- تعدادی ماز را در اختیار او قرار دهید تا راه مناسب را نشان دهد. ( هر تمرین برای یک روز )
12- از بین حروف یا کلمه های داده شده مثلا حروف یا کلمه های سمت راست را پیدا کن.)
13- تعدادی کلمه ساده را روی کارت بنویسید و آنها را روی زمین بچینید، سپس بخواهید تا فلان کلمه را پیدا کند.
14- تعدادی شماره را روی کاغذ یا تخته سیاه به طور پراکنده بنویسید و هر بار از دانش آموز بخواهید تا شما ره مورد نظر شما را پیدا کند.
15- چنانچه احساس می کنید دانش آموز در هنگام خواندن سرش گیج می رود یا سوزش چشم دارد همچنین چشمش را نزدیک به کتاب می گیرد، لازم است اورا به چشم پزشک هدایت کنید.
16- چنانچه یک چشم وی تنبل است، چشم سالم و برتراو را تا مدتی ببندید تا از چشم تنبل استفاده کند تا به این وسیله از حالت تنبلی خارج شود.
17- مدادی را جلوی چشمان وی قرار دهید (در فاصله 50 سانتی ) و بخواهید بدون حرکت دادن سر، مسیر حرکت آنرا با چشم تعقیب نماید.
18. چند مثلث و دایره بکشید و از او بخواهید مانند نمونه وبا توجه به حرکت فلش ها یک بار از سمت راست به چپ و بار دیگر از چپ به راست روی هوا با انگشت آن شکل را رسم نمایید.
