نحوه فعال نگه داشتن كلاس توسط معلم
برخی همكاران نظریه جالبی در این مورد دارند آنها می گویند سعی می كنیم وقت خود را طوری تنظیم كنیم كه فشار كاری در اوایل وقت شروع كلاس بیشتر از اواخر باشد و در دقایق آخر به بچه ها وقت آزاد می دهیم تا اگر اشكال یا سوالی هنوز برایشان باقی مانده با خیال راحت آن را بپرسند.
چگونه می توان كلاس پویا و پر تحرك داشت؟جهت فعال نگه داری كلاس باید مرتباً از بچه ها كار كشید. معلمینی كه تمام مدت سخنران مطلق هستند معمولاً مواجه با كلاسی خواب آلود و بی تحرك می شوند. خیلی ساده می توان جلوی این كار را گرفت همان طوری كه از زبان خود بچه ها شنیدیم باید آنها را وادار به فعالیت كرد با جملات ساده ای نظیر: «خوب تا حال چه گفتیم»، «فكر می كنید بعد چه می شود»، «كی می تونه بگه»، «كی می تونه سریع تر به جواب برسه»، «می خواهم ببینم سرعت عمل كی بیشتره»، «تصور كنید در این شرایط هستید چه می كنید» نظیر این پرسش ها می تواند باعث ایجاد كلاسی كاملاً فعال باشد چنین سوالاتی با ایجاد حس كنجكاوی بچه ها را وادار به تفكر بیشتر روی موضوع می نماید به خصوص اگر محاسن مطالب یا كاربردهای آنها در زندگی را بدانند در واقع ایجاد انگیزه برای فهم بهتر مطالب را كرده ایم و این باعث می شود مطالب بهتر جا بیفتند و باور یادگیری و اعتماد به نفس و تسلط روی موارد درس داده شده ایجاد می گردد. زیرا در این موارد نتیجه آن چیزی نیست كه معلم بیان كرده باشد بلكه بچه تصور می كند نتیجه همان چیزی است كه خود به آن رسیده است.
نكته مهم دیگر كه اكثریت نظریه ها روی آن تأكید داشتند، عدم تكرار بیش از حد مطلب است معلمینی كه مطلب ساده ای را بارها تكرار می كنند، باعث خستگی و بی حوصلگی كلاس می گردند. روانشناسان معتقدند بیشترین گیرایی در یك سخنرانی حدود بیست دقیقه اول می باشد و معلمینی كه تا ثانیه های آخر كلاس موارد بسیار بسیار مهم را می گویند بهتر است به حد كشش طبیعی كلاس نیز توجه داشته باشند.
برخی همكاران نظریه جالبی در این مورد دارند آنها می گویند سعی می كنیم وقت خود را طوری تنظیم كنیم كه فشار كاری در اوایل وقت شروع كلاس بیشتر از اواخر باشد و در دقایق آخر به بچه ها وقت آزاد می دهیم تا اگر اشكال یا سوالی هنوز برایشان باقی مانده با خیال راحت آن را بپرسند یا اینكه بتوانند مطالب تدریس شده را مرور كنند.
علل لزوم پرسش درس از دیدگاه بچه ها و معلمین
در مورد درس پرسی، معمولاً همكاران و شاگردان اتفاق نظر دارند كه اگر این كار انجام نشود عملاً كارآیی كلاس پائین می آید. شاگردان می گویند اگر بهترین معلم را هم داشته باشیم ولی مرتباً درس را از ما نخواهد كار یادگیری بسیار مشكل تر است. البته هدف اصلی معلمین علاوه بر اندازه گیری میزان برآیند یادیگری كلاس و وادار ساختن بچه ها به تلاش جهت استمرار امر یادگیری، آن است كه درس به صورت شفاهی و با بیان خود دانش آموزان نیز تكرار شود تا هیچ گونه ابهامی باقی نماند. كلاً ایجاد سوال باعث تحریك حس كنجكاوی و حركت بیشتر برای یافتن پاسخ می شود. معلم می تواند تمامی مطالب مهم جلسه قبل را به صورت سوال های عمومی در كلاس مطرح كند، تا كلیه مطالب مرور شوند و كلاس آماده ی پذیرش درس جدید گردد.
بهترین روش تدریس را چگونه می توان ارائه داد ؟
این سوالی است كه تمامی همكاران به هنگام تدریس به آن می اندیشند. در گروهی از همكاران كم تجربه گاهی این سوال به همراه اضطرابی خاص ظاهر می شود و اگر به نحوی این اضطراب را به هنگام تدریس بروز دهیم یعنی «اولین پله شكست».
دانش آموزان دبیرستانی معمولاً تجربه چندین ساله در شناخت كلیه رفتارهای معلمشان دارند و كوچك ترین رفتار معلم را ناخودآگاه زیر ذره بین تجزیه و تحلیل خود قرار می دهند و شاید نتوانند آنچه حس می كنند بیان كنند ولی به هر حال با نگاه یا رفتارشان به یكدیگر یا به معلم گوشزد می كنند. با دانش آموزان كه صحبت می كردم اولین نكته ای كه در كلاس داری مدنظر داشتند، این بود كه معلم باید بتواند تسلط كامل خود را بر موضوع و كلاس نشان دهد.
همكاران نیز با بیان خود همین مطلب را می رسانند. معلم باید احاطه به كلیه موارد بحث داشته باشد و قدرت ارائه آنها را نشان دهد. بسیاری از همكاران جهت موفق بودن، لزوم داشتن طرح درس مناسب و فراگیر، خواه به صورت مكتوب یا ذهنی را قائل بودند. آنان معقتد بودند وجود طرح درس مناسب باعث تسلط كامل معلم بر موضوع مربوط می شود تا بدون اتلاف وقت موارد درسی را به طور كامل پیاده كند.
