تبیان، دستیار زندگی
زنده یاد حمید سبزواری در دوران کاری اش شعرهای بسیاری سرود، اما هیچکدام از آنها به اندازه دو شعر «خمینی ای امام» و «آمریکا،آمریکا،ننگ به نیرنگ تو» مشهور نشد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

سروده های ماندگار مرحوم سبزواری

زنده یاد حمید سبزواری در دوران کاری اش شعرهای بسیاری سرود، اما هیچکدام از آنها به اندازه دو شعر «خمینی ای امام» و «آمریکا،آمریکا،ننگ به نیرنگ تو» مشهور نشد.

بخش ادبیات تبیان
حمید سبزواری

روزهای قبل از پیروزی انقلاب، ترانه هایی تولید می شد با هدف تبیین اهداف این نهضت بزرگ؛ در روزهای پیروزی نیز تولید این ترانه ها اوج گرفت و طی سال ها در سالروز بزرگداشت پیروزی انقلاب ادامه داشت و بسیاری از آن ها خاطره انگیز شد.
تعداد ترانه های مربوط به پیروزی انقلاب کم نیست، اما حمید سبزواری دو ترانه از میان این ترانه ها را به خود اختصاص داده است. دو شعر «خمینی ای امام» و «آمریکا،آمریکا،ننگ به نیرنگ تو» در خاطره کسانی که در صف انقلاب حضور داشتند یادآور خاطره های ماندگار و شیرینی است. در ادامه به چگونگی شکل گیری این دو ترانه می پردازیم:

خمینی ای امام، خمینی ای امام

شاعر: حمید سبزواری، خواننده: گروهی 50 نفره، آهنگساز: حمید شاهنگیان
قسمتی از متن شعر: «خمینی ای امام، خمینی ای امام/ ای مجاهد ای مظهر شرف / ای گذشته ز جان در ره هدف / هر زمان می رسد از تو این ندا / ای اسیران و مستضعفان به پا»
نکته: این ترانه برای اولین بار در مراسم استقبال از امام (ره) در فرودگاه مهرآباد در روز 12 بهمن 1357 اجرا شد.

اسفندیار قره باغی خواننده سرود «آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو» می گوید: «احمد علی راغب» آهنگسازی این قطعه را انجام داد و یک روز بعد نیز سید محمد میرزمانی آهنگ را تنظیم کرد و فردای آن روز در رادیو، نوار ترانه «آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو» را جمع کردیم. می توانم بگویم که این اثر جزو نادرترین آهنگ هایی بود که در 48 ساعت آن را تنظیم و ضبط کردیم

هرچند بسیاری از سروده های انقلابی استاد سبزواری از زیبایی زبان، معنای عمیق و زیبایی اندیشه برخوردار است اما سروده «خمینی ای امام» به گونه منحصر به فردی سرآمد همه اشعار او محسوب می شود؛ زیرا این سروده در لحظه تاریخی ورود بنیانگذار انقلاب اسلامی به ایران در فرودگاه مهرآباد توسط یک گروه سرود انقلابی به صورت زنده اجرا شد و مورد تحسین و توجه قرار گرفت. آنچه در ارتباط با این میراث معنوی، جالب توجه به نظر می رسد ثبت نام از 400 نفر در سال 57 به منظور تست و تشکیل گروه 50 نفره ای برای اجرای این سرود تاریخی بوده است. حمید سبزواری درباره سرود «خمینی ای امام» گفته است: «شعر این سرود را من قبل از پیروزی انقلاب سرودم یعنی وقتی که امام (ره) از نجف به پاریس رفتند. در آن موقع اعلامیه های حضرت امام به ایران می آمد و تکثیر می شد و سخنرانی های ایشان در نوار کاست ضبط می شد و در دست همه می چرخید، وقتی این نوارها تکثیر شد، یک طرف این نوارها خالی بود، دوستانم به من گفتند که شعری برای طرف دیگر نوار بگو که من یکی از شعرهایی که سرودم «خمینی ای امام» بود که به همراه سخنرانی های امام تکثیر می شد. پیش از انقلاب خیلی ها در ماشین ها و خانه هایشان این سرود را داشتند و گوش می کردند. وقتی که همه درها بسته شد و رژیم دیگر به ستوه آمده بود، قرار شد که امام (ره) به ایران بیایند، با خود گفتم که وقتی امام می آید، خوب است شعری داشته باشم که در فرودگاه بخوانم، بنابراین سه شعر؛ «خوش آمدی امام ما» و«خمینی ای امام» و «برخیزید ای شهیدان راه خدا» را که سروده بودم، برای آن روز آماده کردم که «خمینی ای امام» قبلا ضبط شده بود اما آن را ضبط مجدد کردیم که در فرودگاه پخش شد و خوشحالم که کارم ارزش داشته است که پخش شود و زحماتم به هدر نرفته است.»

آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو

شاعر: حمید سبزواری، خواننده: اسفندیار قره باغی، آهنگساز: احمد علی راغب
قسمتی از متن شعر: «آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو / خون جوانان ما، می چکد از چنگ تو ... جور و جفا در تو هست، مهر و وفا در تو نیست/ زهر بلا در تو هست، شهد صفا در تو نیست / در همه دور زمان، چون تو ستمکاره نیست / عامل هر فتنه ای، صلح و صفا در تو نیست»
نکته: این ترانه در 48 ساعت ساخته شد.
در همان سال های آخر دوره پهلوی از خطه تبریز نام جوانی بر سر زبان ها افتاد که اکنون پیشکسوتی است در عرصه موسیقی. او خیلی زود صدای انقلاب لقب گرفت و سرود آمریکا آمریکایش در یادها ماند. اسفندیار قره باغی خواننده سرود «آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو» درباره خاطره خواندن این آهنگ گفته است: «شبی در منزلی بودیم و مرحوم سید احمد خمینی هم که در آن جمع حضور داشت، به ما گفت چرا علیه آمریکا آهنگی نمی سازید؟ همان صحبت یادگار امام(ره)، برای ما انگیزه ای شد و همان شب حمید سبزواری تا صبح نشست و شعر «آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو» را سرود. روز بعد «احمد علی راغب» آهنگسازی این قطعه را انجام داد و یک روز بعد نیز سید محمد میرزمانی آهنگ را تنظیم کرد و فردای آن روز در رادیو، نوار ترانه «آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو» را جمع کردیم. می توانم بگویم که این اثر جزو نادرترین آهنگ هایی بود که در 48 ساعت آن را تنظیم و ضبط کردیم در حالی که الان اگر بخواهیم یک آهنگ ساده را هم ضبط کنیم یک ماه طول می کشد. با این حال، دلیل اثر گذاری این اثر فقط به این علت بوده که سروده و شعر آن، بر مبنای واقعیت محض بوده و هست و اکنون بعد از گذشت چند دهه مردم کشور عزیزمان همچنان این اثر را زمزمه می کنند.


منبع: خبر آنلاین