نامه دوم امام حسین علیه السلام به مردم كوفـه

اطلاع امام علیه السلام از شهادت قیس

كوفه حرم امیرالمؤمنین علیه السلام

بـسـم اللّه الـرحـمن الرحیم

من الحسین بن علی الى وجوه اخوانه المؤمنین والمسلمین، سلام عـلیكم، فانی احمد اللّه الذی لا اله الا هو، اما بعد: فان كتاب مسلم بن عقیل جانی یخبر فیه بحسن رایكم و اجماع ملاكم على نصرنا والطلب بحقنا، فسالت اللّه ان یحسن لنا الصنیع و ان یصیبكم على ذلـك اعـظـم الاجـر و قـد شـخصت الیكم عن مكة یوم الث لا ثالثمان مضین من ذی الحجة یوم الـتـرویـة، فـاذا قـدم عـلیكم رسولی فانكمشوا فی امركم وجدوا، فانی قادم علیكم فی ایامی هذه، والسلام علیكم.

حـضـرت نامه را از منزلگاه حاجر (1) از بطن الرمه براى مردم كوفه فرستادند. حامل نامه، قیس بن مسهر صیداوى است. نامه وقتى نوشته شده كه هنوز از شهادت مسلم، خبرى به امام علیه السلام نرسیده بود. سیدالشهدا علیه السلام در این نامه پس از حمد و ثناى الهى مى‌فرماید: نامه مسلم كه حاكى از اتحاد و اتفاق و گرفتن حق ما بود، رسید. از خداوند متعال مى‌خواهم كه كـارهـاى مـا بـه خوبى انجام گیرد و به شما هم اجر و مزد فراوان عنایت فرماید من روز سه شنبه، هـشـتـم ذیحجه، مصادف با روز ترویه، از مكه خارج شدم و چون فرستاده‌ام نزد شما آمد، در انجام كارهاى خود كوشش كنید كه همین روزها به شما ملحق مى‌شوم. والسلام

سرنوشت قاصد

قـیـس بن مسهر با عجله به طرف كوفه حركت كرد تا نامه حضرت را به مردم برساند، چون به قـادسـیـه رسـیـد، مواجه با مامورین فراوان به فرماندهى حصین بن نمیر شد كه راه‌ها را كـنترل و افراد را بازرسى مى‌كنند، وقتى قیس را بازرسى بدنى كردند، نامه حضرت را پاره كرد كه به دست مامورین نیفتد، لذا او را دست بسته به نزد ابن زیاد آوردند. عبیداللّه: چرا نامه را پاره كردى؟

قیس: تا از مضمون آن مطلع نشوى!

عبیداللّه: نامه براى چه كسانى بود؟

قیس: اسامى آنان را نمى‌دانم.

عبیداللّه: اكنون كه حاضر به معرفى آنان نیستى، پس بالاى منبر برو و از حسین بدگویى كن.

قیس بالاى منبر رفت و گفت: ایـهـا الـناس، ان الحسین بن علی علیه السلام خیر خلق اللّه وابن فاطمة بنت رسول اللّه، انا رسوله الیكم، و قد فارقته بالحاجر فاجیبوه، ثم لعن عبیداللّه بن زیاد و اباه و صلى على امیرالمؤمنین علیه السلام؛ اى مـردم! بـه راسـتـى كـه حـسـیـن بـن على بهترین خلق خداوند و پسر فاطمه دختر رسول خداوند است من فرستاده او به سوى شما هستم من در حاجر؛ از او جدا شدم؛ پس اجابت كنید او را سپس قیس؛ عبیداللّه بن زیاد و پدر او را لعنت و بر على علیه السلام دورد فرستاد. لـذا بـه دستور ابن زیاد، قیس را بالاى قصر بردند و از همانجا به زمین انداختند و بدن شریفش، قطعه قطعه شد.

اطلاع امام علیه السلام از شهادت قیس

حـضـرت، چون به عذیب هجانات (2) رسید با طرماح برخورد و خبر شهادت قیس را دریافت كردند با شنیدن این خبر، حضرت بسیار متاثر شد: اشك در چشمان حسین علیه السلام جارى شد و آیه شریفه منهم من قضى را تلاوت فرمود، آنگاه دعا كـرد كه خدایا! جایگاه ما و آنان را بهشت قرار بده و رحمت خود را شامل ما بفرما و بیشترین پاداش را نصیب ما بگردان. (3)

كوفه حرم امیرالمؤمنین علیه السلام

نـامـه سیدالشهدا علیه السلام نشان مى‌دهد كه مردم كوفه تا مدت زیادى بر عهد و پیمانى كه بسته بودند، وفادار ماندند، منتها از روزى كه نعمان بن بشیر از حكومت كوفه معزول و به جاى او عبیداللّه بـن زیاد منصوب شد و جو ترور، خفقان و وحشت را ایجاد نمود، مردم ترسیدند و مسلم را تنها گـذاشـتـنـد والا شـهـر كـوفـه و مردم آن، مورد تمجید ائمه علیه السلام قرار گرفته‌اند، و به عنوان حرم امـیـرالـمـؤمـنـیـن علیه السلام مـعـرفـى شـده اسـت و روایـات مـتعددى در فضیلت كوفه وارد شده، از جمله: الكوفة روضة من ریاض الجنة؛ كوفه، باغى از باغ‌هاى بهشت است.

عـبـداللّه بن ولید مى‌گوید: در زمان مروان، بر امام صادق علیه السلام وارد شدم، حضرت فرمود: از كدام شهر هستى؟

عرض كردم: از كوفه. هـیـچ شـهر و محلى نیست كه به اندازه كوفه، به ما علاقه‌مند باشند، خداوند شما را هدایت كرد و شـمـا مـا را اجـابـت كـردید در حالى كه دیگران با ما عداوت كردند، شما ما را تصدیق، اما دیگران تكذیب كردند. شما از ما پیروى، ولى دیگران مخالفت نمودند، خداوند حیات و ممات شما را با ما قرار بدهد.(4)

پی‌نوشت‌ها:

2- عـذیـب هـجـانات محل تربیت و پرورش اسبان نعمان، مالك حیره بوده و چهار منزل تا كربلا فاصله داشته است .

3- اعیان الشیعه، 1/594 / ابصار، 65 / الامام الحسین و اصحابه، 1/65 / حیاة الحسین، 3/62.

4- سفینه، كوف / بحارالانوار، 25/215.

منبع:كتاب نامه‌ها و ملاقات‌هاى امام حسین علیه السلام، على نظرى منفرد