چرایی اقتصاد مقاومتی
"اقتصاد مقاومتی" در طی چهار سال گذشته به عنوان شاه بیت کلام رهبری در اکثر دیدارهای ایشان با مسوولان نظام و اقشار مختلف مردم مورد تاکید قرار گرفته و به عنوان راهکار نجات اقتصاد کشور از سوی ایشان تبیین شده است.
با توجه به نامگذاری سال 1395 به عنوان سال "اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل" مروری بر برخی از بیانات گذشته حضرت آیت الله خامنه ای رهبر انقلاب اسلامی داشته و بخش هایی از آن چه ایشان در مقاطع مختلف درباره اقتصاد مقاومتی مطرح کرده اند را به شرح زیر یادآور شده ایم . . .
۱۹ /مرداد/ ۱۳۹۰ بیانات در دیدار جمعی از دانشجویان
یکی از دوستان اطلاع دادند که یک ستاد دانشجوئی برای تحقیق در اقتصاد مقاومتی تشکیل شده. کار بسیار جالبی است. اینجور کارهای عمیق، همان چیزی است که کشور به آن احتیاج دارد. شما باید فکر کنید، مطالعه کنید، تحقیق کنید. این تحقیقها اگر به درد آن دستگاه مسئول هم نخورد یا به کار او نیاید یا نپسندد، قطعاً به کار شما می آید و به درد شما می خورد. این، کار بسیار جالبی است.
۱۶ /شهریور/ ۱۳۸۹ بیانات در دیدار جمعی از کارآفرینان سراسر کشور
ما باید یک اقتصاد مقاومتی واقعی در کشور به وجود بیاوریم. امروز کارآفرینی معناش این است. دوستان درست گفتند که ما تحریمها را دور میزنیم؛ بنده هم یقین دارم. ملت ایران و مسئولین کشور تحریمها را دور میزنند، تحریم کنندگان را ناکام می کنند؛ مثل موارد دیگری که در سالهای گذشته در زمینه های سیاسی بود که یک اشتباهی کردند، یک حرکتی انجام دادند، بعد خودشان مجبور شدند برگردند، یکی یکی عذرخواهی کنند. چند مورد یادتان هست لابد دیگر. حالا جوانها نمی دانند. در این ده بیست سال اخیر، از این کارها چند بار انجام دادند. این دفعه هم همین جور است. البته تحریم برای ما جدید نیست، ما سی سال است تو تحریمیم. همه ی این کارهائی که شده است، همه ی این حرکت عظیم ملت ایران، در فضای تحریم انجام گرفته؛ بنابراین کاری نمی توانند بکنند. خب، ولی این دلیلی است برای همه ی مسئولان و دلسوزان کشور که خود را موظف بدانند، مکلف بدانند به ایجاد کار، به تولید، به کارآفرینی، به پر رونق کردن روزافزون این کارگاه عظیم؛ که کشور ایران حقیقتاً امروز یک کارگاه عظیمی است. همه خودشان را باید موظف بدانند.
۱۱ /تیر/ ۱۳۹۳ بیانات در دیدار اساتید دانشگاه ها
شرکتهای دانش بنیان یکی از اساسی ترین کارها در مقوله ی همین اقتصاد مقاومتی است که مطرح شده و درباره ی آن بحث شده است و مورد تأیید و تصدیق همه ی اطراف مسائل کشور قرار گرفته است.
۱۳ /تیر/ ۱۳۹۴ بیانات در دیدار اساتید دانشگاه ها در هفدهمین روز ماه مبارک رمضان ۱۴۳۶
حالا یکی از دوستان اینجا گفتند که خیلی ها از اقتصاد مقاومتی که شما میگویید، اطّلاع ندارند؛ بله، این یکی از ضعفهای کار ما است. ما اگر می خواهیم یک خواسته ای تحقّق پیدا کند، قدم اوّل این است که این خواسته را به صورت یک گفتمان پذیرفته شده دربیاوریم؛ مسئله ی علم از همین قبیل بود که یک گفتمان شد و به طور طبیعی وارد جریان عملی شد، عملیّاتی شد و به صورت یک جریان درآمد؛ این مسئله هم همین جور است. مسائل مربوط به نقشه ی جامع علمی کشور باید تبدیل بشود به یک گفتمان و به صورت جدّی اجرا بشود؛ این یک نکته است.
۱۱ /فروردین/ ۱۳۹۵ بیانات در دیدار جمعی از مداحان اهل بیت (ع)
امروز روزگار همه چیز است. روزگار مذاکره هم هست؛ باید در مذاکره قوی بود و جوری باید مذاکره کرد که بعد سرمان کلاه نرود. اینکه ما مذاکره بکنیم، روی کاغذ بیاوریم، بنویسیم، امضا کنیم، بعد آنها هم به حسبی ظاهر یک کاری انجام بدهند منتها تحریم ها برطرف نشود و تجارت راه نیفتد، پیدا است که یک اشکالی در آنجا هست؛ نباید بگذاریم این اشکالات به وجود بیاید و در آنجا هم باید خودمان را قوی کنیم. در اقتصاد درون کشور هم همین جور؛ ما گفتیم اقدام و عمل. گفتن بس است؛ «دو صد گفته چون نیم کردار نیست». وقتی زیاد هم تکرار کردیم و مدام گفتیم اقتصاد مقاومتی، از دهن هم می افتد؛ یعنی تکراری که شد، یک چیز کسالت باری هم میشود؛ عمل کنیم. غرض این است که کشور احتیاج دارد.
۲۹ /مهر/ ۱۳۹۴ دستورات مهم رهبر انقلاب درباره برجام در نامه به رئیس جمهور
رفع تحریم ها هر چند از باب رفع ظلم و احقاق حقوق ملّت ایران کار لازمی است، لیکن گشایش اقتصادی و بهبود معیشت و رفع معضلات کنونی جز با جدّی گرفتن و پیگیری همه جانبه ی اقتصاد مقاومتی میسّر نخواهد شد. امید است که مراقبت شود که این مقصود با جدّیّت تمام دنبال شود و بخصوص به تقویت تولید ملّی توجّه ویژه صورت گیرد و نیز مراقبت فرمایید که وضعیّت پس از برداشته شدن تحریمها، به واردات بی رویّه نینجامد، و بخصوص از وارد کردن هرگونه مواد مصرفی از آمریکا جدّاً پرهیز شود.
۱ /فروردین/ ۱۳۹۴بیانات در حرم مطهر رضوی در اولین روز سال ۱۳۹۴
این اقتصاد مقاومتی ای که ما عنوان کردیم و مطرح کردیم و خوشبختانه مورد قبول و استقبال همه ی صاحب نظران قرار گرفت ٓ یعنی من حتّی یک نفر از صاحب نظران اقتصادی و اجتماعی را ندیدم که آنچه را به عنوان سیاست اقتصاد مقاومتی مطرح شده، او رد کند ٓ ناظر به همین است؛ یعنی ناظر به امکانات درونی کشور. وقتی که اجازه نمی دهند که شما برای زمین خودت از بیرون آب بیاوری، باید چاه حفر کنی و از درون زمین خودت آب بیرون بیاوری تا محتاج آب آن همسایه ی بخیل نباشی؛ باید از درون خود استمداد کنیم و بتوانیم کارها را پیش ببریم.
۶ /آذر/ ۱۳۹۳بیانات در دیدار اعضای مجمع عالی بسیج مستضعفین
یکی از افراد هیئت مذاکره کننده چندی پیش حرف خوبی زد، گفت اگر به توافق هم نرسیدیم، آسمان به زمین نمی آید، دنیا به آخر نمی رسد؛ خب، نشود. حرف درستی است. ما آن چنان که حالا آنها خیال کردند، ضرر نمی کنیم؛ تصوّر کردند که اگرچنانچه چنین بشود، چنان خواهد شد؛ نه، راه حل وجود دارد، راه حل همین اقتصاد مقاومتی است که ضربه های دشمن را اوّل کم اثر میکند، کاهش می دهد که این مالی کوتاه مدّت است، در میان مدّت و بلندمدّت به حرکت عظیمی مردم اوج میدهد. اقتصاد مقاومتی این جوری است. آن کسانی که صاحب نظر در زمینه ی اقتصادند، بعد از آنکه ما اقتصاد مقاومتی را اعلام کردیم، قضاوتشان این بود. ما راه حل داریم، آنها راه حل ندارند.
۳ /مرداد/ ۱۳۹۱تأکیدات مهم رهبر معظم انقلاب در دیدار کارگزاران و مسئولان نظام
راه مقابله با فشارهای اقتصادی اجرای اقتصاد مقاومتی است.مردمی کردن اقتصاد با اجرای سیاستهای کلی اصل ۴۴ و توانمندسازی بخش خصوصی، کاهش وابستگی به نفت، مدیریت مصرف، استفاده حداکثری از زمان، منابع و امکانات، و حرکت براساس برنامه و پرهیز از تغییر ناگهانی قوانین و سیاستها از ارکان اقتصاد مقاومتی بشمار می روند.
۶ /مرداد/ ۱۳۹۲بیانات در دیدار دانشجویان
یک آرمان دیگر، اقتصاد مقاومتی است؛ که نسبت به آرمان قبلی که گفتیم، یک آرمان خُرد است. با اینکه خود اقتصاد مقاومتی چیز مهمی است، اما در واقع در ذیل آن آرمان قبلی تعریف میشود. سلامت در جامعه، صنعت برتر، کشاورزی برتر، تجارت پر رونق، علم پیشرو، اینها همه اش جزو آرمانها است. نفوذ فرهنگی در جهان، نفوذ سیاسی در جهان و در منظومه ی سیاسی سلطه در عالم، اینها همه اش جزو آرمانها است. رسیدن به عدالت اجتماعی، جزو آرمانها است. بنابراین وقتی میگوئیم آرمان، ذهن ما به یک امر غیر قابل تعریفی دور از دسترسی نرود؛ آرمان یعنی اینها، اینها همه آرمانهایند؛ البته در درجات مختلف.
مجموعه ی این خواسته ها و هدفها، منظومه ی آرمانی اسلام را تشکیل می دهد. شما برای هر کدام از اینها که تلاش کنید، تلاش برای آرمانها کرده اید. آن مجموعه ای که فرض کنیم در راه اقتصاد مقاومتی کار میکند، یا آن مجموعه ای که در زمینه ی گسترش فرهنگ انقلابی و اسلامی در دنیای اسلام تلاش می کند، اینها همه دارند کار آرمانی می کنند. آن کسی که همین تلاش را در زمینه ی سیاسی و دیپلماسی دارد انجام میدهد، کارش آرمانی است. آن کسی که فرضاً در زمینه ی سلامت تلاش می کند، دارد کاری برای آرمانها انجام می دهد. آرمان ها اینهایند؛ مجموعه ی رتبه های مختلف برای آرمانها، و همه لازم.
۲۰ /اسفند/ ۱۳۹۴بیانات در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری
دولت اولویّتهای کشور را در نظر بگیرد؛ ما اولویّتهایی داریم. البتّه نیاز خیلی است؛ میدان نیازهای کشور میدان وسیعی است؛ یعنی شاید اصلاً قابل شمارش نباشد لکن طبق قاعده ی عقلایی بایستی اولویّتها را، فوریّتها را، یا مسائل ریشه ای تر را در نظر گرفت. من به نظرم سه مسئله از لحاظ اولویّت، از لحاظ ریشه ای بودن و حلّ مشکلات دیگر از همه مهم تر است؛ یکی عبارت است از مسئله ی اقتصاد مقاومتی. کشور بدون اقتصاد مقاومتی رشد نخواهد کرد، مشکلات اقتصادی اش برطرف نخواهد شد، بلکه گرفتاری هایش روزبه روز بیشتر خواهد شد، اگر ما اقتصاد مقاومتی را عمل نکنیم. بنده از برادران عزیزمان در دولت درخواست کردم که یک قرارگاه اقتصاد مقاومتی تشکیل بدهند؛ فرماندهی برایش بگذارند. جنگ است دیگر؛ جنگ اقتصادی جنگ است؛ حالا در آن توپ و تیر و تفنگ نیست امّا ابزارهای خطرناک تر از توپ و تفنگ وجود دارد. یک جنگ است، قرارگاه لازم دارد، قرارگاه هم فرمانده لازم دارد. ما پیشنهاد هم کردیم، قبول هم کردند، کارهایی هم دارد انجام میگیرد؛ منتها باید این کارها محسوس بشود، باید اینها دیده بشود. فعّالیّتهای دولتی - فرض کنید فلان معامله ای که در فلان جا انجام میگیرد - باید مشخّص بشود که این کجای اقتصاد مقاومتی قرار میگیرد؛ این را ما به مسئولین عزیزمان تذکّر دادیم که فلان جا شما دارید فلان چیز را می خرید یا فلان چیز را معامله می کنید، خیلی خب، در صحنه ی عرصه ی اقتصاد مقاومتی، این معامله در کجای این جدول عظیم قرار میگیرد؛ باید مشخّص بشود. یعنی معیار همه ی کارهای اقتصادی، فعّالیّتهای اقتصادی ما بایستی برنامه ی عظیم و همه جانبه ی اقتصاد مقاومتی باشد. اقتصاد مقاومتی را هم فقط بنده نگفته ام؛ با فکر جمعی و عقل جمعی این برنامه تنظیم شده؛ بعد هم همه بدون استثنا - از موافق و مخالف - این برنامه را تأیید کرده اند و گفته اند تنها راه نجات کشور اقتصاد مقاومتی است.
۲۹ /اسفند/ ۱۳۹۲ پیام نوروزی رهبر معظّم انقلاب اسلامی به مناسبت حلول سال نو
در باب حماسه ی اقتصادی کاری که باید انجام بگیرد و توقّع بود که اتّفاق بیفتد، اتّفاق نیفتاد. تلاشهایی انجام گرفت که مورد سپاس است، ولی کار بزرگی که باید در زمینه ی حماسه ی اقتصادی انجام بگیرد، همچنان در پیش روی ما است و ما موظّفیم که این حماسه را به وجود بیاوریم. مسئله ی اساسی اقتصاد برای کشور ما و ملّت ما یک مسئله ی مهم است؛ در اواخر سال ۹۲ بحمداللَّه یک زیرساخت فکری و نظری برای حماسه ی اقتصادی به وجود آمد؛ سیاستهای »اقتصاد مقاومتی« اعلام شد و زمینه آماده است برای اینکه ا ن شاءاللَّه تلاش لازم در این باب انجام بگیرد.
۱ /فروردین/ ۱۳۹۵اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل
آن چه که من به عنوان شعاری امسال انتخاب می کنم، عبارت است از «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل». این، راه و جاده ی مستقیم و روشنی است به سمت آن چیزی که به آن احتیاج داریم. البته توقع نداریم که این اقدام و عمل، در ظرف یک سال همه ی مشکلات را حل کند؛ اما مطمئنیم که اگر چنانچه اقدام و عمل به صورت برنامه ریزی شده و درست انجام بگیرد، ما در پایان این سال آثار و نشانه های آن را مشاهده خواهیم کرد. از همه ی کسانی که در این راه تلاش کردند و تلاش می کنند، تشکر می کنم.
۳۰ /بهمن/ ۱۳۹۲سیاست های کلی «اقتصاد مقاومتی» ابلاغ شد
حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی با ابلاغ سیاست های کلی «اقتصاد مقاومتی» بر اساس بند یک اصل ۱۱۰ قانون اساسی که پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام تعیین شده است، تأکید کردند: پیروی از الگوی علمی و بومی برآمده از فرهنگ انقلابی و اسلامی، عامل شکست و عقب نشینی دشمن در جنگ تحمیلی اقتصادی علیه ملت ایران خواهد شد، همچنین اقتصاد مقاومتی خواهد توانست در بحران های رو به افزایش جهانی، الگویی الهام بخش از نظام اقتصادی اسلام را عینیت بخشد و زمینه و فرصت مناسب را برای نقش آفرینی مردم و فعالان اقتصادی در تحقق حماسه اقتصادی فراهم کند.
۲۲ /مهر/ ۱۳۹۴ بیانات در دیدار شرکت کنندگان در نهمین همایش ملی «نخبگان فردا»
شما می دانید اقتصاد مقاومتی که بحمدالله مطرح شد، سیاستهایش اعلام شد، مورد استقبال صاحب نظران اقتصادی و سیاسی و غیره قرار گرفت. اسم اقتصاد مقاومتی هم زیاد تکرار میشود؛ حالا چقدر اقتصاد مقاومتی در کشور پیشرفت کرده، بحث الان من نیست -من البتّه خیلی خشنود نیستم از مقدار پیشرفت این فکر و این بنیان مهم در کشور لکن به هرحال یک حرکتی وجود دارد- امّا یکی از پایه های محکم اقتصاد مقاومتی، اقتصاد دانش بنیان است؛ اساس کار در اقتصاد مقاومتی، اقتصاد دانش بنیان است؛ زیرا اقتصاد مقاومتی اقتصاد درون زا است، اقتصادی است که در داخل پایه های مستحکمی دارد که تکانه های بین المللی و جهانی و اقتصادی آن را از جا درنمیبرد؛ این اقتصاد مقاومتی است ، اقتصاد مقاوم. یکی از اساسی ترین پایه های این اقتصاد عبارت است از اقتصاد دانش بنیان؛ اقتصادی که متّکی باشد به علم، این خیلی مهم است. خب، به نظر ما نخبه های جوان میتوانند در اقتصاد دانش بنیان که درواقع ستون اصلی اقتصاد مقاومتی است، نقش ایفا کنند. چطور نقش ایفا کنند؟ خب، این طرّاحی لازم دارد. چه جور جوانهای ما نقش ایفا کنند در اقتصاد مقاومتی؟ من جواب این سؤال را از شما می خواهم، بنشینید طرّاحی کنید، منتظر نمانید که دیگران طرّاحی کنند. شما جوانهای نخبه در یکی از اجتماعات خودتان موضوع را همین قرار بدهید: چگونگی نقش آفرینی نخبگان جوان در اقتصاد مقاومتی یا اقتصاد دانش بنیان. گروه هایی به وجود بیایند، گروه هایی تقسیم بشوند، کار کنند، فکر کنند، مطالعه کنند، با دست پُر در این اجتماع شرکت کنند، راه بدهند، آن وقت بنیاد نخبگان از این طرحی که از درون خود نخبگان بیرون آمده، حمایت کند، پشتیبانی کند. به نظر من یک تحوّل به وجود می آید؛ هم در زمینه ی فکر کردن و اندیشیدن و کار کردن، هم در زمینه ی واقعیّت، روی زمین؛ در زمینه ی اقتصاد هم قطعاً تحوّل به وجود می آید.
منبع : ایسنا