بررسی خصوصیات محیط های آموزش الکترونیکی
قبل از حرکت به سمت پیاده سازی آموزش الکترونیکی بایستی چند نکته مهم زیر را مدنظر داشت.
۱- اگرچه به نظر می رسد با توجه به سرعت توسعه آموزش الکترونیکی به هرحال آموزش آینده با استفاده از این تکنولوژی ارائه شود به گونه ای که یکی از صاحبنظران علم مدیریت یعنی پیتر دراکر پیش بینی می کند که ظرف ۲۰ سال آینده دانشگاه های فعلی به سرزمین هایی متروک تبدیل خواهند شد، اما باید توجه داشت که غالب حرکت ها به سمت استفاده از آموزش الکترونیکی، لااقل تاکنون یک انتخاب بوده اند و نه یک اجبار، بدین معنی که مؤسسات مختلف، پس از بررسی مزایا، معایب و جنبه های مختلف آموزش الکترونیکی تصمیم به حفظ روش سنتی موجود و یا حرکت به سمت استفاده از روش های نوین آموزش الکترونیکی می گیرند.
۲- عنصر تکنولوژی ارتباطات در ارائه آموزش بروش آموزش الکترونیکی صرفاً یک وسیله در جهت ارائه آموزش است و نه هدف از آموزش؛ بنابراین مؤسسات آموزشی در حرکت به سمت آموزش الکترونیکی، بایستی بیشتر تکیه بر بهینه کردن روش های ارائه آموزش از طریق این روش باشند تا بهینه کردن جنبه های الکترونیکی و رسانه های ارتباطی، کما اینکه تحقیقات نشان می دهد کیفیت رسانه های ارتباطی ممکن است در دسترسی سریع و آسان تر به مطالب ارائه شده مؤثر باشد اما عامل اصلی در موفقیت این روش، محتوای مطالب ارائه شده و چارچوبی است که فراگیر در قالب آن به سمت کسب آموزش سوق داده می شود؛ بنابراین مؤسسات آموزشی بایستی بیشتر به فکر توسعه روش های آموزش نوین باشند تا توسعه ارتباطات، زیرا توسعه ارتباطات، هدیه ای است که از طرف پیشرفت تکنولوژی به جامعه حال و آینده اعطاء خواهد شد.
از طرفی مطالعات نشان می دهند که متأسفانه اختلاف فاز قابل توجهی بین توسعه سیستم های ارتباطی و توسعه نظام های آموزشی برای استفاده مناسب از این پیشرفت در جهت توسعه امر آموزش وجود دارد.
۳- همان گونه که قبلاً ذکر شد، عنصر تکنولوژی ارتباطات در ارائه آموزش به روش آموزش الکترونیکی، صرفاً یک وسیله است و نه هدف؛ یعنی نبایستی تصور کرد که آموزش الکترونیکی می خواهد نقش مدرس را محو یا کمرنگ کند و رسانه های ارتباطی را به جای او قرار دهد. بلکه میزان نقش و فعالیت لازم از طرف مدرس در آموزش الکترونیکی، نه تنها کمتر از روش سنتی نیست، بلکه بر طبق بررسی های انجام شده، میزان زمان صرف شده توسط مدرس در روش آموزش الکترونیکی، ۲ تا ۳ برابر روش سنتی است.
از طرف دیگر، یکی از جنبه های اساسی آموزش الکترونیکی، تحولی است که در نقش مدرس ایجاد می کند. در این روش، نقش مدرس، از یک منبع دانش تبدیل می شود به یک فراهم کننده دانش و جهت دهنده به سمت کسب آموزش موردنیاز و به عبارت دیگر در این روش مدرس برای رفع گرسنگی به او ماهی نمی دهد بلکه، ماهیگیری را به او آموزش می دهد؛ بنابراین قبل از حرکت به سمت آموزش الکترونیکی بایستی این تغییر دید نسبت به مدرس، در خود او و همچنین در فراگیر نظام آموزشی ایجاد شود تا فعالیت های بعدی در چارچوب این دید انجام شوند.
۴- استفاده از روش آموزش الکترونیکی، مخصوصاً به شکل کامل آن یعنی رسیدن به نقطه ای که فراگیر، احتیاجی به مراجعه به محل آموزش نداشته باشد و بتواند همه فرآیندهای پروسه آموزش را از راه دور انجام دهد، احتیاج به فراهم آوردن زیرساخت های متعدد ارتباطی، فنّاورانه و همچنین فرهنگ سازی برای استفاده از این شیوه دارد؛ بنابراین بهتر است قبل از استفاده از این روش، این ساختارها لااقل تا یک حد قابل قبول فراهم شود والا موجب سرگردانی و سردرگمی فراگیر و کاهش چشمگیر کیفیت آموزش ارائه شده خواهد شد.
ادامه دارد....
