با اجرای یک تئاتر به نمایش در آمد؛

سلامت جنسی کودکان در نصف جهان

به همت سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان و خانه ی کودک و نوجوان پایان سال 94 در نصف جهان با یک اتفاق شهری خوشایند همراه شد: کلید خوردن طرح جامع سلامت جنسی کودک و نوجوان برای اولین بار در کشور. در این گزارش مروری کوتاه خواهیم داشت درباره ی چگونگی شکل گیری و اجرای این طرح و بازخوردهای شرکت کنندگان.

به گزارش تبیان، الهام فخرایی بعنوان ارایه دهنده ی این طرح می گوید: در جامعه ی فعلی با توجه به کاربرد فراگیر رسانه های جمعی مانند شبکه های ماهواره ای و ارتباطی عمومی و خصوصی نظیر انواع موبایل، تبلت، مجلات، کتب، بازی های ویدئویی و ... مواجهه ی کودک و نوجوان با مسئله جنسیت یک امر اجتناب ناپذیر است و همه ی ما دیر یا زود با پرسش ها و مسایل آنها درباره ی این موضوع روبرو می شویم؛ آنچه در طی سالهایی که با این گروه سنی کار کرده ام و همینطور در طی مطالعه و تحقیق مستمر به آن رسیدم اهمیت جدی آموزش علمی و آگاهی بخشی ایمن به کودک و نوجوان با هدف تامین سلامت جنسی بود؛ نیازی که بنظر می رسد تا حد زیادی نادیده گرفته می شود و می توان گفت تابحال  کار جدی برای آموزش عمومی در این زمینه صورت نگرفته  یا حداقل کمتر به آن توجه شده است.

این نیاز تا چه حد جدی هست و چرا باید در دوره ی سنی کودکی و نوجوان آموزش را شروع کرد؟
شکل گیری هویت جنسی کودک از 2 سالگی آغاز میشود و نبود اطلاعات و آموزش صحیح انواع آسیبهای جسمی و روانی را متوجه کودک می کند و زمینه ی سواستفاده ها، بحران ها و مشکلات متعدد را برای خودش و خانواده فراهم میکند، چیزی که امروزه در آمارها و همینطور تحقیقاتی که این سال های اخیر در این باره صورت گرفته کاملا روشن است. طبق آمارهای جهانی از هر هفت پسربچه یک مورد و از هر چهار دختر یک نفر مورد آزار و سواستفاده جنسی قرار می گیرد، البته در کشور ما آمار مشخص و دقیقی از این بابت نداریم، اما همین نکته نشان می دهد که موضوع تا چه حد اهمیت دارد و چرا باید آگاهی بخشی حساب شده و علمی را از کودکی شروع کرد.

کمی درباره ی طرح ارایه شده توضیح بدهید:
در طرح دانه قرار هست بچه های 4 تا 12 سال هر دو سال یکبار آموزش های متناسب با سن خودشان را دریافت کنند و در بازه های زمانی شش ماهه این آموخته ها بازآموزی شود.

شما برای معرفی این طرح از یک نمایش استفاده کردید، چرا؟
برای شروع و معرفی این برنامه در شهر اصفهان در جلساتی که با مدیریت خانه کودک سرکارخانم حبیب الهی داشتیم به این نتیجه رسیدیم که معرفی این برنامه باید به صورتی انجام شود که ضمن پوشش تعداد زیاد، آگاهی لازم هم به بچه ها و والدین داده شود، بنابراین قالب نمایش را برای این کار انتخاب کردیم. من متنی را برای نمایش نوشتم که خط روایی و همینطور نکات آموزشی مورد نظر ما را برای گام اول برنامه تامین می کرد. این برنامه تلفیقی از تئاتر و فلسفه برای کودک بود تحت عنوان "آنهایی که مرا دوست دارند". محتوای این تئاتر درباره ی آموزش مرزهای رابطه به خانواده ها و فرزندانشان بود.

کمی بیشتر درباره ی تلفیق نمایش و فلسفه برای کودک توضیح دهید:
شیوه ی اجرای این نمایش مبتنی بر طرحی که نوشته بودم صرفا یک نمایش نبود که تماشاگر در سکوت ببیند و بعد سالن را ترک کند. من بعنوان تسهیلگر در کنار بازیگرها در قسمت های مختلف نمایش حضور داشتم و با تماشاگرها پرسش و پاسخ انجام می دادم، بطوری که تماشاگر با ماجرای نمایش درگیر می شد و سعی می کرد برای ماجرای در حال وقوع راه حل پیدا کند. در انتهای هر پرده نیز این پرسش و پاسخ با تماشاگرهای کودک انجام می شد. بعد از اتمام نمایش کتاب کوچکی با محتوای نمایش و آموزش مرزها در رابطه در قالب شعر در اختیار بچه ها قرار داده می شد تا تثبیت لازم کاملا اتفاق بیفتد. والدین نیز یک بروشور و راهنمای آموزشی دریافت می کردند تا اهمیت موضوع برای آنها نیز روشن شود.

بازخوردها چطور بود؟
خلاف تصور ابتدایی برخی عوامل که تصور می کردند این نمایش و سبک آموزشی خارج از حوصله ی بچه هاست، اما با طراحی و ویرایش گام به گام و کارشناسی تمام قسمت ها، نمایش به بهترین شکل ممکن و با مشارکت کامل تماشاگرها برگزار شد. در طی یک هفته ای که این نمایش انجام شد، بیش از 7000 کودک با مساعدت و هماهنگی هایی که توسط شهرداری با آموزش و پرورش انجام شده بود، از این نمایش بازدید کردند و آموزش و تفریح را در کنار هم تجربه کردند. والدین و مربی هایی که از این نمایش همراه کودکان دیدن کردند؛ اغلب تاکید می کردند که جای این برنامه در سبد سلامت جسمی و  فرهنگی خانواده ها بسیار خالی ست و بازخوردهای مثبتی راجع به محتوای برنامه و همینطور شروع این طرح داشتند که برای من و تیم پشتیبان طرح بسیار دلگرم کننده بود.
سخن پایانی:
در پایان می خواهم از سرکارخانم حبیب الهی مدیریت خانه کودک اصفهان تشکر کنم؛ بخش زیادی از اجرایی شدن این طرح با حمایت و همراهی و فعالیت مستقیم ایشان میسر شد و در ادامه از سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان و جناب آقای کریمی مدیر فرهنگی سازمان که برای تصویب و اجرای شهری این برنامه و تئاتر همراه و حامی تیم ما بودند و همین طور از گروه تئاتر و بازیگرهای خوبی که با انگیزه بالا برای بهتر شدن کار تلاش کردند. ما امیدواریم که با حمایت و همراهی تیمی که تشکیل داده ایم طرح دانه را در سایر نقاط کشورمان هم اجرا کنیم.