چرا باید در انتخابات رای دهیم؟

در آستانه دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی قرار داریم به سبب اهمیت این نهاد در نظام جمهوری اسلامی و همچنین شرایط و نیازهای جامعه و مطالبات به حق مردم شایسته است که با رجوع به اندیشه سیاسی حضرت امام (ره) اهمیت انتخابات، ضرورت شرکت در انتخابات،همچنین ضرورت دقت نظر وتشخیص کاندیدای اصلح، ویژگی های یک نماینده مجلس را تبیین نمود.

فرآوری: ه.هدایتی-بخش سیاست تبیان

حضرت امام (ره) در وصیت نامه سیاسی-الهی خویش، در موضوع انتخابات ومجلس شورای اسلامی ابتدا به انحرافات وکلای مجلس شورای ملی در عصر مشروطه پرداخته، به ویژه آنکه مجلس شورای ملی عصر منحط پهلوی، تنها ابزاری بود که نمایندگان غیرمردمی و دربار با اشاره استکبار جهانی، کشور را به تباهی و فساد کشاندند.
بنیانگذار جمهوری اسلامی پس از یادآوری این قطعه از تاریخ معاصر ایران، پیامبرگونه، امت اسلامی را در امر ضرورت و اهمیت انتخابات و نحوه گزینش نمایندگان مجلس شورای اسلامی به نکاتی اساسی و سرنوشت ساز سفارش می نمایند. زیرا که آن پیرفرزانه و روشن ضمیر، مجلس شورای اسلامی را حاصل خون جمعیتی می داند که وفادار به اسلام بودند مجلسی که فراهم آمده از الله اکبرهای مردم بود و بر همین اساس از آن به عصاره زحمت های طاقت فرسای ملت مسلمان یاد کرده و آن را در بالاترین مقام کشوری دانسته اند، چرا که اکثریت قاطع مسائل کشور، بی واسطه یا با واسطه به آن وابسته است. این رویکرد، جایگاه مجلس شورای اسلامی در اندیشه حضرت امام (ره) را بس رفیع کرده، به طوری که ایشان مجلس را در رأس تمام امور دانسته است و خطاب به نمایندگان مجلس شورای اسلامی می فرمایند: «شما نمایندگان محترم می توانید بایک رأی خود خدمت ارزشمندی به خلق خدا نمایید و بالعکس، و می توانید یک خطربزرگ را از کشور و اسلام رفع کنید و بالعکس.»

وظایف و کارکرد مجلس در نظام اسلامی

با توجه به جایگاه رفیع مجلس در اندیشه سیاسی حضرت امام (ره) مجلس شورای اسلامی وظایف مهمی را بر عهده دارد که مهمترین آن موضوع قانونگذاری است. در این راستا مجلس باید با نگرشی جامع و کارشناسی ای دقیق، خلأهای موجود را از زوایای گوناگون بررسی کرده از طریق کمیسیونهای تخصصی به تهیه و تدوین قوانین برای اداره مملکت بپردازد. همچنین با توجه به لوایح پیشنهادی قوه مجریه و قوه قضائیه، اقدام به تهیه و تصویب قانون نماید. در اندیشه سیاسی حضرت امام (ره) مجلس خوب همه چیز را خوب و مجلس بد همه چیز را بد می کند پس به طور کلی نتیجه کار و عملکرد مجلس به آینده نظام و مردم مرتبط است.
با توجه به حیطه وسیع اختیارات نمایندگان مجلس که از قانونگذاری شروع و تامرحله نظارت بر حسن اجرای قانون ادامه می یابد، به راحتی جایگاه رفیع مجلس مشخص می گردد و با عنایت به فرمایش حضرت امام (ره) که «مرکز همه قانونها وقدرت ها مجلس است»، پس به لحاظ شرعی و عقلی نمی توان نسبت به این امر مهم وحیاتی بی تفاوت بود، لذا ضرورت شرکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی امری اجتناب ناپذیر گردد.
از دیدگاه امام (ره)، ماهیّت «رأی» و شرکت در انتخابات از دو زاویه قابل تبیین است:
حق مردم در تعیین سرنوشت خویش در حاکمیت مردم سالاری دینی
تکلیف گرایی مردم نسبت به حفظ نظام و دستاوردها و آرمانهای آن

آسیب های عدم حضور در انتخابات

یکی از آسیب هایی که نظام اسلامی را تهدید می کند بی تفاوتی مردم نسبت به سرنوشت و یا عدم حضور در برنامه های انجام تکالیف شرعی و سیاسی از جمله انتخابات مجلس شورای اسلامی است.
امام می فرماید: «اگر در مجلس آینده یک دوم عقب نشینی کنیم، در آینده نزدیک ما را کنارخواهند گذاشت باید قهر نکنیم و کوشش کنیم.»
«اگر مسامحه کنید مسئول هستید پیش خدای تبارک و تعالی. اگر نروید و رأی ندهید و آن ها که جدیت دارند به این که وارد بشوند در مجلس و به هم بزنند اوضاع ایران را، خدای نخواسته آنها بردند، مسئولیتش به عهده شماست.»

حسن اجرای انتخابات

صندوقهای رای امانتهای ملت در دست مسئولان امر است و باید با حساسیت تمام از این امانتهای مردم نگهداری شود باید دقت شود كه حتی یك رای از كسی ضایع نشود. هیچ مصلحتی نباید موجب خدشه دار شدن آرای مردم شود و انگیزه های شخصی و تمایلات فردی و گروهی و جناحی نباید بر مصالح عمومی و حقوقی افراد مقدم شود.
امام خمینی (ره ) این مهم را مورد توجه قرار داده و به مسئولین گوشزد فرمودند : « اینجا ما كار نداریم ما خودمان بین خودمان و خدای تبارك و تعالی باید فكر بكنیم كه شما مسئول این مساله هستید هم مسئول كار خودتان و هم مسئول مسئولین دیگری كه تحت نظر شما هستند كه جریان انتخابات یك جریان صحیح باشد. هیچ كس در انتخابات بر دیگری مقدم نیست .»

امام و توصیه هایی به نمایندگان

امام خمینی، مجلس شورای اسلامی را عصاره فضائل ملت می دانستند و اهمیت ویژه ای برای این رکن در نظام جمهوری اسلامی قائل بودند. ایشان به کرات از نمایندگان خواسته اند که نماینده ملت باشند نه نماینده گروه ها و جناح ها ی سیاسی. خواسته امام راحل از نمایندگان این بود که تسویه حساب های شخصی و جناحی خود را در مجلس با یکدیگر صاف نکنند و این امر را یک انحراف در مجلس شورای اسلامی خوانده اند. همچنین ایشان از نمایندگان خواسته اند که خدا را ناظر بر اعمال خود ببینند و هر آنچه که به صلاح مردم است را انتخاب کنند.

امام خمینی در بیاناتی می فرمایند:« از الآن بناى بر این نگذارید که ما یک جبهه کذا و یک جبهه کذا، از اول بناى مبارزه باشد، مبارزه نیست، مباحثه است، مباحثه، مباحثه نرم اسلامى. مى خواهید هر کدام مسائلى که دارید به دیگرى بگویید با برهان، با بیان، البته باید بگویید اما مبارزه ندارید با هم. و همه براى اسلام هستید و خدمتگزار اسلام هستید و مى خواهید براى اسلام خدمت بکنید. از حالا بنا نگذارید به اینکه یک جبهه بندى بکنید، یک دسته این طرف، یک دسته آن طرف و همان کارهایى که در مجالس سابق مى کردند، و همان دعوا ها و نزاعهایى که به انحطاط مى کشید خودشان و ملت را. «(صحیفه امام، ج ۱۲، ص: ۳۴۶) ایشان همچنین اختلافات و نزاع های داخل مجلس را یک امر مشوّه و بد توصیف کرده اند، به نوعی که تلخی آن در ذائقه ملت تا اخر می ماند.

پر واضح است که انتخاب، از دیدگاه امام خمینی یک فضیلت به حساب می آید و ایشان این مسئله را یکی از حقوق مردم می دانند. تا کنون بیش از ۲۵ انتخابات سراسری در ارکان مختلف در کشور انجام شده است.
لزوم بازنگری در شیوه های انتخاباتی و مسئولین منتخب مردم جزو حقوق مردم در کشور است. از سویی آسیب شناسی در انتخابات نیز از وظایف مسئولان و رسانه هاست تا فضا را برای انتخاب بهتر مردم و حضور حداکثری مردم در صحنه فراهم کنند. چیزی که واضح و مبرهن است اینکه هرگونه تغییری در نظام اجرایی و سیاسی کشور باید از صندوق رای بگذرد و مسئولین وظیفه دارند شرایط لازم برای تحقق این امر مهیا کنند. چیزی که خواستهٔ امام راحل بوده است و باید به آن عمل کرد.