تبیان، دستیار زندگی
رادیو بی بی سی در آن هنگام، سه روز متوالی درباره املاك رضاخان صحبت می كرد و می گفت كه بزرگترین خدمتی كه رضاخان به مملكتش كرده غصب كلیة اموال مردم شمال است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

رضا خان محتاج پول بلیت تئاتر!

رادیو بی بی سی در آن هنگام، سه روز متوالی درباره املاك رضاخان صحبت می كرد و می گفت كه بزرگترین خدمتی كه رضاخان به مملكتش كرده غصب كلیه اموال مردم شمال است.

بخش تاریخ ایران و جهان تبیان
رضا خان

روز 4 دی 1300 رضاخان با صدور اعلامیه ای از کلیه برپا کنندگان نمایش و تئاتر خواست که برای وی بلیت جهت تماشای نمایش ها نفرستند. زیرا وی نه فرصت تماشای آن را دارد و نه حقوقش کفاف خرید بلیت را می دهد!

متن كامل اعلان رضاخان بدین شرح است «از تمام اشخاصی كه در صدد دادن نمایش بر می آیند، عموماً خواهشمندم كه برای این جانب بعد از این بلیت نفرستند، زیرا علاوه برآنكه مجال ورود در نمایش ها را ندارم، حقوق اداری من نیز كفاف قیمت بلیت و تأدیه آنها را نخواهد كرد و در موقع لازمه برای خدمت معارف هرچه را لازم بدانم مستقیماً اقدام خواهم نمود. وزیر جنگ رضا»

به هنگام مسافرت محمد رضا پهلوی در تیرماه 1327 به انگلیس، خبر زیر درباره سرنوشت دارایی رضاخان در جراید آن زمان منتشر گردید:

به نوشته روزنامه «تریبون دوناسیون» در لندن راجع به دارایی رضاخان كه در بانك انگلیس توقیف شده است، نیز گفتگو بود. انگلیسی ها موافقت كردند كه مخفیانه قسمتی از این دارایی از توقیف خارج شود و در عوض امتیاز بانك شاهنشاهی در ایران تجدید گردد. زیرا برای شركت نفت ایران و انگلیس مشكل است كه بدون وجود یك بانك انگلیسی كه از وی حمایت كند به كار خود ادامه دهد . از طرف دیگر انگلیسی ها موافقند كه به شاه كمك كنند تا به وسیله ثروتش بتواند دوباره رژیم گذشته را برقرار كند و برای این كار تحویل دارایی پدرش به او بهترین وسیله است. به همین منظور است كه شاه باید به سوئیس مسافرت كند (زیرا مقداری از آن ثروت « پدری » در سوئیس می باشد) اینهاست علت مسافرت اعلیحضرت به اروپا....» اما شمس پهلوی فرزند رضا شاه در این باره چنین اظهار نظر نموده است:

الف) سخنان رضا شاه خطاب به دكتر محمدسجادی : دكتر من یقین دارم  وقتی پا را از مملكت به خارج نهادم، همه جا خواهند گفت و خواهند نوشت كه در بانك های خارج نیز وجوه بیشماری داشته ام و این پول ها را برای چنین روزی ذخیره كرده بودم، ولی این طور نیست من به جرأت می گویم نه در بانك های خارج و نه در بانك های داخله  جز بانك ملی  وجهی ندارم...»

رضاخان در طول سلطنتش تمام املاك مرغوب شمال را به زور سرنیزه به نام خود كرد. البته گاهی هم پول مختصری به عنوان بهای آن می داد. املاك را به منطقه های مختلف تقسیم كرد و در هر منطقه یك افسر گمارد و كل املاك او را سرلشكر كریم آقاخان بوذرجمهری اداره می كرد

ب) اظهارات شمس پهلوی دختر رضاشاه: «...آن روزها رادیوهای خارجی درباره پول ایشان [رضا شاه ] در بانك های  بیگانه گفتگو می كردند و رادیو تهران اطلاع می داد كه در مجلس گفتگو از جواهرات سلطنتی در میان است . اعلیحضرت فقید [رضاشاه] پس از اطلاع از این خبرها، خنده تلخی نموده، فرمودند : من فقط سه لیره و كسری در بانك سوئیس دارم و آن هم باقیمانده پولی است كه برای خرج تحصیل ولیعهد دربانك سوئیس گذارده بودم....» برای آنكه به درستی و نادرستی این اظهارات پی ببریم به خاطرات مستند و معتبر ارتش حسین فردوست اشاره می كنیم:

در زمان خروج رضاخان از كشور در شهریور 1320 ش، در اصفهان ابراهیم قوام به رضاخان می گوید: شما كه ایران را ترك می كنید، تكلیف مایملكتان چه می شود؟ لازم است كه تكلیف آنها را روشن كنید، رضاخان با قوام صحبت هایی می كند و می گوید كه بنویسید. محضرداری را خبر می كنند و رضاخان دیكته می كند كه آنچه دارم، اعم از منقول و غیرمنقول را به ولیعهد واگذار می كنم. قوام هم تصحیحاتی انجام می دهد و رضا امضا می كند. سپس رضاخان به سمت كرمان حركت می كند و قوام الملك به سوی تهران، قوام نامه را به فروغی داد و او هم در روزهای بعد در مجلس قرائت كرد. رضاخان در طول سلطنتش تمام املاك مرغوب شمال را به زور سرنیزه به نام خود كرد.

البته گاهی هم پول مختصری به عنوان بهای آن می داد. املاك را به منطقه های مختلف تقسیم كرد و در هر منطقه یك افسر گمارد و كل املاك او را سرلشكر كریم آقاخان بوذرجمهری اداره می كرد. در سال 1319 ش، یك سال قبل از رفتن رضاخان از ایران، صورت حساب عایدی خالص سالیانه املاك پهلوی 62 میلیون تومان بود كه همه اینها را به محمد رضا منتقل كرد و سایر اولاد او بی نصیب ماندند. بعدها آنها به رضاخان شكایت كردند و او نیز به محمد رضا نوشت كه كاخ های فرزندان را به آنها انتقال دهد و علاوه بر آن به هركدام یك میلیون تومان بپردازد كه سریعاً انجام شد ....

اگر می خواستید رضاخان خوشحال شود، درجه بدهد، مقام بدهد و یا پیشنهادی را تصویب كند، بهتر بود قبل از شروع نام چند ملك را با مشخصات و قیمت آن مطرح می كردید و مطمئن بودید كه كارتان انجام می شد. ... رادیو بی بی سی در آن هنگام، سه روز متوالی درباره املاك رضاخان صحبت می كرد و می گفت كه بزرگترین خدمتی كه رضاخان به مملكتش كرده غصب كلیه اموال مردم شمال است ! حال این سؤال مطرح می شود چگونه كسی كه پول تهیه بلیت [اگر چه این هم یك ادعای خلاف واقع و اغراق آمیز بوده] تماشای یك نمایش را نداشته است چگونه این ثروت را بدست آورده بود؟



منبع : مشرق نیوز