تبیان، دستیار زندگی
در ایام تحصیل در نجف اشرف شیخ و استادی داشتم كه برای طلاب با تقوا، مرجع بود. از او سوال كردم چه عملی را شما تجربه كرده اید كه می تواند در حال سالك مؤثر باشد؟ فرمود: در هر شبانه روز یك سجده طولانی بجای آورید و در حال سجده بگویید «لا اله الّا انت. سبحانك ان
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

سجده هایتان را طولانی کنید!!

در ایام تحصیل در نجف اشرف شیخ و استادی داشتم كه برای طلاب با تقوا، مرجع بود. از او سوال كردم چه عملی را شما تجربه كرده اید كه می تواند در حال سالك مؤثر باشد؟ فرمود: در هر شبانه روز یك سجده طولانی بجای آورید و در حال سجده بگویید «لا اله الّا انت. سبحانك انّی كنت من الظالمین»

فرآوری: آمنه اسفندیاری - بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
سجده

برخی از دستورالعمل های اخلاقی بزرگان

دریای بیكران هستی، در ژرفای خود گوهرانی را پرورش داده كه گوهر شب چراغ شدند و در تاریكی زندگی انسانها، مشعلدار و روشنایی آفرین گردیدند. اینان، با دانش و بینش خود، فروغ و شور و حركت و سرور آفریدند و با راستی و صفا، پاكی دل و صفای باطن، ساحت حیات انسانی را عطرآگین ساختند و در هر زمان و هر دیاری، سرمشق ارباب دل و الگوی خداباوران گشته اند. این فرزانگان وارسته، با تلاش بسیار و ریاضتهای سخت، از لاك خود پرستی و خودمحوری رهیده و خدابین و حقیقت محور شده اند.
در فرهنگ فخیم و زلال شیعی، از این گوهران ارزشمند بسیار بوده اند كه مانند خورشید بر تارك تاریخ تشیع درخشیده و در پرتو نور خود، چهره های فروزانی تربیت كرده اند. در این نوشتار، برآنیم سرزمین جانمان را در معرض ابرهای پربار برخی از این بزرگان قرار دهیم كه همگان بر پاكی و پارسایی آنها گواهی داده اند و آنها را از پرهیزگارترین، زاهدترین و پاك ترین افراد زمانشان خوانده اند.

میرزا جواد آقا ملکی تبریزی

عالم ربانی و عارف كامل مرحوم میرزا جواد آقا ملكی تبریزی می نویسد:
پیامبر گرامی اسلام صلّی الله علیه و آله سفارشهای مؤكد درباره طول سجود فرموده است و این امری است بسیار مهم. سجده طولانی نزدیكترین هیئت های بندگی است و به همین جهت در هر ركعت نماز دو سجده تشریع شده است. درباره ائمه اطهار علیهم السّلام و شیعیانشان در مورد طول سجود مطالب مهمی نقل شده است.
در یكی از سجده ها امام سجاد علیه السّلام هزار مرتبه فرمود: لا اله الّا الله حقّاً حقّاً. لا اله الّا الله تعبّداً و رقّاً لا اله الّا الله ایماناً و تصدیقاً.
درباره امام كاظم علیه السّلام نوشته شده كه گاهی طول سجده اش از بامداد تا ظهر ادامه داشت. و از اصحاب ائمه مانند «ابن ابی عمیر» و «جمیل» و «خرّبوذ» قریب به همین مطلب نقل شده است.

ایشان می فرمودند از روزی كه خودم روی پای خودم ایستادم، هرگاه لباس نویی می دوختم، نخستین بار می بردم در حرمهای ائمه - علیهم السلام - و با مالیدن به ضریح، آن را متبرك نموده، بعد از آن استفاده می كردم

در ایام تحصیل در نجف اشرف شیخ و استادی داشتم كه برای طلاب با تقوا، مرجع بود. از او سوال كردم چه عملی را شما تجربه كرده اید كه می تواند در حال سالك مؤثر باشد؟ فرمود: در هر شبانه روز یك سجده طولانی بجای آورید و در حال سجده بگویید «لا اله الّا انت. سبحانك انّی كنت من الظالمین» در حال ذكر این چنین توجه كنید كه پروردگارم منزه از این است كه بر من ظلمی روا داشته باشد، بلكه خود من هستم كه بر نفسم ستم كردم و او را در این مهالك قرار دادم.
استاد من علاقه مندانش را به این سجده سفارش می كرد و هر كس كه انجام می داد تأثیرش را مشاهده می كرد، مخصوصاً كسانیكه این سجده را بیشتر طول می دادند. بعضی از آنها هزار مرتبه ذكر مذكور را در سجده تكرار می كردند و بعضی كمتر و بعضی بیشتر و شنیدم كه بعضی آنها این ذكر را سه هزار مرتبه در سجده تكرار می كردند. (المراقبات/ ص 122)
ارادت آیة الله مرعشی نجفی (ره) به اهل بیت علیهم السلام :
آیة الله مرعشی نجفی - رحمه الله علیه - از سجایای اخلاقی بی شماری برخوردار بوده اند كه ذكر همه این خصوصیات در این وقت كم، مقدور نیست لذا تنها یک مورد از بارزترین خصوصیات اخلاقی ایشان را که ارادت به اهل بیت علیهم السلام است شرح می دهیم:
همانطور که گفتیم یكی از بارزترین خصوصیات اخلاقی ایشان، علاقه و اظهار ارادت و توسل و تضرع شدید نسبت به ائمه معصومین - علیهم السلام - بود. ایشان می فرمودند از روزی كه خودم روی پای خودم ایستادم، هرگاه لباس نویی می دوختم، نخستین بار می بردم در حرمهای ائمه - علیهم السلام - و با مالیدن به ضریح، آن را متبرك نموده، بعد از آن استفاده می كردم، ساختمان كتابخانه، مدرسه، حسینیه و یا هر ساختمانی كه مستقیم زیر نظر ایشان ساخته می شد، وقتی گودبرداری می كردند، ایشان مقداری از تربت سید الشهداء - علیه السلام - را در پی های آن می ریختند و می فرمودند با این تربت من اینجا را بیمه می كنم و به خصوص هر وقت مشرف می شدند به حرم، در آستانه حرم هنگام ورود خودشان را روی زمین می انداختند و محاسنشان را روی خاكهای درب ورودی حرم می مالیدند و به ما می گفتند شماها مثل اینكه خجالت می كشید این كار را انجام دهید، این خجالت باعث می شود شما از در خانه اینها دور شوید و شما باید كاری كنید كه دیگران هم تاسی كنند، علاوه بر این در مجالس روضه خوانی هر كجا نام مبارك ائمه معصومین - علیهم السلام - برده می شد، ایشان واقعا بی اختیار اشك می ریختند و آن زمان كه حالشان مساعد بود، به طور ناشناس شبهای عاشورا كرارا در میان جمعیتهای عزادار می رفتند و به سینه زنی می پرداختند و می فرمودند من با این سینه زنی خودم را در طول سال بیمه می كنم.

هر وقت مشرف می شدند به حرم، در آستانه حرم هنگام ورود خودشان را روی زمین می انداختند و محاسنشان را روی خاكهای درب ورودی حرم می مالیدند و به ما می گفتند شماها مثل اینكه خجالت می كشید این كار را انجام دهید، این خجالت باعث می شود شما از در خانه اینها دور شوید و شما باید كاری كنید كه دیگران هم تاسی كنند

همچنین می فرمودند من در این مدتی كه در قم هستم، هرگاه مشكلی داشتم می رفتم حرم مطهر حضرت معصومه - سلام الله علیها - و چند ساعت در آنجا دخیل می شدم و معمولا گره گشایی می شد. ایشان از روی عشق و علاقه خاصی كه به ائمه معصومین - علیهم السلام - داشتند، سعی می كردند خودشان را خادم ائمه اطهار - علیه السلام - بدانند.

علامه مجلسی

یكی از سالكین، عالم بزرگ و عارف ربانی ملامحمد تقی مجلسی رضوان الله علیه می باشد. او می نویسد:
آنچه این بنده از دوران ریاضت و خودسازی دریافته ام مربوط است به زمانی كه به مطالعه تفسیر اشتغال داشتم. شبی در بین خواب و بیداری حضرت محمد صلّی الله علیه و آله را مشاهده كردم، با خود گفتم شایسته است در كمالات و اخلاق آن حضرت خوب دقت كنم. هر چه بیشتر دقت كردم عظمت و نورانیت آن جناب گسترده تر می شد، بطوریكه نورش همه جا را فرا گرفت. در این هنگام بیدار شدم (بخود آمدم) به من الهام شد كه خُلق رسول خدا قرآن می باشد، باید در قرآن بیندیشم. پس هرچه بیشتر در آیه ای دقت می كردم حقائق بیشتری نصیبم می شد، تا اینكه یك دفعه حقائق و معارف فراوانی بر قلبم فرود آمد. پس در هر آیه ای كه تدبر می كردم چنین موهبتی بر من عطا می شد. البته تصدیق این مطلب برای كسی كه به چنین توفیقی دست نیافته دشوار بلكه غیر ممكن است. لیكن مقصود من راهنمایی و ارشاد برادران فی الله می باشد.
دستور ریاضت و خودسازی عبارت از این است كه: سخنان بی فایده بلكه از غیر ذكر خدا خودداری كنید. استفاده از مأكولات و مشروبات و لباسهای لذتبخش و منكوحات و منازل زیبا و راحت را ترك كنید. و به مقدار ضرورت اكتفا نمایید. از معاشرت با غیر اولیاء خدا دوری جویید. از خواب زیاد اجتناب نمایید و ذكر خدا را با مراقبت كامل ادامه دهید.
اولیاء خدا تداوم بر ذكر «یا حی یا قیوم، یا من لا له الا انت» را تجربه كرده و نتیجه گرفته اند. من نیز همین ذكر را تجربه نمودم، لیكن ذكر من غالباً «یا الله» است، با خارج ساختن غیر خدا از قلب و با توجه كامل به جانب خدای متعال. البته آنچه بسیار مهم است ذكر خدا با مراقبت كامل می باشد، و سایر امور به پایه ذكر نمی رسد. اگر این عمل تا مدت چهل شبانه روز ادامه یابد رهایی از انوار حكمت و معرفت و محبت بر سالك گشوده می شود. آنگاه به مقام فناء فی الله و بقاء بالله ترقی می كند. (روضة المتقین / ج 13، ص 128)



منابع:
عقیقی بخشایشی - فقهای نامدار شیعه، ص 566
ابراهیم امینی - تلخیص از كتاب خودسازی، ص 231 238
سایت اندیشه قم

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.