یوزپلنگ آسیایی (ایرانی)

دهمین دوره از پروژه های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پرشور شما دوستان و علاقه مندان به پایان رسید اما کار ما هنوز تمام نشده است! این دوره نیز همچون سال های گذشته دوستان بسیاری با ثبت طرح ها و ایده های خلاقانه خود در منوی "پیشنهاد موضوع" ما را در ارتقای تنوع پروژه ها یاری نموده اند. هم چون گذشته بر آن شدیم تا با گردآوری این ایده های جالب، علاوه بر قدردانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقه مند فراهم آوریم. فراموش نکنید که ما همیشه منتظر طرح های جدید شما عزیزان هستیم.

نام ایده: یوزپلنگ آسیایی (ایرانی)
نام ارائه دهنده/دهندگان: پرهام ناظمیان و رادین بهین و سینا فولادی
زمینه و نوع پروژه: زیست شناسی/ محیط زیست
درجه سختی: متوسط
نام مدرسه: سلام پیروز

در پژوهش حاضر دانش آموزان سعی کردند با مطالعه کتابخانه ای و همچنین جستجو در اینترنت به معرفی یوز پلنگ ایرانی پرداخته و تفاوت ها و شباهت های آن را با یوز پلنگ آسیایی و پلنگ بیان کنند.

سرعت یوزپلنگ در عرض ۳ ثانیه پس از شروع دویدن به ۹۶ کیلومتر در ساعت می رسد. اندام باریک، پاهای لاغر و بلند، قفسه سینه ای کم پهنا ولی عمیق و جمجمه ای کوچک، ظریف و گرد یوز را به سریع ترین جانور روی زمین تبدیل کرده است. واحد شمارش یوز قلاده است. این حیوان نزدیک به ۹ میلیون سال پیش پا بر روی زمین گذاشته است.

زیرگونه ها

حدود ۵ تا ۱۵ هزار یوز هنوز در آفریقا باقی مانده اند. اما زیرگونه آسیایی آن که به یوزپلنگ ایرانی یا یورپلنگ آسیایی مشهور است و روزگاری در بخش های وسیعی از خاورمیانه و هند پراکندگی داشت، اکنون تنها محدود به 70 تا 80 قلاده در ایران شده است.

ویژگی ظاهری

یوز با داشتن وزنی میان 40 - 72 کیلوگرم از جمله گربه سانان کوچک جثه به شمار می رود. اندازه ی طول بدن به ۱/۲ متر می رسد و طول دم نیز میان 66 - 84 سانتی متر است. سر این جانوران به نسبت کوچک است.

در زیر چشمان یوزپلنگ خط های سیاهی وجود دارند که به «خط اشک» معروف اند. این خط با جذب نور خورشید از انعکاس نور جلوگیری می کند و با کم کردن زنندگی نور خورشید، درست مانند عینک آفتابی، از چشمان یوزپلنگ محافظت می کند.

تعداد خال بر روی بدن یوزپلنگ

تعداد خال های روی بدن هر یوزپلنگ آفریقایی به بیش از سه هزار عدد می رسد، ولی به دلیل بزرگ تر بودن خال های یوزپلنگ آسیایی (ایرانی)، تعداد آن کمتر است.

تفاوت یوزپلنگ و پلنگ
یوز در مقایسه با پلنگ دارای بدن ظریف تر و سر کوچک تری است. پاهای یوز کشیده و سریع هستند و خال های روی بدنش توپر. خال های روی بدن پلنگ توخالی هستند و برخلاف یوز، خط اشک ندارد.

منوی غذای یوز

چرا آهوی نر مسن؟ چون نسبت به جوان ترها تحرک کمتری دارند و وزنشان نیز بیشتر است و شکارشان آسان تر است.

طرز شکار یوز
1)  اول به طعمه نزدیک می شود.
2)  سپس به دنبال طعمه می دود.
3)  تلاش می کند طعمه را نقش بر زمین کند.
4)  با دندان طعمه را از گردن خفه می کند.

علاقه ای به خوردن مردار ندارند و جانورانی که تازه شکار کرده اند را می خورد.

مهارت های کسب شده

آشنایی با شیوه انجام پژوهش
آشنایی با مفاهیم هوش هیجانی و تصمیم گیری

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان، تهیه: مهدی رحمانی

تنظیم: مرجان سلیمانیان