مد شب نشینی های حرام!

این روزها نیز، میزان مصرف مشروبات الکلی در ایران رو به افزایش دارد و مصرف این مشروبات در مهمانی ها و حتی گعده های معمولی به یک «مد» تبدیل شده است!

میگساری و مشروبخواری یکی از معضلات قدیمی جوامع و یکی از آفت های کهن و تاریخی تعالی بشر به شمار می رود. این روزها نیز، میزان مصرف مشروبات الکلی در ایران رو به افزایش دارد و مصرف این مشروبات در مهمانی ها و حتی گعده های معمولی به یک «مد» تبدیل شده است!

برخی عروسی ها، پارتی ها، شب نشینی ها، جشن تولد ها، جشن فارغ التحصیلی ها و هر مراسم دیگری، از ورود مشروبات الکلی در امان نیست! نوعی چشم و هم چشمی در این مورد، در سطح جامعه در حال شکل گیری است و بخشی از اقشار جامعه به خاطر مصرف مشروبات الکلی، گویی با هم مسابقه گذاشته اند تا جایی که در این مورد، به هم فخر می فروشند! حتی برخی ها کار را به جایی رسانده اند که از مشروب خوردن خود در پارتی ها، مهمانی ها، دورهمی ها و حتی به صورت تکی، عکس می گیرند و با افتخار در فیسبوک، اینستاگرام و دیگر شبکه های ارتباطی مجازی قرار می دهند!

این در حالی است که علاوه بر آنکه مصرف مشروبات الکلی بر اساس شرع مقدس اسلام، حرام است ، بر اساس دانش پزشکی نیز، زوال عقل، سکته مغزی، سیروز، سرطان، ایست قلبی، دیابت، ایجاد نقص در کبد و کلیه، اختلال در رفتار جنسی، زخم معده، آلزایمر، افسردگی، پرخاشگری، کم خونی، هپاتیت الکلی، پانکراتیت، گاستریت و کاهش ادارک و شعور بخشی از عوارض مصرف مشروبات الکلی به شمار می روند.
پیامبر اسلام صلوات الله علیه و آله در روایتی دینی می فرمایند:«هنگامى كه شرابخوار سخن گفت او را تصدیق نكنید، و وقتى خواستگارى كرد به او زن ندهید، و هنگامى كه مریض شد از او عیادت نكنید، و هنگامى كه مرد او را دفن نكنید، و او را بر امانتى امین قرار ندهید، پس كسى كه او را امین حساب كرد بر امانتى و او از بین برد بر خداوند نیست كه آن امانت را حفظ كند، و او را نباید براى كارى اجیرى كرد(1) زیرا خداوند در قرآن مى فرماید: اموال خود را به دست سفیهان ندهید. و چه كسى سفیه تر از شرابخوار است؟»(2)

آمار مصرف الکل

سازمان بهداشت جهانی هم، چندی پیش، آمار مصرف الکل طی سال های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ را اعلام کرد که بر اساس این آمار از بین ۱۹۹ کشور، ایران در رتبه ۱۶۶ جهانی قرار گرفته بود و کشورهای بلاروس، مولداوی، لیتوانی،روسیه، رومانی، اوکراین، اندورا، مجارستان، جمهوری چک،اسلواکی، پرتغال، صربستان، گرانادا، لهستان، لتونی، فنلاند، کره جنوبی، فرانسه، استرالیا و کرواسی در رده های اول تا بیستم جهان قرار داشتند.
هر چند ایران به دلیل وجود اعتقادات و انگاره های دینی، در رده های پایین مصرف مشروبات الکلی در جهان است اما افزایش مصرف مشروبات الکلی طی سالهای گذشته در کشور، اعلام میانگین مصرف ۳۵ لیتر در سال برای هر فرد اهل شرب خمر بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی و رسیدن میانگین سنی مصرف آن به ۱۸ سال، نگران کننده است؛ این نگرانی زمانی تشدید می شود که قبح مصرف آن برای نسل جدید بریزد و به این نوشیدنی های حرام به چشم یک نوشیدنی معمولی و حلال نگاه کنند!

در حال حاضر، مصرف مشروبات الکلی در کشور ما تحت تاثیر عوامل مختلف، رو به افزایش دارد و در بین طیفی از خانواده ها به یک مسئله عادی و حتی «مد» تبدیل شده است! از سوی دیگر، هر کدام از مصرف کنندگان مشروبات حرام با خوردن سالانه ۳۵ لیتر به ازای هر نفر، ایران را در رده نوزدهم پرخورترین ها در مشروبات الکلی قرار داده اند که این نیز خود یک هشدار جدی در این مورد است.

مشروبات دست ساز و الکل صنعتی؛ قوز بالای قوز!

مشروبات قاچاقی و وارداتی کم بود، مشروبات دست ساز و الکل های صنعتی هم اضافه شده است! تا جایی که عده ای در منازل خود اقدام به ساخت مشروبات دست ساز و تقلبی می کنند و این مشروبات دست ساز، بنا به اعلام پزشکان، مسمومیت، رفتن به کما، نابینایی، نقص کلیه، نقص کبد و بیماری‌های مادام العمر را برای مصرف کنندگان این نوشیدنی های حرام در پی داشته و دارد. این تولیدات حرام دست ساز، با قیمت های پایین تری نسبت به تولیدات اصل(!) در اختیار مشتریانش قرار می گیرد.

سن مصرف الكل به 17-18 سال رسید
در كشورهای اروپایی استفاده مشروبات الكلی برای جوانان زیر 18 سال ممنوع است و برای مصرف‌كنندگان زیر 18 سال مجازات سنگینی در نظر گرفته شده است. این در حالی است كه كسانی كه به این جوانان مشروب می‌فروشند نیز باید مجازات شوند. در ایران میانگین سنی مصرف‌كنندگان اصلی الكل 17 تا 35 سال است. این گروه می‌توانند با سفارش تلفنی هر نوع مشروب الكلی كه بخواهند را در مدت كوتاهی، در مقابل منزل خود تحویل بگیرند.
 دكتر مجید ابهری در مورد سن افرادی كه در گذشته و امروزه به سوی مشروبات الكلی روی می‌آورند، می‌گوید: در 10سال گذشته مصرف مشروبات الكلی به حداقل 18 سال رسیده است و الكلیسم به عنوان یك اعتیاد ویرانگر در رده سنی 25 تا 40 دیده می‌شود. معمولا مصرف‌كنندگان مشروبات الكلی سه دسته هستند: دسته اول كسانی كه برای ترك اعتیاد با آموزش‌های غلط به‌دنبال جایگزین می‌گردند در صورتی كه تخریب این جایگزینی بر سیستم عصبی و دستگاه‌های اصلی بدن مانند قلب و مغز بیشتر است. گروه دوم كسانی هستند كه از قبل از انقلاب جزو مصرف‌كنندگان مشروبات الكلی بوده و هنوز هم به نوشیدن ادامه می‌دهند. سومین گروه، جوانان هستند كه به دلیل ضعف در مهارت‌های زندگی در میهمانی‌ها و گردش‌های گروهی از مشروبات الكلی به عنوان یك تفریح و سرگرمی استفاده می‌كنند.

الکل؛ نماد بارز سبک زندگی هالیوودی- ماهواره ای

در این میان، نقش فیلم ها، کلیپ ها و تولیدات ماهواره ای و هالیوودی را در افزایش میزان گرایش به مصرف مشروبات الکلی نباید نادیده گرفت. نکته جالب توجه آن است که در کشورهای امریکایی و اروپایی، مصرف الکل با مجازات های شدیدی همچون باطل شدن گواهینامه رانندگی و محرومیت های اجتماعی همراه است اما همین کشورها در فیلم هایی که تولید می کنند، خوردن مشروبات الکلی را تبلیغ می کنند!

در غالب فیلم های تولید شده در هالیوود و شبکه های ماهواره ای، یکی از بازیگران ثابت و همیشگی، شیشه های مشروبات الکلی هستند که در چندین صحنه، نمایش داده می شوند و یا هنروران فیلم، اقدام به نوشیدن آنها می کنند.
در این فیلم ها، قبح نوشیدن مشروبات الکلی که از نظر شرع مقدس اسلام، حرام هستند ریخته می شود و در ذهن تصویری و تحلیلی بینندگان، نوشیدن آن، کاملا عادی سازی می شود. این فیلم ها چنان تلقین می کنند که گویی، مشروب باید جزئی جداناشدنی از زندگی ها باشد!
از سوی دیگر، مصرف مشروب، به نوعی «افه گذاری» بین افراد بدل شده است چرا که بر اثر یک رسوب ذهنی و پیشفرض تاریخی برگرفته از فیلم ها و تبلیغات، عموماً افراد از نظر مالی متمکن و ثروتمند، به فعل نوشیدن اشتغال داشته اند؛ بنابراین، برخی ها برای القای جایگاه بالای مالی خود، اقدام به خوردن مشروب در تجمعات می کنند.

حمایت ناتوی فرهنگی از قاچاق مشروبات
دکتر جعفر بای،‌جامعه‌شناس نیز با اشاره به این نکته که به خاطر شفافیت باورهای دینی در حرمت مصرف الکل و قبحی که استفاده از آن در جامعه دارد گرایش کمی به مصرف وجود دارد، می‌گوید: اما این در حالی است که وقایع زیر پوست شهر چیز دیگری را نشان می‌دهد.
وی تاکید می‌کند: باید اطلاع‌رسانی‌های مناسبی از طرف نهادهای فرهنگی درخصوص وجود مشروبات سمی انجام شود و مضرات اجتماعی آن هم باید تبیین شود اما یک مشکل اساسی این است که ضد تبلیغ‌ها علیه مشروب باید اتفاق بیفتد که جامعه از آینده تار و نا‌مناسب مصرف الکل مطلع شود و از عاقبت عناصر دائم‌الخمر مطلع باشند.
همچنین اگر شرایطی فراهم شود که وقت فراغت جوان به مناسب‌ترین شیوه سپری شود و غنی‌سازی شود در ورزش و هنر و موسیقی و علم و پژوهش و دانش و... گرایش به مصرف مشروبات فراهم نمی‌شود اما نکته تاسف برانگیز این است که ما نسل جوان را رها و سرگردان کردیم و انتظار داریم پاک باشند اما اگر اوقات فراغت آنها به درستی مدیریت شود شکوفایی و رشد و ترقی را به همراه دارد.

پی نوشت:

1-بحارالانوار- جلد 79- ص 127
 2-آیه 5 سوره نساء