تبیان، دستیار زندگی
اصطلاح تانن برای اولین بار در سال 1796 توسط سیگوین در تشریح مواد استخراج شده از بعضی از گیاهان که میتوانستند در روند تبدیل پوست حیوانات به چرم نقش سبزایی داشته باشند به کار گرفته شد...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : مهدی رحمانی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

حذف تانن ازچای واستفاده ان به عنوان دارو
حذف تانن ازچای واستفاده ان به عنوان دارو

دهمین دوره از پروژه های دانش‌آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پرشور شما دوستان و علاقه‌مندان به پایان رسید اما کار ما هنوز تمام نشده است! این دوره نیز همچون سال های گذشته دوستان بسیاری با ثبت طرح ها و ایده های خلاقانه خود در منوی "پیشنهاد موضوع" ما را در ارتقای تنوع پروژه ها یاری نموده‌اند. هم چون گذشته بر آن شدیم تا با گردآوری این ایده های جالب، علاوه بر قدردانی از این دوستان نوآور، زمینه‌ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقه‌مند فراهم آوریم. فراموش نکنید که ما همیشه منتظر طرح های جدید شما عزیزان هستیم.

نام ایده: حذف تانن ازچای و استفاده آن به عنوان دارو
نام ارائه‌دهنده/دهندگان: زینب بردبار-مروارید قربانی-نازنین رادمنش
زمینه و نوع پروژه: شیمی
درجه سختی: متوسط
نام مدرسه: ندای بعثت


اصطلاح تانن برای اولین بار در سال 1796 توسط سیگوین در تشریح مواد استخراج شده از بعضی از گیاهان که می توانستند در روند تبدیل پوست حیوانات به چرم نقش به سزایی داشته باشند به کار گرفته شد. تانن ها (فلاوانول ها)که به اسم های دیگری چون استیانیک. گالوتانن و اسیدگالوتانیک نیز شناخته شده است، ترکیبات پیچیده طبیعی هستند که از مواد شیمیایی پلی فنلی تشکیل شده اند و در پوست و برگ و ریشه اکثر گیاهان از جمله چای سیب، هلو و غلات  خصوصا سرد و گرم به وفور یافت می شود.

این مواد با وزن مولکولی بالا 500 تا 3000 دالتون و دارای تعداد قابل ملاحظه گروه هیدروکسیل فنیلیک 1تا2 درصد وزن مولکولی هستند که امکان تشکیل ارتباطات تقاطعی بین پروتئین و سایر مولکول ها را میسر می سازد.

این مواد هم چنین شامل گروهی از فنل های غیر پروتئینی سمی هستند که گاهی خاصیت قابض بودن دارند. هم چنین تانن ها مواد پلی فنولیک با وزن مولکولی بالایی بوده که مسئول رنگ پوسته و در بعضی از لگرم ها می باشند.
علت تغییر رنگ برگ درختان در پاییز نیز ناشی از وجود تانن هاست. تانن ها بازدارنده قعالیت برخی آنزیم ها به خصوص تریپسین و آمیلاز بوده که نتیجتا قابلیت هضم غذا را کاهش می دهند.

ساختمان شیمیایی تانن

همان طور که قبلا اشاره شد تانن ها به دو دسته تقسم می شوند:


تانن ها قابل هیدرولیز

این گروه از تانن ها از ترکیباتی فنلی اسید گالیک مشتق می شوند و می توانند با گلوکز ایجاد گلوکوز کنند.
این گروه از تانن ها تحت شرایط قلیایی یا اسید های ضعیف به اسید های کروبکسی فنول و قند تفکیک می شوند. یک مولکول دیگر خود استریفید شده و تشکیل متا دی اکسید گالیک می دهد.

هم چنین اسید گالیگ ممکن است بر اثر گرما بر روی آنتوسیانیدین هایی که دارای گروه های 3 هیدروکسیل بر روی حلقه فنلی هستند ایجاد گردد. اسید گالیک در گیاهان به صورت گلیکوزید نیز وجود دارد که ساده ترین شکل آن به صورت بتا گلوکوگالین است که در گیاه ریونید قابل شناسایی است. ممکن است تانن هایی از استرلفید شدن یک مولکول گلوکوپیرانوز با متا دی اسید گالیک به وجود می آیند.


در مجموع چهار دسته از تانن ها شامل:
1. اسیدتانیک معمولی (گلوکز و اسید گالیک)
2. آلاجیتانن ها شامل اسید آلاجیک و گلوکز
3. تاراگالوتانن شامل اسیدگالیک و اسید کونیک به عنوان هستند
4. کافه تانن ها شامل اسیدکافئیک و اسید کونیک

حذف تانن ازچای واستفاده ان به عنوان دارو

تانن ها قابل هیدرولیز
تانن ها قابل هیدرولیز یا اجزا هیدرولیز شده آن ها ممکن است جذب شده و سبب اثرات سیستمیکی بر روی بعضی از اندام های متابولیکی مثل کبد و کلیه ها شود. بعضی از محققین عقیده دارند که تانن ها سبب تغییرات مورفولوژی یا هیستولوژی در دیواره داخلی دستگاه گوارش می شوند.

همچنین به علت تلخ مزه بودن تانن ها مصرف غذایی حیوانات کاهش می یابد. تانن ها قادرند به پروتئین ها متصل شده و مانع دی آمیناسیون توسط باکتری در شکمبه  نشخوار کنندگان شوند. بدین ترتیب از پروتئین در شکمبه حفاظت شده و ممکن است به طور موثری در بخش های داخلی دستگاه گوارش حیوان جذب شود. افزودن تانن ها به جیره نشخوار کنندگان ممکن است بر افزایش بهره وری اثر مفیدی داشته باشد.
 
در پژوهش حاضر  هدف دانش آموزان استخراج تانن از چای و استفاده آن در زمینه های دیگر است. چای دارای ترکیبی به نام تانن است که خوردن آن باعث عارضه دفع آهن از مواد غذایی دارای آهن می شود. بنا بر این هدف ضمنی این پژوهش تغییر ترکیب چای و تهیه چایی بدون این عوارض است و همچنین تلاش می شود با استخراج ترکیب تانن از چای بتوان آن را با سایر صنایع مانند داروسازی و رنگ سازی و چرم سازی و...به کار گرفت. ضمن اینکه دانش آموزان در این پژوهش ساخت کرم ضد التهاب به وسیله تانن چای را نیز مد نظر داشته اند.
 
دانش آموزان از 2 روش برای استخراج تاتن استفاده کردند  یکی استفاده از سوکسوله و روش دوم روش های حلال فوق بحرانی از طریق تقطیر عصاره آن را استخراج کردند.

مهارت های کسب شده

استفاده از دستگاه تقطیر- تهیه چماد-تهیه و محلول سازی


بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان، تهیه: مهدی رحمانی

تنظیم: علی سرمدی