ژل طبیعی خوشبو کننده هوا
دهمین دوره
از پروژه های دانش‌آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پرشور شما دوستان و علاقه‌مندان به پایان رسید اما کار ما هنوز تمام نشده است! این دوره نیز همچون سال های گذشته دوستان بسیاری با ثبت طرح ها و ایده های خلاقانه خود در منوی "پیشنهاد موضوع" ما را در ارتقای تنوع پروژه ها یاری نموده‌اند. هم چون گذشته بر آن شدیم تا با گردآوری این ایده های جالب، علاوه بر قدردانی از این دوستان نوآور، زمینه‌ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقه‌مند فراهم آوریم. فراموش نکنید که ما همیشه منتظر طرح های جدید شما عزیزان هستیم.نام ایده: ژل طبیعی خوشبو کننده هوا
نام ارائه‌دهنده/دهندگان: عاتکه سادات قائمقامی نجفی
زمینه و نوع پروژه: شیمی سبز
درجه سختی: دشوار
نام مدرسه: غیر دولتی هما
در این پژوهش دانش آموزان سعی کردند با استفاده از تحقیقات و آزمایش های علمی درباره ژل خوشبو کننده هوا، اطلاعاتی را جهت استفاده محققان ارئه دهند.
ژل خوشبو کننده هوا نوعی ماده ژلاتینی می باشد که با هدف خوشبو کردن هوا با مواد کاملا طبیعی مفید و بدون استفاده از مواد شیمیایی مضر ساخته شده است. این محصول که کاملا بی ضرر و مفید می باشد با مواد طبیعی خالص و تازه ساخته شده است.
اصول شیمی سبز
اصطلاح شیمی سبز در رابطه با طراحی محصولات و فرآیندهای شیمیایی است که تولید و استفاده از مواد خطرناک را کاهش داده یا کاملا از بین می برد. در این بخش از مقاله چند مورد از اصول شیمی سبز نام برده شده است.
- بهتر است که مواد زاید در فرایندها تولید نشوند تا اینکه به فکر راهی برای از بین بردن آن ها باشیم.
- از مواد خامی استفاده شود که قابلیت تولید مجدد در طبیعت را داشته باشند. (منابع تجدیدشونده)
- تا آنجا که امکان پذیر است روش های ساخت مواد به گونه‌ای طراحی شود که خطری را متوجه انسان یا محیط زیست نکند
- تا آنجا که امکان پذیر است مراحل فیزیکی و شیمیایی واکنش ها کوتاه شود.
لذا دانش آموزان جهت انجام پژوهش از روش زیر استفاده کردند:
ابتدا یک آلوئه ورا را برش زده و ماده درون آن را خارج و در ظرفی می ریزیم. سپس آن را به طور کامل به هم زده تا تقریبا حالت ژلاتینی مایع پیدا کند.{اگر آلوئه ورا را به مقدار زیاد هم بزنیم، خاصیت ژلاتینی آن از بین می رود}. بعد مقداری روغن بادام را به آن اضافه کرده و گلیسیرین را در آن می ریزیم و با هم مخلوط می کنیم. بعد مواد را روی شعله گاز قرار می دهیم و آن را با نعنا خشک کاملا خرد شده و عرق نعنا مخلوط می کنیم. بعد از بیست دقیقه مواد را از روی حرارت بر می داریم. پس از سرد شدن ماده آماده می باشد و مقدار خاصیت ژلاتینی آن نیز بعد از سرد شدن افزایش پیدا کرده است.
ضرر های خوشبوکننده های قدیمی
محققان دانشگاه واشنگتن دو مطالعه اپیدمیولوژیک درباره تأثیرات منفی خوشبوکنندههای شیمیایی انجام داده‌اند. آن ها در هر مطالعه از بیش از هزار نفر درباره تأثیرات منفی خوشبوکنندهها مانند مشکلات تنفسی و سردرد پس از استنشاق خوشبو کنندهها پرسش هایی کرده و نتایج را مورد بررسی قرار داده‌اند. نتایج جالب توجه بود. در بررسی اول بیش از ۱۷ درصد از افراد عادی و ۲۹ درصد از افرادی که مبتلا به آسم و تنگی نفس بودند، اعلام کردند که پس از تماس و اشتنشاق خوشبوکنندهها دچار ناراحتی شدند. در مطالعه دوم نیز این میزان به ترتیب ۲۰ و ۳۷ درصد بود. واقعیت این است که خوشبوکنندهها هوا را تمیز نمی کنند، بلکه مواد شیمیایی قوی موجود در آن ها سبب می شود بوهای نامطبوع به مشام نرسد.
مهارت های کسب شده
دقت در مشاهدات و تشخیص پدیده ها و نیز توانایی در پیش بینی نتایج حاصل از ترکیب مواد اولیه گوناگون با یکدیگر -بررسی فعل و انفعالات شیمیایی مراحل کار- تأثیر هریک از مواد اولیه در همگن شدن ژل- تقسیم کار و فعالیت گروهی.
بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان، تهیه: مهدی رحمانی
تنظیم: علی سرمدی
