آفت های کشاورزی

چکیده

مشکلی که بسیاری از کشاورزان با آن مواجه هستند، وجود آفت هایی است که باعث از بین رفتن محصول کشاورزی می شوند، در واقع آفت کشاورزی حشرات و حیواناتی هستند که با حمله دسته جمعی و افزایش تعداد آن ها در زمین کشاورزی باعث افت کیفیت و یا کمیت محصول کشاورزی می شوند. البته باید گفت عوامل دیگری که باعث از دست رفتن محصولات کشاورزی می شوند فقط محدود به حشرات و حیوانات نیستند، وجود علف های هرز، کلیه عوامل جوی و محیطی مانند تگرگ، سرمازدگی و بادزدگی نیز باعث افت محصول نهایی کشاورزی می شوند. منظور از آفت در این نوشتار وجود حشراتی مانند ملخ و کرم است.

اهداف

• دانش آموزان با آفت کشاورزی و انواع آن آشنا شوند.
• دانش آموزان با فرآیند به وجود آمدن آفت آشنا شوند.

شرح درس

به حشرات و حیواناتی که گیاه خوارند و از محصولات یا گیاهان موجود در مزارع تغذیه می کنند و دسته جمعی به مزارع حمله می کنند آفت می گویند. آیا تا به حال در حال گاز زدن سیب یا خوردن گیلاس  کرم دیده اید؟ این کرم های کوچک و مزاحم در واقع نوزاد حشرات هستند.

فعالیت

آیا می دانید که غذای ملخ چیست و چگونه تغذیه می کند؟ با نگاه کردن به تصویر و با کمک دوست خود درباره تغذیه ملخ بحث کنید. آیا حشرات دیگری را می شناسید که از گیاهان و محصولات کشاورزی تغذیه کنند؟

حشرات معمولا در فصل زمستان تخم گذاری می کنند، تخم ها روی شاخه های جوان یک ساله گذاشته می شوند، وقتی که جوانه ها باز می شوند تخم ها گسترش پیدا کرده و به داخل برگ ها نفوذ پیدا می کنند و بعد از تکثیر و رشد حشرات، تعداد آن ها افزایش یافته و تبدیل به آفت زمین کشاورزی می شوند.

مبارزه با آفت

تحقیق کنید

کشاورزان برای مبارزه با حشرات مزاحم چه می کنند؟ درباره راه های مبارزه با آفت در محل زندگی خود تحقیق کنید و نتیجه را به دوستان خود گزارش دهید.

گام اول در مبارزه با آفت های کشاورزی شناسایی نوع آفت است. هر آفت به گروهی از حشرات و موجودات زنده تعلق دارد. در ابتدا باید  دانست که آفت زمین کشاوری از انواع پروانه ها است یا زنبورها، از انواع مگس ها است یا کنه ها. در صورت شناخت نوع آفت کشاورزی می توان با شناخت  نوع زندگی و نحوه تخم گذاری و تکثیر آن جانور میزان خسارتی که می تواند به محصول کشاورزی وارد کند را برآورد کرده و برای مبارزه با آن تدارک دید. این بسیار مهم است که چرخه زندگی آفات را بدانیم. برای اجرای یک برنامه پیشگیرانه قوی بسیار مهم است که بفهمیم کدام یک از مراحل زندگی حشرات باعث خسارات به گیاهان می گردد و چه موقع و کجا این عمل را انجام می دهند.

گام دوم شناسایی مراحل زندگی آفت ها است. معمولا این مراحل وجود دارد:

• مرحله تخم
• مرحله کرمینگی یا لارو
• مرحله شفیرگی
• مرحله حشره کامل

مرحله تخم از عوامل عمده تکثیر و انتشار حشره است، در بسیاری از حشرات مانند پروانه و شته، در مرحله تخم حشره می تواند در مقابل عوامل محیطی و طبیعی نامساعد مقاومت کند. تخم ها معمولا در مجاورت محیطی که از نظر تغذیه مناسب و غنی باشد قرار داده می شوند، تخم حشرات گوناگون از نظر شکل و اندازه و رنگ با یکدیگر متفاوت است.

در مرحله کرمینگی یا لارو نوزادی به نام لارو از تخم خارج می شود که از نظر ظاهری وضعیت متغیری دارد. در این مرحله حشرات قدرت تغذیه و همچنین تخریب دارند. این مرحله در مبارزه با آفات کشاورزی اهمیت زیادی دارد، زیرا وقتی لاروها از تخم خارج می شوند، اغلب شروع به تغذیه، رشد و نمو، تکثیر تعداد و حجم می کنند. تغییر شکل لارو در حشرات مختلف متفاوت است.
لارو بعد از طی مراحل مختلف وارد مرحله شفیرگی می شود، برخلاف مرحله قبلی در این مرحله حشره حرکت، تغذیه و هیچ گونه فعالیت ظاهری ندارد. شفیره گاهی بدون پوشش و گاهی داخل محفظه یا پوششی این مرحله را طی می کند. در شکل زیر می توانید حشره را در مرحله شفیره مشاهده کنید.

در مرحله حشره کامل همان طور که از اسم آن مشخص است، حشره معمولا دارای شکل کامل  و همچنین دارای بال است و اعضای بدن آن مشخص است.

گام سوم انتخاب روش مناسب مبارزه با آفت است که در نوشتار بعدی به شرح آن می پردازیم.

مرکز یادگیری سایت تبیان

تهیه: نسیم گوهری