تبیان، دستیار زندگی
در وضو، اگر مانعی برای رسیدن آب به ظاهر اعضا باشد، باید بر طرف شود، اما زیر ناخن ها جزو ظاهر اعضا نیست و وجود جرم در زیر آن برای وضو اشکالی ندارد. لذا فقها در این باره می گویند: اگر زیر ناخن چرک [و جرم] باشد، وضو اشکال ندارد، ولى اگر ناخن را بگیرند [و چرک
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

آیا ابروی کاشته شده مانع وضو محسوب می شود؟

ابرو

در وضو، اگر مانعی برای رسیدن آب به ظاهر اعضا باشد، باید بر طرف شود، اما زیر ناخن‌ها جزو ظاهر اعضا نیست و وجود جرم در زیر آن برای وضو اشکالی ندارد. لذا فقها در این‌باره می‌گویند: اگر زیر ناخن چرک [و جرم] باشد، وضو اشکال ندارد، ولى اگر ناخن را بگیرند [و چرک باقی بماند] باید براى وضو آن چرک را برطرف کنند و نیز اگر ناخن بیشتر از معمول بلند باشد، باید چرک زیر مقدارى را که از معمول بلندتر است برطرف نمایند. (توضیح المسائل امام خمینی ره)


سوال: آیا در وضو مسح کردن از روی جوراب و کفش صحیح است؟

مراجع تقلید در این‌باره می‌گویند: در وضو، مسح كردن از روى جوراب و كفش باطل است، ولى اگر به واسطۀ سرماى شدید[1] یا ترس از دزد و درنده و مانند اینها، نتوان كفش یا جوراب را بیرون آورد،[2]مسح كردن روی آنها، اشكال ندارد و وضو صحیح است.[3]

البته بیشتر مذاهب اهل سنت، مسح از روی کفش یا جوراب را، بجای شستن پاها (حتی در حال اختیار)، جایز شمرده‌اند.[4] لذا فقهای شیعه، یکی از موارد جواز مسح به این شکل را در جایی می‌دانند که نیاز به تقیه باشد.

سوال: كیفیت وضو گرفتن به شیوه‌ی ترتیبی و ارتماسی چگونه است؟

جواب: در وضوی ترتیبی واجب است اول صورت را، سپس دست راست را از آرنج به طرف نوك انگشتان و سپس دست چپ را به شیوه‌ی دست راست، بشوئید و بعد سر را سپس پای راست، بعد از آن هم پای چپ را مسح كنید. اما در وضوی ارتماسی باید صورت و دست ها را به قصد وضو، با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برید، لیكن برای اینكه مسح سر و پاها با آب وضو باشد، بایستی در شستن ارتماسی دست‌ها، قصد شستن وضویی، هنگام بیرون آوردن دستها از آب باشد و یا اینكه مقداری از دست چپ را، باقی گذارد، تا آن را با دست راست، ترتیبی بشوید. (توضیح المسائل دوازده مرجع, م236, 237, 245, 261)

سوال: آیا چرک و جرمی که زیر ناخن است، برای وضو اشکال دارد؟

در وضو، اگر مانعی برای رسیدن آب به ظاهر اعضا باشد، باید بر طرف شود، اما زیر ناخن‌ها جزو ظاهر اعضا نیست و وجود جرم در زیر آن برای وضو اشکالی ندارد. لذا فقها در این‌باره می‌گویند: اگر زیر ناخن چرک [و جرم] باشد، وضو اشکال ندارد، ولى اگر ناخن را بگیرند [و چرک باقی بماند] باید براى وضو آن چرک را برطرف کنند و نیز اگر ناخن بیشتر از معمول بلند باشد، باید چرک زیر مقدارى را که از معمول بلندتر است برطرف نمایند. (امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج‌1، ص 176، م 291)

سوال: آیا ابروی مصنوعی که به جای ابروی طبیعی کاشته می شود، مانع وضو محسوب می شود؟

آیة الله خامنه ای(دام ظلّه):

اگر مانع رسیدن آب به پوست صورت نیست وضو صحیح است.


آیة الله صافی گلپایگانی(دام ظلّه):

اگر کاشتن مو به نحوی باشد که مو به بدن متصل می شود و رشد می کند مانند موی طبیعی، در این صورت غسل و وضو هر دو صحیح است ولی چنانچه مو روی حاجبی بافته شده باشد و آن را به وسیله چسب و غیر ذلک به سر بچسبانند، جایز نیست و در صورت چسباندن اگر قابل کندن نباشد باید علاوه بر وضو و غسل جبیره ای، تیمم بدل از غسل یا وضو نیز بنماید.


آیة الله مکارم شیرازی(دام ظلّه):

اگر منظور از ترمیم کاشتن مو است و آب به پوست بدن برای وضو و غسل می رسد اشکالی ندارد و اگر منظور خال کوبی با رنگ است که زیر پوست قرار می گیرد آن هم اشکالی ندارد در غیر این صورت حکم جبیره را دارد.


آیة الله نوری همدانی(دام ظلّه):

در فرض سوال، وضو صحیح است، اگر فعلاً جزء صورت محسوب می شود.


آیة الله وحید خراسانی(دام ظلّه):

اگر در جای وضو و غسل چیزی چسبیده که برداشتن آن ممکن نیست یا موجب حرج است بنابر احتیاط واجب جمع کند بین وضو یا غسل جبیره ای و تیمم.


آیة الله تبریزی(ره):

اگر مو را کاشته باشد مانعی ندارد ولی باید آب را در وضو مثل غسل به زیر موها برساند و شستن موها و مسح بر آنها کافی نیست.


آیة الله فاضل لنکرانی(ره):

اگر به نحوی باشد که عرفاً جزء بدن شود اشکالی ندارد والا مانع غسل و وضو می باشد.

اگر مو عرفا جزء بدن شده و به صورت طبیعی موی او شمرده می شود مثل بقیه افراد می باشد اما اگر موها را به وسیله ای چسباندند به طوری که بشره زیر چسب قرار گرفته و برداشتن آن مشکل است روی همان چسب یا به بیخ موها وصل نماید و احتیاطاً تیمم هم بکند.

پی نوشت ها:
[1]. یعنی سرما به قدری زیاد باشد که انسان با انجام مسح به صورت عادی به عسر و حرج بیافتد، اما اگر سرما زیاد بود، ولی فرد می‌توانست در وقت نماز جایی وضو بگیرد که به شکل عادی مسح کند، مسح روی جوراب یا کفش صحیح نیست.
[2]. آیات عظام خویی و تبریزی: (... در این صورت باید تیمّم نماید و اگر تقیّه در بین باشد، مسح بر جوراب و كفش نموده و (آیت الله تبریزی: بنابر احتیاط مستحب) تیمّم نیز بنماید).
[3]. آیة الله سیستانى دام ظله: (احتیاط واجب آن است كه مسح بر جوراب و كفش نموده و تیمّم نیز نماید، و اگر تقیّه در بین باشد مسح بر جوراب و كفش كفایت مى‌كند)؛ آیة الله زنجانى: (و احتیاط مستحب آن است كه تیمم نیز بنماید)؛ ر.ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج‌1، ص 159، م 259
[4]. ر.ک: مغنیه، محمد جواد، الفقه على المذاهب الخمسة، ج‌1، ص 37، دار التیار، بیروت، دهم، 1421 ه‍ ق؛ مكارم شیرازى، ناصر، شیعه پاسخ مى‌گوید، ص 207

فرآوری: آمنه اسفندیاری
بخش احکام اسلام تبیان


منابع:
استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم
سایت اسلام کوئیست
توضیح المسائل دوازده مرجع
سایت اندیشه قم


مطالب مرتبط:

آیا ابروی مصنوعی مانع وضو است؟

رابطه وضو با بهداشت جسمانی

واجبات و مستحبات وضو

ذکر هنگام وضو

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.