اولین عاشق زیبایی

این افراد که تنها ظاهر سخنان ژرف اسلام را می بینند بر این اندیشه اند که باید از زیبایی ها دوری گزید، زیرا میان اسلام و زیبایی خصومتی است که از مسلمانان می خواهد از دنیا و همه مظاهر زیبا و شکوه آن پرهیز نمایند.
در صورتی که خداوند متعال در قرآن می فرماید: «قل من حرم زینه الله الّتی اخرج لعباده و الطّیبات من الرّزق» یعنی: ای پیامبر بگو: چه کسی زینتی را که خداوند برای بندگانش پدید آورده و روزی های پاکیزه را، حرام کرده است.
برخورداری انسان مومن از زیبایی های حلال خدا، نوعی شکرگزاری و تشکر از خالق بی همتای زیبایی هاست.

تعریف زیبایی
واژه «زیبایی» بر اساس تعریف دانشوران لغت، عبارت است از نظم و هماهنگی که همراه عظمت و پاکی، در شیئی وجود دارد و عقل و تخیل و تمایلات عالی انسان را تحریک می کند و لذت و انبساط پدید می آورد.
چنان که برخی دیگر می گویند:«زیبایی به معنای شکوه و زینتی است که بر تصاویر و معانی واقع می شود.»  و حالتی است که در شخص یا شیء زیبا وجود دارد. و از دیدگاه فلاسفه جمال و زیبایی صفتی است که در اشیا مورد ملاحظه قرار می گیرد و حالت رضایت و شادمانی درون آدمی به وجود می آورد.
ابن سینا فیلسوف مسلمان ده قرن پیش بر این باور است که زیبایی و شکوه هر چیزی عبارت است از این که به گونه ای باشد که باید باشد.  و استاد محمدتقی جعفری، زیبایی را نمودی نگارین و شفاف بر روی کمال می داند که عبارت است از قرار گرفتن یک موضوع در مجرای بایستگی ها و شایستگی های مربوط به خود.
بنابراین، زیبایی وصف و حالت موجود در خارج و عالم عین و وجود است که با ایجاد رابطه بصری و لمس توسط انسان درک می شود و احساس خوشایند. آن در درون آدمی، سبب ایجاد حالت رضایت و سرور می گردد. این چنین حالت روحی برگرفته از فطرت رو به کمال بشر بوده و حالتی نسبی و اضافی است.

زیبایی در منابع دینی
وقتی با دیده اندیشه به عالم وجود می نگریم دو نوع زیبایی را می یابیم. یکی زیبای هایی که بدون تصرّف آدمی در سطوح جهان هستی زیباست. دیگر آن که پدیده هایی که با خلاقیت خدادادی انسان و به کوشش او به وجود می آیند، البته هر دو پدیده نشانی از قدرت خداست ، چه آن که خدا در عالم به وجود آورده و چه آن که آدمی با استعداد و نیرویی که خدا به او داده آن را به وجود آورده است.

زیبایی خداوند
وقتی برای یافتن صفات خداوند متعال به روایات و دعاهایی که پیشوایان معصوم (علیه السلام) فرموده اند، مراجعه می کنیم؛ این توصیف را درباره خداوند به وفور می بینیم:«ان الله جمیل یحبّ الجمال و یحبّ ان یری أثر نعمته علی عبده.»  خداوند زیباست و زیبایی را دوست دارد و دوست دارد که نمود نعمتش را در بنده اش ببیند. و در هنگام دعا خداوند را این گونه می خوانیم: «سبحان من لیس البهجة و الجمال» یعنی: پاکیزه است پروردگاری که لباس شادمانی و زیبایی پوشیده است.  یا: «انت البهیّ فی جمالک.» یعنی: پروردگارا، تویی فروغ اعلی در زیبایی خود و یا: «یا جلیل یا جمیل.» یعنی: ای صاحب جلال و زیبایی.  تا آنجا که بنده خویش را عاشق زیبایی پروردگار خویش معرفی می کند: «خداوندا به جهت علاقه به احسانت به پیشگاهت آمدم و برای دیدار جمال و زیباییت به بارگاهت وارد شدم.»  و یا در سحرهای ماه رمضان این دعا را که گویای صفات خداوندی است می خوانیم: «اللهم انی اسئلک من بهائک بأبهاء و کل بهائک بهیّ... اللهم انی أسئلک من جمالک بأجمله و کل جمالک جمیل.»
یعنی: پروردگارا، از پر فروغ ترین انوار تو مسألت می دارم و همه نور تو پر فروغ است... پروردگارا از زیباترین جمالت مسألت می دارم و همه جمال تو زیبا است.»
درک انسانی، با توجه به این که همه زیبایی های قابل تصور را او به وجود آورده است؛ می یابد که جمال و زیبایی او فراتر از همه زیبایی های محسوس و معقول است که در دو قلمرو انسان و جهان هستی قابل دریافت است.
در قسمت دوم تحت عنوان «دنیای زشت؟» به زیبایی های عالم وجود همچون زیبایی ستارگان، خلقت انسان و زمین و ...می پردازیم و آیات قرآنی و نشانه های عقلی آن را بررسی خواهیم کرد که البته این برای انسان هایی است که اهل تفکر هستند، هدف ما از بیان این گفتار، همانی است که می گویند از هزار سال عبادت بالاتر و برتر است.

فرآوری: زینب عشقی

بخش زیبایی تبیان

با نگاهی به مجله رواق اندیشه، مقاله اسلام و زیبایی نوشته محمدعلی قاسمی

مطالب مرتبط:
وقتی ادم برفی ها قهر می کنند 
جراحی زیبایی روی ذهن 
رمز داشتن یک زندگی زیبا 
برای دختر شما خواستگار اومده 
چرا بعضی ها همه چی دارند