نقد سریال «راز ققنوس »
برنامه «دست به نقد» در برنامه روز جمعه بیست وهفت آبان ماه به نقد وبررسی سریال «راز ققنوس» اختصاص داشت.
به گزارش خبرنگار ایسنا در این برنامه مسعود فراستی (منتقد ومدرس سینما )، رضا درستكار (منتقد)، نادر مقدس (كارگردان راز ققنوس) و احمد میراعلایی (تهیه‌كننده راز ققنوس) حضور داشتند.
رضا درستكار: وضعیت قربانی در این سریال مشخص نیست
رضا درستكار، با بیان این مطلب كه در سریال «راز ققنوس» تلفیقی از ژانر ملودرام و پلیسی بوجود آمده است گفت: فیلمنامه‌نویس دراین سریال هر جا به سمت ژانر پلیسی رفته قطعه ملودرام فیلمنامه آسیب دیده و هر جا به سمت ملودرام رفته به بخش پلیسی آن آسیب رسانده است.به اعتقاد این منتقد، سریال‌های مختلف تلویزیون به سمت ژانرهای ملودرام و پلیسی تمایل پیدا كرده و اغلب آنها را به هم پیوند می‌زند كه اغلب ناموفق نیز هستند.
مسعود فراستی در ادامه گفت: در بخش پلیسی سریال اصلا معلوم نیست پلیس‌های ما از كجاآمده ومتعلق به كدام كشور هستند و پلیس‌های ما در سریال‌ها معمولا ضعیف، كوچك، بعضا عقب افتاده هستند وهمیشه تاخیر دارند.وی با بیان این مطلب كه بت من‌های سریال «راز ققنوس» ایرانی نیستند اظهار كرد: شخصیت بیژن كاغذی است و من او را به عنوان بت‌من نمی‌پذیرم و حتی معاون‌ها و مشاورهایش را هم نمی‌فهم.
به اعتقاد وی، مجموعه فیلمنامه «راز ققنوس» ابزورد است و پخش پلیسی سریال كلیشه‌ای، سطحی و بی‌معناست.درستكار در ادامه، با بیان این مطلب كه ژانر پلیسی بر اساس جنایتكار، قربانی و پلیس بنیاد می‌شود اظهار كرد: وضعیت و تصویر قربانی در سریال «راز ققنوس» برای مخاطب مشخص نیست و همین امر باعث دور شدن همذات پنداری مخاطب با قربانی سریال می‌شود.
نادر مقدس در خصوص بخش پلیسی فیلمنامه توضیح داد: پلیس در طرح اولیه فیلمنامه «راز ققنوس» وجود نداشت و فیلمنامه‌نویسان اصلی ما هم با این مساله مشكل داشتند اما از آنها خواستند كه پلیس وارد ماجرا شود و تلفیقی از ژانرهای مختلف در آن وجود داشته باشد.به اعتقاد كارگردان سریال «راز ققنوس» آن چه در كار بسیار حائز اهمیت است سناریو و پیش تولید كار است نه زمان تولید.میراعلایی، در ادامه با بیان این مطلب كه وقتی كارگردان به كار دعوت و به او اعتماد می‌شود باید به او فرصت درآوردن كار و افزودن چیزی به آن نیز داده شود اظهار كرد: متاسفانه در تلویزیون این مساله با مشكل مواجه است و آن قدر كه از كارگردان توقع است به او پرداخته و امكانات دراختیار او قرار داده نمی‌شود.
به اعتقاد تهیه‌كننده سریال «راز ققنوس» به طور كلی وضعیت نوشته‌های سریال‌ها، نسبت به یكی دو سال گذشته بهتر شده و سریال‌های ماه رمضان امسال به لحاظ كیفی بهتر از سال‌های قبل بودند.
مقدس، درادامه برنامه «دست به نقد»، در پاسخ به پرسش فراستی مبنی بر این كه آیا بسیاری از سكانس‌های سریال نمی‌توانست حذف شود اظهار كرد:اگر در سریال‌سازی یك سكانس درآورده شود ممكن است به مجموعه‌ای از سكانس‌ها آسیب برسد و آن چه شما می‌گویید باید در بازنویسی فیلمنامه اتفاق بیفتد.وی با بیان این كه اگر سكانس‌های پلیسی حذف شود به فیلمنامه هیچ‌گونه ارتباطی پیدا نمی‌كند خاطرنشان كرد: فیلمنامه‌نویسان ما به بخش پلیسی تمایل نداشتند و بعدا به آنها تحمیل شد.فراستی در ادامه از این كه در بسیاری از مواقع در سریال «راز ققنوس» به جای شخصیت‌پردازی دیالوگ‌پردازی شده انتقاد كرد وافزود: در برخی از مواقع اثر رادیویی می‌شود طوری كه بیننده می‌تواند كارهای دیگری را همزمان با گوش دادن سریال انجام دهد و این امر نشان دهنده این است كه هم از نظر تكنیكی وهم از نظر روابط افراد خلل و حفره‌ای در كار وجود دارد.
پول و وقت كم به مخاطبی كه پای تلویزیون می‌نشیند ربطی ندارد
وی با بیان این مطلب كه پول و وقت كم به مخاطبی كه پای تلویزیون می‌نشیند ربطی ندارد اظهار كرد: در بسیاری از مواقع مخاطب دست كم گرفته و آسان پسندی به او تحمیل می‌شود.این منتقد و مدرس سینما، با بیان این مطلب كه پیش زمینه‌ای كه از دكتر پرهام ارائه می‌شود اصلا برای مخاطب جا نمی‌افتد گفت: منفی بودن دكتر، رابطه او با منشی‌اش، مثبت و متحول شدن او باورپذیر نیست و مشكل باردار نشدن به اندازه‌ای نیست كه زن روانی شود و دكتر خیانت كند.وی با انتقاد از كلیشه‌ای بودن فلاش بك‌های سریال یادآور شد: فلاش بك‌های دوره‌ی گذشته دكتر آشفته و پر از نكات مبهماست وعمدتا منطق ندارد.مقدس، در پاسخ به انتقادات فراستی اظهار كرد: موضع دكتر و رابطه‌اش با همسرش به خاطر تعدد تماتیكی است كه در فیلمنامه وجود داشت ودر خصوص فلاش‌بك‌ها من معتقد بودم باید آنها برداشته شوند؛ از طرفی در فیلمنامه وجود داشت و مشكلات دیگری را ایجاد می‌كرد.میراعلایی نیز درباره شخصیت دكتر گفت: دكتر در سریال یك دفعه خوب نمی‌شود و مخاطب دكتر و منشی را از گناه‌های دكتر می‌فهمد.
درستكار در ادامه نقد و بررسی سریال «راز ققنوس» گفت: بر اساس درام، ما انتظار داریم خوب‌ها و بدها و سیر شخصیتها مشخص شود، در حالیكه شخصیتها درسریال راز ققنوس از همان ابتدا جایشان مشخص است طوری كه پلیس و بت من‌ها كاملا كلیشه‌ای و قالبی هستند و هیچ سیر و تحولی در آنها دیده نمی‌شود و كاملا تیپ‌پردازی شده‌اند. البته دكتر وضعیت بهتری نسبت به دیگر شخصیتها دارد.
فراستی با بیان این مطلب كه چهره نامرئی سریال كه به عنوان وجدان دكتر معرفی می‌شود حتی منطق تصویری ندارد اظهار كرد: این وجدان باندپیچی شده باید چیزی را به مخاطب القاء كند امااین كار را نمی‌كند.
میراعلایی بهره اصلی سریال «راز ققنوس» را در این دانست كه دكتر قصه در ساختن خود باید بیش از ساختن صورت دیگران تلاش كند.
در مجموعه بازی عبدالرضا اكبری به غیر از جایی كه مریض می‌شود از همه قابل تحمل‌تر است
فراستی انتخاب بازیگرهای سریال «راز ققنوس» را دارای مشكل دانست و افزود: انتخاب میامی در نقش پلیس اشتباه است، خداویسی در نقشش معنا ندارد و گودرزی جایی كه نقش روان پریش را بازی می‌كند به شدت اغراق‌آمیز است ودر مجموعه بازی عبدالرضا اكبری به غیر از جایی كه مریض می‌شود از همه قابل تحمل‌تر است.مقدس پاسخ گفت: عبدالرضا اكبری یكی از بهترین بازی‌های خود رادر این سریال داشته و انتخاب بازیگر در این سریال از او انرژی زیاد گرفته است.فراستی در ادامه توضیح داد: مشكل انتخاب بازیگر مشكل كلی سریال‌های تلویزیون است.میراعلایی نیز با بیان این مطلب كه در بیشتر مواقع سریال‌هایی با بازیگران مشترك همزمان از شبكه‌ها پخش می‌شود گفت: این مشكل به حدی است كه حتی صدای بازیگر برای مخاطب تكراری می‌شود.
پلیس نباید همیشه دیر برسد
فراستی تاكید كرد: پلیس‌های ما در هیچ فیلم و سریال تلویزیونی اقتدار ندارند و اغلب ضعیف و ذلیل به تصویر كشیده می‌شود در حالیكه نقش پلیس دفاع از شهروندان و قانون است و نباید همیشه دیر برسد.
مقدس درباره نقش پلیس در سریال گفت: ما سعی كردیم حضور پلیس در فیلمنامه به اندازه‌ای كه حضور داشت منطقی باشد.
فراستی در پایان ابراز امیدواری كرد با برنامه‌های این چنین فرهنگ تلویزیونی به سمت فرهنگی حركت كند كه به نفع ملت باشد و نیم قدمی در این زمینه جلوتر برویم.
منبع:ایسنا
