تبیان، دستیار زندگی
مهارت های زندگی مجموعه توانایی هایی است که به انسان کمک می کند در جمع و خانواده ای که زندگی می کند، ارتباط بهتری داشته باشد. یکی از این مهارت ها «همدلی» است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

کلاس مخصوص آموزش همدلی


مهارت‌های زندگی مجموعه توانایی‌هایی است که به انسان کمک می‌کند در جمع و خانواده ای که زندگی می‌کند، ارتباط بهتری داشته باشد. یکی از این مهارت‌ها «همدلی» است.

همدلی

با فراگیری مهارت‌های زندگی فرد توانایی حل مشکلات شخصی و اطرافیانش را پیدا می‌کند و از آسیب‌های ناشی از ناتوانی در این زمینه، مصون می‌ماند. براساس تحقیقات علمی و تئوری‌های روانشناسی، فرد برای زندگی بهتر و برقراری ارتباطات موثر و سالم، نیازمند فراگیری ١٠ مهارت اصلی است.
این مهارت‌ها عبارت است از خودآگاهی، همدلی، روابط میان ‌فردی، شیوه‌های برقراری ارتباط موثر و سالم، کاهش استرس‌های روحی، مدیریت هیجانات، حل مسائل و مشکلات فردی و گروهی، اتخاذ تصمیم‌گیری صحیح، تفکر صحیح و خلاقانه و تفکر نقادانه.

هرکدام از این توانایی‌ها برای زندگی بهتر و بهتر زیستن یک ضرورت است و نمی‌توان یک یا چند مهارت را بر دیگر مهارت‌ها ارجح دانست. به‌عنوان نمونه اگر فردی توانایی شناخت صحیح ضعف‌ها و قوت‌های خود (مهارت خود آگاهی) را نداشته باشد، نمی‌تواند تصویری صحیح و واقع‌بینانه از توانایی‌ها، پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های درونی خود، داشته و در زندگی روزمره با مشکلات زیادی روبه‌رو می‌شود.
از سوی دیگر توانایی درک مشکلات دیگران و تلاش برای رفع این مشکلات (مهارت همدلی) یا توانایی همکاری و تعامل با دیگر افراد جامعه (مهارت روابط میان فردی) یکی از ضروریات زندگی است.
لذا هیچ یک از این توانایی‌ها را نمی‌توان بر دیگری ارجح دانست. تمام این توانایی‌ها نیز اکتسابی است و باید در یک فرآیند صحیح آموزشی، تربیتی و فرهنگی به افراد جامعه آموزش داده شود. البته برخی اوقات ممکن است در یک جامعه‌، مسائل و رخدادها به صورتی اتفاق بیفتد که نیاز در یک بخش بیشتر احساس شود. این رخدادها ارتباط بسیار نزدیک و تنگاتنگی با فرهنگ، آداب و رسوم آن جامعه دارد. شرایط امروز ما نیز که دارای فرهنگ، آداب و رسوم مختص به خود است، از عوامل دیگری به‌ویژه عوامل اقتصادی تاثیرات زیادی پذیرفته است. کانون خانواده در جامعه ایران اهمیت بسیار زیادی دارد و بخش مهمی از تربیت افراد در این نهاد شکل می‌گیرد. این درحالی است که مشکلات و معضلات اقتصادی و سختی تأمین معیشت و همچنین تغییر شیوه‌های زندگی به دلیل رشد تکنولوژی و ابزارهای ارتباطی نوین، آسیب جدی به کانون خانواده در ایران وارد کرده است.
در این شرایط اگر بخواهیم یکی از مهارت‌های زندگی که نیاز ضروری جامعه امروز است، نام برده شود، «مهارت همدلی» است. در این مهارت، فرد می‌آموزد که دیگران به‌ویژه نزدیکان خود را درک کند و با لحاظ‌کردن شرایط فرد مقابل، تصمیم‌ بگیرد. در این مهارت فرد دوست‌داشتن دیگران را می‌آموزد.
بنابراین در شرایطی که به دلیل مسائل و مشکلات بیرونی، مانند معضلات معیشتی، به افراد یک خانواده سختی‌های بسیاری تحمیل شود، افراد با اتکا به این مهارت، می‌توانند مشکلات را بهتر از گذشته درک کرده و حل کنند.


اما راههای رسیدن به همدلی چیست؟

1-پذیرش تفاوتهای فردی

یکی از شرایط لازم برای همدلی، شناختن تفاوتهای فردی و احترام گذاشتن به آنهاست.
هر فرد در خانواده اش سبک و روش زندگی مخصوص به خود را دارد. یعنی تربیت و فرهنگ متفاوتی دارد. حال ممکن است در بعضی خصوصیات با دیگران مشابه باشیم و در بعضی دیگر تفاوت داشته باشیم. این کافی نیست که تنها با افرادی بتوانیم ارتباط داشته باشیم و همدلی کنیم که شبیه به ما باشند بلکه زمانی می توانیم بگوییم مهارت همدلی داریم که احساسات و افکار افراد متفاوت از خودمان را درک کنیم و به آنها احترام بگذاریم این درست است که ما بصورت ناخودآگاه با کسی احساس صمیمیت بیشتری می کنیم که از نظر فرهنگی، اجتماعی و تجارب زندگی و ... به ما شباهت بیشتری داشته باشند. اما با یاد گرفتن مهارت همدلی شاید بتوانیم موضوع را از دیدگاه دیگران ببینیم و درک کنیم. حال با آنها موافق باشیم یا مخالف.


2-درک طرز فکر دیگران
درک هر یک از ما از مسائل مختلف با دیگران می تواند متفاوت باشد.همگی ما بر اساس تجربیات خود مسائل را تفسیر می کنیم و آنها را درک می کنیم. بطوریکه بعضی از ما درباره ی یک موضوع می خواهیم بطور مفصل برایمان توضیح داده شود و بعضی تنها از نتایج آن می خواهیم باخبر شویم. با درک طرز فکر دیگران می توانیم از انتظاراتشان آگاه شویم و آنها را درک کنیم، با این کار با آنها همدلی کرده ایم.


3-کنترل احساسات
برای هر کدام از ما در برابر مسائل مختلف، احساسات مختلفی دست می دهد. شاید در موقعیتی که برای من خنده دار است مثل زمین خوردن کسی، خود او را خیلی عصبانی کرده باشد. در برخورد با یک موضوع لازم است احساسات خود را کنترل کنیم تا بتوانیم بفهمیم که طرف مقابل ما چه احساسی دارد؟ و در نتیجه بتوانیم با او همدلی کنیم.


4-خوب گوش کردن
حرف دل منو زدی، مثل اینکه اصلاً حواست نیست چی دارم میگم!
از چنین عباراتی چه برداشتی داریم؟ بنظر شما شنیدن با گوش کردن چه فرقی دارد؟ ما خیلی از حرفها را می شنویم اما برای گوش کردن علاوه بر شنیدن باید توجهی هم نسبت به آن شنیده ها داشته باشیم. فردیکه شنونده خوبی است به عبارتی خوب گوش می دهد، معمولاً از شیوه های مختلفی استفاده می کند:
-سوالات ساده: سوالات کوتاه و ساده ای می پرسیم که گوینده را به صحبت کردن تشویق کنیم.
-انعکاس مفاهیم: محتوای چیزی را که از صحبت های گوینده فهمیده ایم با جملاتی دیگر به خود او می گویم.

-انعکاس احساسات: راجع به احساسی که فکر می کنیم از صحبتهای او فهمیده ایم با او صحبت می کنیم. پس بنظر می رسد گوش کردن، چیزی بیشتر از شنیدن نیاز دارد. لازم است به شنیده ها توجه کنیم و نیز به احساسات کسی که آنها را بیان می کند به عبارتی گوش جان باید داشته باشیم.


فراوری: داودی

بخش خانواده ایرانی تبیان


منابع: جام جم سرا / مرکز مشاوره پیاژه

مطالب مرتبط:
مهمترین ابزار زندگی شما
خوشرویی یک نیاز ضروری
محبوب‌ترین فرد باشید

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.