نماز میت بر جسد مسلمان واجب است
چند چیز در نماز میت مستحب است: اول كسى كه نماز میت مى خواند با وضو یا غسل یا تیمم باشد و احتیاط مستحب آنست، در صورتى تیمم كند كه وضو و غسل ممكن نباشد، یا بترسد كه اگر وضو بگیرد یا غسل كند به نماز میت نرسد. دوم اگر میت مرد است، امام جماعت یا كسى كه فرادى به او نماز مى خواند، مقابل وسط قامت او بایستد، و اگر میت زن است مقابل سینه اش بایستد. سوم پا برهنه نماز بخواند. چهارم در هر تكبیر دستها را بلند كند. پنجم فاصله او با میت به قدرى كم باشد كه اگر باد لباسش را حركت دهد به جنازه برسد. ششم نماز میت را به جماعت بخواند. هفتم امام جماعت تكبیر و دعاها را بلند بخواند، و كسانى كه با او نماز مى خوانند، آهسته بخوانند. هشتم در جماعت اگر چه مأموم یك نفر باشد، عقب امام بایستد. نهم نمازگزار به میت و مومنین زیاد دعا كند. دهم پیش از نماز سه مرتبه بگوید: الصَّلوة یازدهم نماز را در جائى بخوانند، كه مردم براى نماز میت بیشتر به آنجا مى روند. دوازدهم زن حائض اگر نماز میت را به جماعت مى خواند، در صفى تنها بایستد.
نماز میت بر جسد مسلمان واجب است، ولی جمله مذکور جزو مستحبات نماز میت بوده و ذکر آن واجب نیست. با این وجود، گفتن این جمله برای چنین فردی اشکالی ندارد.
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سوال، چنین است:
حضرت آیة الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
در هر صورت نماز میت بر جسد مسلمان واجب است.
حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
هر چند این گونه افراد مرتکب گناهان بزرگی شده‌اند و باید حقیقتاً توبه کنند ولی تمام احکام میت مسلمان بر آنها جاری می‌شود و مراد از " خیر" در آن جمله ایمان به معنای شیعه بودن است که گفتن آن اشکالی ندارد.
حضرت آیة الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
در فرض سوال، نماز میت واجب است و گفتن فقره مذکور از دعا بر وی بلامانع است.
سوال: كسی نماز میت را به جماعت می‌خواند آیا لازم است تكبیرها و دعاهای آن را هم بخواند؟
جواب: بلی ـ باید تكبیرها و دعاهای آن را هم بخواند. (توضیح المسائل مراجع، م11)
سوال: بر چه كسی لازم است نماز میت خوانده شود؟
جواب: نماز خواندن بر میت مسلمان، اگر چه بچه باشد واجب است، ولی باید پدر و مادر آن بچه یا یكی از آنان مسلمان باشند و شش سال بچه تمام شده باشد. (توضیح المسائل امام خمینی (ره)، م594)
سوال: كیفیت نماز میت را مختصراً توضیح دهید؟
جواب: نماز میت پنج تكبیر دارد و اگر نمازگزار پنج تكبیر به این ترتیب بگوید كافی است:
بعد از نیت و گفتن تكبیر اول بگوید: اشهد ان لا اله الا الله و ان محمداً رسول الله
و بعد از تكبیر دوم بگوید: اللهم صل علی محمد و آل محمد.
و بعد از تكبیر سوم بگوید: اللهم اغفر للمومنین و المومنات.
و بعد از تكبیر چهارم بگوید: اللهم اغفر لهذا المیت و اگر زن است بگوید: اللهم اغفر لهذه المیت.
و بعد تكبیر پنجم را بگوید. البته بعد از هر یك از تكبیرها می‌توانند دعاهای بیشتری هم بخوانند. (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع، م608)
سوال: آیا در نماز میت لازم است كه لباس و بدن طاهر باشد؟
جواب: به نظر مشهور فقهاء كسی كه می‌خواهد نماز میت بخواند، لازم نیست با وضو یا غسل یا تیمم باشد و بدن و لباسش پاك باشد، و اگر لباس او هم غصبی باشد اشكالی ندارد ولی آقای بهجت اشكال می‌كنند. (توضیح المسائل دوازده مرجع، م596)
دو مسئله از آیة الله حسینی شاهرودی دام ظله:
ـ چند چیز در نماز میت مستحب است: اول كسى كه نماز میت مى خواند با وضو یا غسل یا تیمم باشد و احتیاط مستحب آنست، در صورتى تیمم كند كه وضو و غسل ممكن نباشد، یا بترسد كه اگر وضو بگیرد یا غسل كند به نماز میت نرسد. دوم اگر میت مرد است، امام جماعت یا كسى كه فرادى به او نماز مى خواند، مقابل وسط قامت او بایستد، و اگر میت زن است مقابل سینه اش بایستد. سوم پا برهنه نماز بخواند. چهارم در هر تكبیر دستها را بلند كند. پنجم فاصله او با میت به قدرى كم باشد كه اگر باد لباسش را حركت دهد به جنازه برسد. ششم نماز میت را به جماعت بخواند. هفتم امام جماعت تكبیر و دعاها را بلند بخواند، و كسانى كه با او نماز مى خوانند، آهسته بخوانند. هشتم در جماعت اگر چه مأموم یك نفر باشد، عقب امام بایستد. نهم نمازگزار به میت و مومنین زیاد دعا كند. دهم پیش از نماز سه مرتبه بگوید: الصَّلوة یازدهم نماز را در جائى بخوانند، كه مردم براى نماز میت بیشتر به آنجا مى روند. دوازدهم زن حائض اگر نماز میت را به جماعت مى خواند، در صفى تنها بایستد.
ـ خواندن نماز میت در مساجد مكروه است، ولى در مسجد الحرام مكروه نیست.
فرآوری: آمنه اسفندیاری
بخش احکام اسلامی تبیان
منابع:
سایت اسلام کوئیست
سایت اندیشه قم
پایگاه اطلاع رسانی آیة الله حسینی شاهرودی دام ظله
مطالب مرتبط:
