تبیان، دستیار زندگی
به راستی فکر کردن درباره مرگ تلخی به همراه میآ آورد؟! تفکر در مورد قیامت و رستاخیز موجب تیره شدن زندگی میآ گردد؟! راز این اصل در کجاست؟!
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

شاید همین فردا

کودک غمگین

زندگی با تمام سختی هایش برای اکثر انسان ها بسیار شیرین است. لذات مادی و هو های دنیایی، کام بسیاری از آدمیان را چنان شیرین ساخته است که حتی فکر مرگ و دل کندن از آن آزارشان می دهد.

این گونه افراد مرگ را بسیار دور می بینند و رستاخیز را از آن دورتر. بسیاری بر این امر معتقدند که چرا باید کام خود را با فکر به مرگ و رستاخیز تلخ کنیم؟؟؟ ما به دنیا آمده ایم که شاد باشیم و شادی کنیم نه آنکه هر روز و هر ساعت با فکر به مرگ، ترس در دل خویش وارد کرده و روزگار را با ناراحتی پشت سر گذاریم.

به راستی فکر کردن درباره مرگ، تلخی به همراه می آورد؟! تفکر در مورد قیامت و رستاخیز موجب تیره شدن زندگی می‌گردد؟! راز این اصل در کجاست؟!


آیا فکر کردن درباره مرگ مفید است؟

بیایید جهانی را در نظر بگیریم که همه در آن به فکر مرگ و آخرت هستند. همه می اندیشند که در روز واپسین چگونه در محضر خداوند حاضر خواهند شد. در این صورت وقتی باب غیبت کردن پشت سر دیگران باز می شود، سکوت می کنند و یکدیگر را از این عمل باز می دارند. هیچ کس به دیگری تهمت نمی زند چون نمی تواند در رستاخیز پاسخگوی خدا و بندگان خدا باشد. حقی از مردم ضایع نمی ‌شود. همه در اداره ‌ها، کارخانه ها، مدارس، موسسات، مغازه ها و در هر پست دیگری سعی می کنند به بهترین شکل ممکن کار خود را انجام دهند تا مبادا مدیون دیگران شده و در روز قیامت بازخواست شوند.

هیچ جنگی اتفاق نمی افتد. هیچ بی گناهی کشته نمی شود. کودکان بی گناه غزه به دلیل جاه ‌طلبی های گروهی به خاک و خون کشیده نمی شوند و ... .

به راستی اگر همگان به عاقبت کار خویش می اندیشیدند و متاع قلیل دنیا را به آخرت ترجیح نمی دادند دنیا گلستان بود. این است راز اندیشیدن در مرگ. این است راز سخن باری تعالی که فرمود:

"اللَّهُ الَّذِی أَنزَلَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ وَالْمِیزَانَ وَمَا یُدْرِیكَ لَعَلَّ السَّاعَةَ قَرِیبٌ

یَسْتَعْجِلُ بِهَا الَّذِینَ لَا یُوْمِنُونَ بِهَا وَالَّذِینَ آمَنُوا مُشْفِقُونَ مِنْهَا وَیَعْلَمُونَ أَنَّهَا الْحَقُّ أَلَا إِنَّ الَّذِینَ یُمَارُونَ فِی السَّاعَةِ لَفِی ضَلَالٍ بَعِیدٍ"؛ "خدا همان كسى است كه كتاب و وسیله سنجش را به حق فرود آورد و تو چه مى ‏دانى شاید رستاخیز نزدیك باشد.

كسانى كه به آن ایمان ندارند شتابزده آن را مى ‏خواهند و كسانى كه ایمان آورده‏اند از آن هراسناكند و مى ‏دانند كه آن حق است بدان كه آنان كه در مورد قیامت تردید مى‏ ورزند قطعاً در گمراهى دور و درازى ‏اند". (شوری/17 و 18)

قیامت و رستاخیز امری است حتمی. حقیقتی است که عقل سلیم به خوبی آن را درک خواهد کرد. معاندان آن را انکار کرده و زمانش را دور می دانند. مومنان با نزدیک شمردنش، خود را برای آن روز سخت آماده کرده و در تلاشند تا از عذاب الهی دوری جسته و بهشت برین را برای خود آماده سازند. تفکر در قیامت می‌ تواند سبب ایجاد انگیزه در آدمی برای خوب زندگی کردن گردد

"حق" كلمه جامعى است كه معارف و عقائد حقه، و همچنین اخبار صحیح و برنامه ‏هاى هماهنگ با نیازهاى فطرى و اجتماعى را و آنچه از این قبیل است شامل مى ‏شود.

"میزان" در این گونه موارد معنى جامعى دارد هر چند معنى آن در لغت به معنى "ترازو" و ابزار سنجش وزن است، اما در معنى كنایى به هرگونه معیار سنجش، و قانون صحیح الهى، و حتى شخص پیامبر اسلام و امامان راستین (علیهم السلام) كه وجودشان معیار تشخیص حق از باطل است اطلاق مى ‏گردد و میزان روز قیامت نیز نمونه‏اى است از این معنى.

كلمه "مشفقون" جمع اسم فاعل از باب افعال است، و "اشفاق" عنایتى است كه با خوف آمیخته باشد، چون مشفق كسى را گویند كه مشفق علیه را دوست مى‏ دارد و مى ‏ترسد بلایى به سر او آید، این حالت را كه مى ‏ترسد محبوبش در معرض آسیبى واقع شود اشفاق گویند. این كلمه هر جا با حرف "من" متعدى شود، معناى ترس در آن روشن‏ تر مى‏ شود، و چون با حرف "فى" متعدى شود، معناى عنایت در آن روشن‏ تر است.

آری مومنان راستین کسانی هستند که رستاخیز را دور ندانسته و برای آن تلاش می‌ کنند. اینان در کنار شوق رسیدن به محبوب ترس از عذاب او را نیز در دل می پرورانند اما در این میان، گمراهان نه تنها به نیستند بلکه با به سخره گرفتن این مسئله، آن را امری بعید می ‌دانند.

ترس از مرگ می‌ تواند مضر نیز باشد

در این میان باید توجه داشت که ترس از مرگ به معنای گوشه گیری و انزوا نیست. اینکه آدمی با نزدیک دانستن رستاخیز خود را در زندان تنهایی محصور ساخته و لذات دنیوی را به کلی کنار گذارد نه تنها مفید فایده نبوده بلکه آسیب زا نیز هست.

مومنان راستین کسانی هستند که رستاخیز را دور ندانسته و برای آن تلاش می ‌کنند. اینان در کنار شوق رسیدن به محبوب ترس از عذاب او را نیز در دل می پرورانند. اما در این میان گمراهان نه تنها به فکر قیامت نیستند بلکه با به سخره گرفتن این مسئله، آن را امری بعید می ‌دانند

انسان باید به خود یاد دهد از نعمات الهی به نحو احسن استفاده نماید نه آنکه از ترس استفاده نادرست، آن ها را به کلی کنار گذارد.

فکر کردن به عذاب الهی و دوزخ در صورتی مفید است که سبب تلاش بیشتر و توجه به نوع اعمال و افکار گردد نه آنکه دین گریزی یا دنیا ستیزی را با خود به همراه داشته باشد.

این سخن بسیار مشهور است که "خیر الأمور أوسطها". همیشه باید حد وسط را در نظر داشت و از افراط و تفریط دوری گزید.

به یاد مرگ بود اما زندگی در این جهان را رها نکرد. به فکر میزان بود و برای سنگین کردن آن با استفاده از نعمات الهی تلاش نمود و این است راز موفقیت مومنان در دنیا و آخرت.

نتیجه

قیامت و رستاخیز امری است حتمی. حقیقتی است که عقل سلیم به خوبی آن را درک خواهد کرد. معاندان آن را انکار کرده و زمانش را دور می دانند. مومنان با نزدیک شمردنش، خود را برای آن روز سخت آماده کرده و در تلاشند تا از عذاب الهی دوری جسته و بهشت برین را برای خود آماده سازند.

تفکر در قیامت می تواند سبب ایجاد انگیزه در آدمی برای خوب زندگی کردن گردد.

فرآوری: زینب مجلسی راد

بخش قرآن تبیان        


منابع:

تفسیر نمونه، ج ‏20، ص: 392

ترجمه المیزان، ج ‏18، ص: 53

مطالب مرتبط:

دستاوردهای یاد مرگ

یاد مرگ اخلاق را خوب می‌كند!

یاد مرگ و افتادن به دام مرگ؟!!

وسیله ای برای نابودی لذت های دنیوی

ترمز زندگی ات را می شناسی؟

عملی که مرگ را برایمان راحت می کند!

یاد مرگ منو به پوچی می رسونه!