تبیان، دستیار زندگی
امام علی، نهج البلاغه، جسارت عمر، پسر صهاک، علل الشرائع، دختر ابوجهل، الگوی جاودانه، آلوسى، مفسر مشهور اهل تسنن، سخنان تند موسی، واقعیات تاریخی، پیروزی های علی، زخم های جسمی حضرت زهرا، اخلاق ناپسند
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

بهترین الگوی همسرداری

امام علی و حضرت فاطمه

رفتار زوجین نسبت به یكدیگر به ظرفیت وجودی و شخصیت آن دو بستگی دارد. هر قدر شأن و شخصیت زوجین بیشتر باشد و از جایگاه بالاتری برخوردار باشند، بر مسئولیت پذیری همسران نسبت به یكدیگر افزوده می‌شود. با نگریستن به جایگاه علی(علیه‌السلام) و زهرا(سلام‌الله‌علیها) حساسیت‌ها و مسئولیت‌های همسرداری این دو بزرگوار را درخواهیم یافت.

عروس، دختر رسول خدا(سلام‌الله‌علیها) و عزیزترین مردم نزد او است. فاطمه‌(سلام الله علیها)، ام ابیها، برترین زنان دو جهان و مصداق بارز كوثر است. داماد نیز علی(علیه ‌السلام) است؛ نخستین مسلمان پس از رسول خدا، وصی پیامبر(صلی الله علیه و آله) و انسان كاملی كه در كعبه به دنیا آمده و همه زندگی اش را وقف اسلام كرده است. بنابراین، هر دو با شناخت كامل از یكدیگر، بهترین الگوی همسرداری در اسلام و جهان هستند.

در آن روزهای پرآشوب پا گرفتن اسلام كه هر از چند گاهی، شعله‌های جنگ برافروخته می‌شد، علی(علیه‌السلام) هم چون شیر از حریم رسالت و اسلام پاسداری می‌كرد. در بازگشت به خانه نیز تنها نوازش‌ها و دل‌گرمی‌های همسر مهربان و دلسوزش بود كه خستگی را از بدن خسته و مجروح او بیرون می‌ساخت. تنها مایه‌ی امید او در این شرایط، زهرا(سلام‌الله‌علیها) بود تا بر زخم‌های جسمی و روحی علی(علیه‌السلام) مرهمی بنهد. او هم چنان كه لباس‌های خونین علی(علیه‌السلام) را می‌شست، گرد و غبار خستگی را از چهره‌ی شوهرش می‌زدود. به همین دلیل، علی(علیه‌السلام) می‌فرمود: چون به خانه می‌آمدم و به زهرا می‌نگریستم، همه‌ی غم و غصه‌هایم زدوده می‌شد.(بانوی نمونه اسلام: ص 103)، و به راستی چنین بود؛ زیرا همه پیروزی‌های علی(علیه‌السلام) مرهون آرامشی بود كه نگاه مهربان و نگران زهرا در جان علی(علیه‌السلام) می‌ریخت. زهرا(سلام‌الله‌علیها) مانند پروانه‌ای پیرامون علی(علیه‌السلام) می‌گردید تا بتواند او را برای تلاش یا جهاد دیگری آماده سازد؛ چون وجود اسلام با وجود علی(علیه‌السلام) و شمشیر و كلام علی(علیه‌السلام) در هم آمیخته بود. زهرا(سلام‌الله‌علیها) از مقام عصمت برخوردار بود و دارنده‌ی چنین مقامی هیچ گاه در فكر این نبود كه شوهر خویش را برنجاند یا نافرمانی كند.

باری دیگر علی فاطمه را ناراحت و خشمگین کرد و آن وقتی بود که فاطمه دید که علی سرش را در آغوش کنیزش گذاشته است، آنگاه فاطمه چادرش را به خود پیچید و به خانه پدرش رفت و از علی علیه السلام نزد پیامبر صلی الله علیه و آله شکایت کرد

در واقع، هرگونه اخلاق ناپسند از فاطمه(سلام‌الله‌علیها) به دور و همه اخلاق حسنه و نیك در وجود او، جمع بود. از دیگر سو، علی(علیه‌السلام) نیز مردی متفاوت از دیگر مردان بود. هیچ گاه رنج‌های همسر باوفایش را نادیده نمی‌گرفت و با مهربانی وصف ناپذیری در راه آسایش اسلام و خانواده‌اش می‌كوشید. با چهره‌ای شاداب و خندان ـ كه در ورای آن، زخم شمشیر و تیر و نیزه بود ـ به همسرش دلگرمی می‌داد و قلب و جسم خسته زهرا(سلام‌الله‌علیها) را با گفتار و كردار شیرین خود تسلی می‌بخشید. از هیچ كاری برای آسایش و رهایی همسرش از مشكلات، دریغ نمی‌كرد تا جایی كه حتی كار در نخلستان یهودی را برای رضایت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) می‌پسندید.

پس می‌توان نتیجه گرفت كه هر كدام از این همسران مهربان در نهایت صبر و متانت، افزون بر انجام كارهای خود، كمك و مددكار یكدیگر بودند. آنان الگوی جاودانه‌ای برای همسرداری گشتند كه تا امروز، هیچ نظیری برای آن نمی‌توان جست.

اما شبهاتی متفاوت نسبت به رابطه این دو بزرگوار مطرح کرده اند که در اینجا درصدد آمدیم ضمن بیان شبهه ها پاسخ آنان را هم مطرح کنیم:

1. شیخ صدوق روایت کرده است که فاطمه(سلام الله علیها) و پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله) وقتی که علی(علیه السلام) خواست با دختر ابوجهل ازدواج کند ... بر علی خشمگین شدند تا جایی که پیامبر(صلی الله علیه و آله) علی را نصیحت کرد و به او گفت: ای علی آیا نمی دانی که فاطمه پاره تن من است و من از او هستم، پس هر کسی او را اذیت کند مرا اذیت کرده است و هر کسی مرا آزار دهد او را آزار داده است، و کسی که در دوران حیاتم او را اذیت کند چون کسی است که بعد از وفاتم او را اذیت کرده است. (علل الشرائع ابن بابویه، ص 185- 186) و پیامبر(صلی الله علیه و آله) فرمود: فاطمه پاره تن من است و روح من است که در بدنم قرار دارد، آنچه او را ناراحت کند مرا ناراحت می کند و آنچه او را شاد کند مرا شاد می نماید.(بحار الانوار مجلسی 27 / 62)

حضرت فاطمه

2 . چرا حضرت علی علیه السلام در آن صحنه(زدن فاطمة الزهرا ) هیچ واكنشی از خود نشان نداد؟

حال به این مطالب هم دقت کنید

1. حدیث اول که در کتاب علل الشرائع آمده، بیانگر این است که فردی به دروغ نزد حضرت زهرا(سلام الله علیها) شهادت داد؛ یعنی در حقیقت خواستگاری علی(علیه السلام) از دختر ابوجهل صحت نداشت، و عده ای می خواستند میان فاطمه و علی(علیه السلام) اختلاف بیندازند.

این موضوع با حقایق و واقعیات تاریخی همخوانی ندارد؛ چرا که دختر ابوجهل در مکه سکونت داشت و علی در مدینه با فاطمه(سلام الله علیها) ازدواج کرده و زندگی می کرد. حقیقت این است که این حدیث را مخالفان طراحی کردند تا موضوع (من آذاها فقد آذانی) را از خلفا به علی(علیه السلام) منصرف کنند. و آن همه اذیت و آزاری را که بعد از پیامبر(صلی الله علیه و آله) نسبت به حضرت فاطمه مرتکب شده بودند، از ذهن مردم منصرف کنند.

سلیم بن قیس نیز می نویسد: با مشاهده ی این جریان( جسارت عمر)، ناگهان علی(علیه السلام) از جا بلند شد و یقه ی عمر را گرفت و او رامحکم کشید و بر زمینزد و به بینی و گردنش کوبید و خواست او را بُکشد....،که فرمایش پیامبر و وصیت او را به یاد آورد و فرمود: قسم به خدائی که محمّدرا به پیامبری ارج نهاده است، ای پسر صهاک (منظور عمر است) اگر نبود کتابی از طرف خدا و نیز عهدی که با رسول الله(صلی الله علیه و آله) کرده، می فهمیدی که نمی توانی داخل خانه ی من شوی!

2 . حضرت امیر علیه السلام در ماجرای جانسوز حمله عمر به حضرت زهرا سلام الله علیها از خود واکنش نشان داده است ؛ ظاهرا این شبهه گران دروغگو حتی کتب خودشان را هم مطالعه نکرده اند که گرفتار این اشتباه فاحش شده اند ما برای نمونه به موردی منابعی که این واقعه را ذکر کرده اند(از اهل سنت و شیعه) اشاره می کنیم: آلوسى مفسر مشهور اهل تسنن مى‌نویسد: عمر عصبانی شد و درب خانه علی را به آتش کشید و داخل خانه شد، فاطمه سلام الله علیها به طرف عمر آمد و فریاد زد: «یا ابتاه، یا رسول الله»!

سلیم بن قیس نیز می نویسد: با مشاهده ی این جریان( جسارت عمر)، ناگهان علی(علیه السلام) از جا بلند شد و یقه ی عمر را گرفت و او رامحکم کشید و بر زمین زد و به بینی و گردنش کوبید و خواست او را بُکشد....،که فرمایش پیامبر و وصیت او را به یاد آورد و فرمود: قسم به خدائی که محمّد را به پیامبری ارج نهاده است، ای پسر صهاک (منظور عمر است) اگر نبود کتابی از طرف خدا و نیز عهدی که با رسول الله(صلی الله علیه و آله) کرده، می فهمیدی که نمی توانی داخل خانه ی من شوی!

این مسائل تنها گوشه ای بود از الگوهای زندگی امام علی و حضرت زهرا(علیهماالسلام) كه انشاءالله درسی باشد برای همه ما.

فرآوری: زین الدینی  

بخش نهج البلاغه تبیان


منابع:

علل الشرائع ابن بابویه

بحارالانوار علامه مجلسی

سایت اسلام کوئیست

درسهایی از ازدواج حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س)؛ نویسنده : اداره مشاوره و پاسخ سایت پرسمان

بانوی نمونه اسلام

مطالب مرتبط:

خودکفائی در امور زندگی حضرت علی علیه السلام

فاطمه علیهاالسلام، همسنگرِ فداکارِ مولا

حضرت زهرا علیهاالسّلام، محور حدیث کساء

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.