بوی محرم در کوچه های شهر

این روزها با آغاز ماه محرم، حال و هوای شهر باز هم بوی اسپند و آتش گرفته و نوای نوحه های عاشورایی در دل کوچه پس کوچه ها، خبر از آمدن ماهی می دهد که اسلام را در دل تاریخ زنده نگه داشته است، مراسم محرم اما در سالهای اخیر با بدعت هایی همراه شده است که گاه هدف اصلی این جنبش عاشورایی را زیر سوال می برد.

ماجرای امروز و دیروز و امسال و سال گذشته نیست، سالهای سال است که ایرانی ها در دهه اول محرم در غم امام حسین و 72 تن از یارانش به سوگ می نشینند و از طریق آیین ها و مناسکی که در هر منطقه و قومیت تفاوت هایی دارد، سوگواری خود را در غم شهادت امام حسین به معرض نمایش می گذارند. امسال هم به رسم هر ساله، حتی چند روز زودتر اهالی شهرها با ساخت داربست های تکیه و نصب پرده و بیرق های سیاه به استقبال ماه محرم رفتند، محرمی که به گفته امام خمینی اسلام را زنده نگه داشته است و این روزها به عنوان نمادی از باورهای دینی در جامعه به تبلور می رسد.

محرم و بوی اسپند و نذری!

انگاری این خاطره مشترک همه آدم های شهر است، بوی اسپند و نذری هایی که از همان شب اول محرم در فضای شهر می پیچد و پیام آور دهه ای است که ما را بیشتر به سمت شعائر دیدنی مان نزدیک می کند. از یک هفته مانده به آغاز محرم، کوچه و پس کوچه های شهر پر می شود از جوانانی که با جان و دل به فکر برپا کردن داربست های تکیه های سید و سالار شهیدان عالم هستند و با چنان شوقی میله های آهنین را به هم متصل می کنند که انگار برای ساخت ستون باورهای عقیدتی شان به دنبال تکیه گاه می گردند.

جوانان که شاید روزمرگی های زندگی شان دقیقا منطبق با اصول دینی نباشد اما در نهایت زمانی که پای سالار شهیدان به میان می اید، همه و همه به میدان می ایند تا سعادت غلامی در خانه اش را داشته باشند. هر چند ساخت تکیه های عزادار سالار شهیدان برای جوانان و اهالی محل، ارزشمند است اما اگر این تکیه ها به گونه ای در خیابان ها واقع شوند که به سد معبر بینجامد، با ایجاد ترافیک و سد عبور خودروها، فضای آزار دهنده و پر استرسی را برای ساکنان محله به همراه می اروند. نیروی انتظامی هم در همین راستا از مسئولان هیات های عزاداری و تکایا، خواسته است که از نصب هر گونه داربست در معابر عمومی که موجب مسدود شدن خیابان و یا کندی عبور و مرور می شود جلوگیری نمایند.

عزاداری نیمه شب که گاهی برای بیماران و سالمندان عذاب آور می شود

در کنار تاثیرات معنوی عزاداری های دهه اول محرم در میان جوانان و نوجوانان اما برخی از مناسک عزاداری هست که مراتب آزار و اذیت را برای سالمندان و بیمارانی که در ساعات نیمه شب به دنبال لحظه ای برای آسایش و آرامش می گردند، فراهم می آورد، مثل حرکت هیئت های مذهبی با بلند گو و دهل و سنج در ساعاتی گذشته از نیمه شب که گاه لحظاتی طاقت فرسا را برای سالمندان و بیماران به بار می آورند. نیروی انتظامی هم در این راستا در یکی از بندهای اطلاعیه جدیدش به مناسبت فرا رسیدن ماه محرم این نکته را لحاظ کرده است و بر اساس این بند، توصیه می شود در حرکت دسته های عزاداری و حین برگزاری مراسم عزاداری، بویژه در ساعات پایانی شب و استفاده از بلندگو، رعایت حال بیماران و افراد مسن مد نظر قرار داده شود.

استفاده از تمثال همچنان ممنوع

حدود یک دهه پیش، ماه محرم که می شد، تمثال های امام حسین (ع)و حضرت ابوالفضل (ع) بر فراز دیوارهای شهر نمایان می شد، تمثال هایی که با تصویر هایی غیر واقعی، چهره مبارک این بزرگواران را به تصویر کشانده بودند. عدم تطابق این تمثال ها با واقعیت سرانجام باعث شد که استفاده از آنها در هیئت مذهبی ممنوع شود و امسال هم مانند چند سال گذشته بار دیگر خبری از تمثال های حاضران واقعه عاشورا در هیات ها و معابر شهر نیست.

مناسک وهن آمیز، ممنوع

یکی از تاکیدات موکد نیروی انتظامی در خصوص مناسک عزاداری محرم که امسال هم تکرار شده است، ممنوعیت انجام رفتارهای دور از شان و وهن آمیز مانند قمه زنی بوده است و بر این اساس نیروی انتظامی از مسئولان و خادمین هیأت ها و دسته های عزاداری خواسته که به منظور صیانت از حقیقت نهضت عظیم کربلا، از انجام اعمال خرافی و دور از شأن اسلام که موجب وهن دین و مظهر بی نظمی و ناهنجاری اجتماعی است، جلوگیری کنند.

آرایش و تیپ های آنچنانی پشت دستجات عزاداری

یکی از بدعت های سالهای اخیر مناسک عزاداری محرم، دختران و زنانی هستند که با صد قلم آرایش و بافت مو و لباس های آنچنانی غالبا مشکی به  قصد عزاداری راه معابر شهر را در پیش می گیرند. چند روز پیش صاحب یکی از فروشگاه های لوازم ارایش بزرگ شهر با اشاره به میزان فروش لوازم ارایش در طول سال می گفت، ما چند دوره خیلی موفق و پر فروش در طول سال داریم که بیشترین سود و فروش فروشگاه ما را رغم می زنند، که میانشان مهم ترین و پر فروش ترین دوره روزهای پیش از اغاز محرم است، البته این ماجرا تنها حرف این صاحب فروشگاه لوازم آرایشی نیست و برای اطلاع از این مسئله کافی است خودتان از فروشندگان لوازم آرایشی بپرسید که چه روزهایی درسال بیشترین دخل را دارند! اتفاقی که متاسفانه روز بر روز بر گستره خود در میان مردم می افزاید و تنها راه چاره این پدیده نابهنجار این است که دختران و زنانی که با آرایش به عزاداری امام حسین برای لحظه ای هم که شده جایگاه آن بزرگوار را به خاطر بیاورند.

به هر رو همه مایی که در مراسم سید و سالار شهیدان شرکت می کنیم موظفیم که در لحظه به لحظه انجام آیین های و مناسکمان، جایگاه بزرگوار صاحب مجلس را رعایت کنیم و به واسطه برخی رفتارهای نامناسب، شان این مراسم را زیر سوال نبریم.