امامزاده سلطان امیر احمد

این بنای تاریخی از آثار مربوط به قبل از دوره صفوی به شمار می رود.گنبد آن مخروطی شکل دوازده ترکی باکاشی معرق دوره صفویه که طبق کتیبه کاشی دورگنبد مربوط به سال 941 هجری قمری است. کاشی کاری گلدسته ها و ایوان متعلق به دوره قاجار است.

در کتاب آثار تاریخی کاشان درباره کاشی های قبر امامزاده آمده است:

قبر برجسته امامزاده که درون ضریح چوبی مشبکی ساخته شده، از قدیم الایام با کاشی های گرانبها عهد مغول پوشش و تزیین یافته بود، ولی در اوایل قرن حاضر شبانه ربوده شد.روی ازاره های داخل رواقها مقداری از کاشیهای خشتی معمولی زمان صفوی باقی مانده است.

درسال 1382 ضریح چوبی امامزاده باضریح فولادی که با نقره و طلا تزیین شده بود تعویض شده است.برروی ضریح،دو کتیبه نوشته شده است.کتیبه ای سرتاسری که بر آن سوره مبارکه ((هل اتی)) کنده کاری شده و کتیبه دیگر که شامل قصیده ای از استاد حسن عاطفی در مدح و ماده تاریخ ساخت ضریح می باشد.

حرم و رواقهای جانبی آن آیینه کاری میباشد، و در بزرگ چوبی از طرف آستانه مقدس حضرت فاطمه معصومه (ع) قم بر این مکان مقدس اهدا شده و بر روی آن نوشته شده است. (اهدایی آستانه فاطمه معصومه (ع) برحرم مطهر سلطان احمد ابن موسی المبرقع الامام الجواد(ع). درهای قدیمی و ارزشمند آن در طرح نوسازی برداشته شده و در قاب های شیشه ای در حرم نگهداری می شود.

این درهای منبت کاری شده تاریخهای 933و915 و 941 و 1146هجری قمری بر خود دارد.ایوان امامزاده با کاشی و گچبری زیبایی تزیین یافته که یک کاشی با تصویر شیرو کتیبه گچی مربع شکل که در وسط (نادعلیاً مظهر العجایب و …) و در دوطرف آن سه بیت شعر و در چهار طرف کتیبه آیه(وان یکاد) نوشته شده است. ایوان،محراب کوچکی نیز دارد که با مقرنس گچی و گچبری تزیین یافته است.

در مجاورت این زیارتگاه، حمام سلطان امیر احمد قرار دارد که نمونه‌ای از زیباترین حمام‌های ایران از نظر معماری، تزئین و کاربرد فضاها به شمار می‌رود. این حمام با وسعت 1000 متر مربع نام خود را از امامزاده سلطان امیراحمد (نوه امام جواد (ع)) که بقعه آن حضرت در مجاورت آن می‌باشد گرفته است. حمام سلطان امیر احمد کاشان، شامل دو بخش سربینه و گرم‌خانه است. سربینه فضایی با قاعده 8 ضلعی است که 8 ستون آن را به دو فضای متفاوت تقسیم کرده است.

فضای میانی محل تردد و عبور است و با سقف رسمی بندی مرتفع وکاشی معرق پوشیده شده است، فضای پیرامون(صفه‌ها)، که کف آن بالاتر است، محل رخت کن و استراحت است.

راه خروج از سربینه و ورود به گرم‌خانه، با دو چرخش 90 درجه از طریق میان‌در است. چهار ستون در میانه، گرم‌خانه آن را به 3 بخش تقسیم کرده است. دو قسمت طرفین که نسبتا کوچک‌تر بوده و هر یک حوضی در میانه دارد.

دیوارهای این حمام با کاشی‌های آبی فیروزه‌ای و زرفام به شکل زیبایی تزیین شده است. فضاهای حمام سلطان امیر احمد کاشان، متشکل از پیشخوان، هشتی، راهروهای ارتباطی، سربینه، سرماخوان، گرماخوان، صفه شاه نشین، خزینه، اتاق تنظیف، سرویس‌های بهداشتی، و دو حلقه چاه آب می‌باشد.

بام این حمام، یکی از زیباترین بام‌های گنبدی شکل ایران بوده که روی هر گنبد، شیشه‌های عدسی محدب قرار گرفته تا ضمن تامین نور کافی برای قسمت‌های مختلف حمام، مانع دید به داخل شود.

حمام سلطان امیر احمد در سال 1355 توسط وزارت فرهنگ و هنر با شماره 1351 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

فراوری: الهام مرادی

بخش گردشگری تبیان

برگرفته از: خبرگزاری میراث فرهنگی، ساز سفر، همشهری

مطالب مرتبط:

امامزاده های استان فارس

امامزاده های اردبیل

معرفی امامزاده های استان كردستان