میلیاردر هم بشی بهش محتاجی....
انسان بنا به فطرت خود نیازمند دوستی و محبت است و با هیچ چیز مانند محبت نمی‌توان انسان را متحول ساخت و به او در رشد توان‌مندی‌هایش کمک کرد و او را به راه تعادل آورد. با گرمی محبت است که زندگی معنا می‌یابد و انسان به سلامت روحی و اعتدال روانی دست یابد.
تأثیر شگرف محبت را می‌توان در مهرورزی پیامبر اکرم ملاحظه کرد که آن حضرت توانست سرسخت‌ترین انسان‌ها را متحول سازد و به راه تعادل آورد و به صفات الهی متصف گرداند. خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید:
فَبِما رَحْمَه مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ کنْتَ فَظًّا غَلیظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِک
هر فردی نسبت به آنچه که در اطراف او قرار دارد و به نوعی نیاز انسان را برآورده می‌سازد و وسیله‌ای برای رسیدن به کمال و آرزوهای اوست، علاقمند است. چرا که آنها برای او منفعتی دارند. در مسئله تربیت نیز به همین منوال است، یعنی متربی در واقع یک نیاز فطری برای رسیدن به کمال و توان‌مند شدن دارد و این نیاز مهمترین نیاز آدمی است. چرا که خمیر مایه وجود او برای رسیدن به کمال آفریده شده است، و بر همین اساس یکی از مفیدترین و کارآمدترین روش‌های تربیتی محبت کردن است. نیروی محبت در تربیت نیروی برانگیزاننده و تحول‌آفرین است و اگر درست و به اعتدال به کار گرفته شود تأثیری شگفت در نزاهت آدمی و رشد توان‌مندی‌های او دارد. لذا پدر و مادر هر چه از طریق محبت، مسیر را برای فرزندان هموار کنند و به او کمک کنند تا بتواند در این مسیر درست گام بردارد و حرکت کند بیشتر جذب والدین می‌شوند و از آنها تبعیّت خواهند کرد. پیامبر اکرم می‌فرماید: الْمَرْءُ مَعَ مَنْ أَحَب
امام علی محبت را عامل پیوند میان انسان‌ها معرفی می‌کنند و می‌فرماید: وَ الْمَوَدَّه قَرَابَه مُسْتَفَادَه
و به دلیل این میدان گسترده تأثیر محبت بر تربیت، اولیای خدا آن را بهترین بستر تربیت دانسته و محور تربیت قرار می‌دادند.
جهان بر اساس رحمت و مودت آفریده شده و بر مدار آن اداره می‌شود و روش محبت در تربیت بر این حقیقت وجودی استوار است.
شهید مطهری درباره تأثیر محبت می‌فرماید:
تأثیر نیروی محبت و ارادت در ذایل کردن رذایل اخلاقی از دل مانند تأثیر مواد شیمیایی بر روی فلزات است. مثلاً یک کلیشه‌ساز با تیزاب اطراف حروف را از بین می‌برد نه با ناخن یا سر چاقو و یا چیزی از این قبیل. اما تأثیر نیروی عقل در اصلاح مفاسد اخلاقی مانند کسی است که بخواهد ذرات آهن را از خاک با دست جدا کند، چقدر رنج و زحمت دارد؟! اگر یک آهن ربای قوی در دست داشته باشد ممکن است با یک گردش همه آنها را جدا کند. نیروی ارادت و محبت مانند آهن‌ربا صفات رذیله را جمع می‌کند و دور می‌ریزد. به عقیده اهل عرفان، محبت و ارادت پاکان هم چون دستگاه خودکاری، خود به خود رذایل را جمع می‌کند و بیرون می‌ریزد. حالت مجذوبیت اگر جا بیفتد از بهترین حالات است و این است که تصفیه‌گر و نبوغ‌بخش است. آری آنان که این راه را رفته‌اند اصلاح اخلاق را از نیروی محبت می‌خواهند و به قدرت عشق و ارادت تکیه می‌کنند. تجربه نشان داده است که آن اندازه که مصاحبت نیکان و ارادت و محبت آنان در روح موثر افتاده است خواندن صدها جلد کتاب اخلاقی موثر نبوده است.»
محبت در فرزندان تأثیر بسیار بالایی دارد و آنان را به شدت تحت تأثیر والدین و نکات و ارشادات تربیتی و جذب شدن به آنها شده و مانعی است برای گرایش فرزندان به محیط و اجتماعات نادرست که منشأ تباهی آینده فرزندان و بالطبع همه قابلیت‌های وجودی آنها می‌شود. و هرچه محبت شدیدتر باشد اثربخشی آن چه منجر به رشد استعدادهای فرزندان می‌شود بیشتر خواهد شد. امام علی می‌فرماید:
قُلُوبُ الرِّجَالِ وَحْشِیَّه فَمَنْ تَأَلَّفَهَا أَقْبَلَتْ عَلَیْهِ .
والدین می‌توانند با تأسی گرفتن از آیات قرآن بهترین شیوه را در پرورش فرزندانشان به کار ببندند. نمونه‌ای از این‌گونه اظهار محبت را می‌توان در گفتگوی خدا با موسی در کوه طور ملاحظه کرد.
أَنِ اقْذِفیهِ فِی التَّابُوتِ فَاقْذِفیهِ فِی الْیَمِّ فَلْیُلْقِهِ الْیَمُّ بِالسَّاحِلِ یَأْخُذْهُ عَدُوٌّ لی وَ عَدُوٌّ لَهُ وَ أَلْقَیْتُ عَلَیْک مَحَبَّه مِنِّی وَ لِتُصْنَعَ عَلى عَیْنی.
در این آیه خداوند با موسی سخن می‌گوید و از اینکه او را در کودکی مستغرق محبت خویش نموده و لحظه به لحظه بر او چشم داشته تا فرعونیان او را نابود نکنند و بلکه شیفته‌اش شوند، ذکری به بیان می‌آورد و او را به محبتی که در حقش ابراز شده واقف می‌کند. حتی ذکر ماوقع نیز به زبان لطف و انس بیان شده زیرا سخن با ضمیر متکلم وحده «القیتُ» اظهار شده است و این نهایت نزدیکی و صمیمیت را می‌رساند. موسایی که خدا او را چنین مخاطب ساخته، موسایی است که در برابر تکلیف سنگین قرار گرفته است و آن رفتن به سراغ فرعون طاغی است. و به راستی همین شیرینی محبت و لطف الهی است که موسی را بر انجام تکالیف توانا می‌سازد.
فرآوری: فاطمه زین الدینی
بخش نهج البلاغه تبیان
منابع:
نهج البلاغه
مطهری، مرتضی، جاذبه و دافعه علی
زمخشری، محمودبن عمر، ربیع الابرار و نصوص الاخبار، تحقیق: سلیم النعیمی
شرح ابن ابی الحدید بر نهج البلاغه
حسینی، حسین، معجزه محبت
مطالب مرتبط:
