تعمیرگاهی برای اصلاح سبک زندگی!

ماه رمضان فرصتی است مغتنم برای بازنگری ارتباط خود با خدا و اصلاح سبک زندگی از مسیر بندگی چرا که فضای مهیا و آماده این ماه فرصتی را فراهم می آورد تا با نزدیک شدن به خدا و تقویت ارتباط با او با نیاز فطری خود یعنی عبادت و پرستش پاسخ داده و فاصله ای را که با سبک زندگی دینی پیدا کرده ایم، پر کنیم.

سبک زندگی[1] به معنای شیوه زندگی خاص یک فرد، گروه، یا جامعه است. این مفهوم در مطالعات فرهنگی به مجموعه رفتارها، مدلها و الگوهای هر فرد اطلاق می‌شود که معطوف به ابعاد هنجاری، رفتاری و معنایی زندگی اجتماعی او بوده و نشان دهنده کم و کیف نظام باورها، کنش‌ها و واکنش های فرد و جامعه می‌باشد.

1.نظم در زندگی و مدیریت زمان

انسان، براى رسیدن به کمال همواره باید از پرتو عقل مدد جوید تا به هدف خویش دست یابد. نظم و انضباط مسیری است که افراد باید در آن قرار گیرند.

نظم هم ردیف ارزش هاى والاى اسلامى و راز کامیابى انسان هاى بزرگ و راه غلبه بر سختى ها و یافتن کاستى هاست و عامل تامین نیازهاى مادى و معنوى و دست یابى سریع به اهداف و صرف جویى در وقت و استحکام عمل است . انسان منظم از نشاط و تحرکى بیش تر برخوردار است و آینده نگر و دوراندیش می-باشد.

ماه مبارک رمضان فرصت طلایی برای نظم بخشیدن به زندگی هایمان می باشد. انسان باید در زمان معین بخورد و بیاشامد و در زمانی دیگر خوردن و آشامیدن ممنوع می شود. در روز معینی روزه داری شروع و تا یک ماه ادامه می یابد. این نکات از مسائلی است که روزه دار باید به آنها اهتمام داشته باشد و با دقت نظر در آن می تواند نظم را در زندگی خود تسری بخشد.

2.آرامش در پرتو روزه داری

زندگی انسان امروز مملو از اضطراب و استرس است. انسان تلاش می کند زندگی بدون دغدغه داشته باشد و در محیط شخصی و کاری و به طور کلی در محیط اجتماعی آرامش را برای زندگی خود فراهم کند.

روزه‌داری سبب آرامش روحی شده و استرس و نگرانی را از انسان روزه‌دار دور می‌کند. مسلماً این امر تنها در سایه گرسنگی و تشنگی‌های بی‌هدف و بدون احساسات پاک معنوی میسر نخواهد شد.

از آنجا که روزه سرتاسر ذکر و ارتباط با خداوند است [2] باعث نوعی نشاط روانی در فرد می‌شود: (الَّذِینَ آمَنُوا وَ تَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِکْرِ اللَّهِ أَلاَ بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوب) همان کسانى که ایمان آورده‏اند و دلهایشان به یاد خدا آرام مى‏گیرد . آگاه باش که با یاد خدا دلها آرامش مى‏یابد. [3]

3. رعایت حق دیگران

برای قوام یک جامعه و تعالی آن انسان ها باید در رابطه با دیگران حقوقی را رعایت کند. این مسئله در منابع دینی ما بسیار مهم بیان شده است تا آن جا که بر حق خداوند نیز مقدم است.[4] ماه مبارک رمضان بهترین فرصت برای تمرین رعایت حق الناس است. در مورد حقوق دیگران باید به مال مردم احترام گذاشت و در آن دقت کرد. ربا، رشوه، فریبکاری، سرقت و هرگونه تصرف نامشروع، باید به تحصیل رضایت صاحب مال و یا باز پس دادن آن مال جبران شود. احترام به جسم و روان مردم از حقوق مهم دیگر است. ضرب و جرح وارد آوردن، دادن غذای فاسد و غیر بهداشتی و مسموم و یا هر چیز دیگری که سلامتی افراد را به خطر اندازد از آن جمله است. آبروی افراد هم، دارای حرمت و مصونیت است. غیبت، تهمت، افشاگری و هرگونه رفتار دیگری، به آبرو و حیثیت دیگری ضربه و آسیبی وارد نماید مذموم و خلاف سبک زندگی دینی است. در ماه مبارک رمضان این موارد مورد توجه قرار گرفته و برای درک حقیقی روزه سفارش به رعایت آن شده است.

4. اعتدال در خوردن و آشامیدن

اصولاً بیشتر افراد، روزه داری را امساک از خوردن و آشامیدن می دانند و این موضوع در ماه مبارک برجسته است. شاید در هیچ دوره ای مانند عصر حاضر تغذیه انسان دچار آشفتگی نبوده است. ما هر روز شاهد بیماری هایی هستیم که از خوردن و آشامیدن ایجاد می شود و می توان گفت غذای ما مصنوعی و بیشتر برای رفع گرسنگی است تا صحت و سلامتی. حتی میوه جات و سبزیجات طبیعی نیز از این موضوع در امان نیستند.

پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) نسخه ای کلیدی را برای ما تجویز نموده است که امروزه می تواند راهگشای درمان بسیاری از بیمارها باشد ایشان فرمودند: «المعدة بیت الداء و الحمیة هی الدواء؛ معده مرکز بیماری‏ها و امساک بالاترین داروهاست.» [5]

غذای زائد و اضافی در مصرف روزانه‌ی ما بسیار است و همین امر موجب اختلال دستگاه گوارش و سبب ذخیره شدن چربی‏های خارج از اندازه در بدن ماست که موجب بیماری‏های گوناگونی می‏شود. بیماری‏های خطرناک همچون چاقی، تصلب شرایین، انسداد عروق، دیابت و … ریشه در تغذیه زیاد و گاهی هم معلول کیفیت آن است. در گذشته برای بهبودی بیماری توجه زیادی به امساک و درمان با تغذیه می شد. حکیم قرن ششم پیش از میلاد، فیثاغورث به شاگردانش توصیه می‏کرد تا در مواقع بیماری و نیز به منظور تهذیب نفس از نوعی امساک کمک بگیرند. سقراط- که او را پدر دانش پزشکی نامیده‏اند- نیز برای حفظ صحت و درمان بیماری‏ها «امساک»را برای مدتی طولانی ضروری می‏دانست. [6]

ماه رمضان فرصتی است برای استراحت دستگاههای گوارشی و با توجه به اینکه این دستگاه در طول سال مشغول به کار است این استراحت ضروری است. در حدیثی از پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) آمده است: «صوموا تصحوا؛ روزه بگیرید تا تندرست شوید.»[7] بدیهی است که هنگام سحری خوردن و یا افطار کردن نباید در خوردن و آشامیدن افراط کرد تا بتوان از آثار بهداشتی و درمانی روزه نیز بهره‏مند شد.

5.توجه و اهتمام به مسائل سیاسی، اجتماعی

از آنجا که ماه مبارک رمضان مخصوص تمامی مسلمانان است و همه در آن شرکت می‌کنند تقویت اتحاد بین مسلمانان می تواند به راحتی صورت گیرد. حضرت امام خمینی(ره) با در نظر گرفتن این مطلب، جمعه آخر ماه رمضان را روز قدس نامیدند که با استقبال تمامی مسلمان اعم از شیعه و سنی روبرو شد.

اساساً نمازهای جمعه در ماه مبارک رمضان با شکوه هر چه بیشتر در مقایسه با باقی سال برگزار می‌گردد که این خود فرصتی برای همگرایی افراد جامعه با سلایق سیاسی مختلف است. افطاری های عمومی به صورت کم هزینه در مساجد و حسینیه ها نیز می تواند همدلی و اتحاد اجتماعی را تقویت کند و مسلمانان را نسبت به مسائل اجتماعی آگاه تر گرداند.

پی نوشت ها :

1. Lifestyle

2. خطبه شعبانیه

3. رعد، 28

4. «خداوند حقوق بندگانش را مقدم بر حقوق خود قرار داده و کسی که حقوق بندگانش را رعایت کند حقوق الهی را نیز رعایت خواهد کرد». میزان الحکمة، ج 2، ص 480

5. سفینة‏البحار، ج2، ص78

6 .حکمة الصوم و آثار، ص38، نشر: گروه فرهنگ اجتماعی کویت، به نقل از نقش روزه در سازندگی انسان

7 .بحارالانوار، ج96، ص255

فرآوری: محمدی                

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان

منبع: خبرگزاری شبستان

سایت اشراق نیوز

مطالب مرتبط:

راه عملی کسب خصلت‌های دوست داشتنی

بهره‏ورى از بركات ماه رمضان

از برکات سحرهای ماه رمضان عقب نمانیم!

حیف ماه رمضان که پای تلویزیون بگذرد