تبیان، دستیار زندگی
یکی از کارآمد ترین ابزار قابل اجرا در مرحله ی آموزش، ارائه طرح درس می باشد. بیش تر اوقات معلمین با تجربه مطالبی این چنین عنوان می کنند: چرا در دروس آموزشی دانشکده طرح درس را آموزش می دهند؟ معلم هرگز وقت طراحی چنین برنامه هایی را ندارد....
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : نسیم گوهری
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

طرح درس خوب، متضمن موفقیت پایدار

یکی از کارآمد ترین ابزار قابل اجرا در مرحله ی آموزش، ارائه طرح درس می باشد. بیش تر اوقات معلمین با تجربه مطالبی این چنین عنوان می کنند: " چرا در دروس آموزشی دانشکده طرح درس را آموزش می دهند؟ معلم هرگز وقت طراحی چنین برنامه هایی را ندارد." انجام طرح درس کار دشواری است. با وجود این یک طرح درس خوب نه تنها به آموزش تمام موارد درسی و تایید آن کمک می کند، بلکه زمان مناسب را برای انجام فعالیت های مفید را برای شما فراهم می نماید که خود این مسئله، یک عامل ضروری برای اجرای مدیریت خوب کلاس می باشد.

برنامه ی کلی طراحی کنید.

اولین اقدامی که باید انجام دهید تنظیم برنامه ی کتاب درسی برای یک سال تحصیلی می باشد و این به این معنا است که تقویم خود را با تقویم ویژه مدرسه تنظیم کتید و روی آن تمام روزهای تعطیل و روزهای برگزاری جلسات اولیا و مربیان و امتحانات و دیگر روزها را مشخص نمایید. ممکن است چند روز اول متحیر و سرگردان شوید و حین اجرای آن از اهداف آموزشی خود دور شوید، اما لازم است که بدانید در چه مواقع و در چه زمانی برنامه های خود را متوقف نمایید. در مرحله ی بعدی، به نحوه ی ارائه نمرات بیندیشید، آزمون نیم سال را برنامه ریزی نموده و زمانی را برای ارسال گزارش نمرات تعیین نمایید. نواقص و شرایط انتخاب را یادداشت نمایید. اکنون می توانید به اجرای برنامه ی خود بنیدیشید. هم چنین باید موضوعات مورد نظرتان را با معیارهای استاندارد مطابقت دهید و یک کپی از راهنمایی های برنامه ی آموزشی مدرسه را نیز در اختیار داشته باشید. اگر در مدرسه ای هستید که فاقد این برنامه ی راهنما است، کتاب های درسی شما بهترین منبع برای برنامه ریزی درسی می باشد. شما برای تدریس به یک سری از راهنمایی ها نیاز دارید. اگر در حوزه آموزشی شما هیچ یک از ابزار فوق وجود نداشته باشد، شاید بتوانید از یک سازمان رسمی درخواست کپی از استاندارهای پیش رفته ی موجود در زمینه ی کاری خود را بنمایید. بعضی از این موارد نیز از طریق سایت های اینترنی قابل دسترسی می باشند.

معلم و شاگرد، یا غار یا کارد و پنیر

هم چنان که پیرامون طراحی برنامه ی سال تحصیلی خود می اندیشید متوجه خواهید شد که روشی برای تحت پوشش قرار دادن تمام موارد مورد آموزش وجود ندارد. در حالی که از معیارهای استاندارد به عنوان راهنما استفاده می کنید، اولویت ها را نیز در نظر بگیرید. البته در بعضی موارد دانش آموزان باید از موضوعات درسی که تدریس می گردد و یا تاریخ برگزاری آزمون ها آگاه باشند. در بسیاری از موارد وقتی دانش آموزان مطالب مورد نظر را خوب بیاموزند، شما بسیار خوشحال می شوید. نهایتا مواردی در زمینه ی کاری شما وجود دارد که باید علی رغم میل و علاقه شما حذف گردند. تشخیص این که چه زمینه هایی واقعا ضروری نمی باشند کار سختی است. تصور این که تمام آنچه را که شما آموخته اید لازم نیست دیگران بیاموزند، بسیار دشوار است. سعی کنید وقتی دانش آموزان برای مدت طولانی در کلاس نیستند بر روی مطالب متفاوتی تاکید کنید. در چنین مواردی باید ابتدا بر روی آن ها متمرکز شوید. حال شما آماده هستید تا سرفصل های اصلی را انتخاب کنید و در طی روزها و هفته های آینده به ارائه آن ها بپردازید.

اکنون زمان آن فرارسیده که برنامه اصلی خود را طراحی نمایید و باید سرفصل هایتان را طوری در زمان بندی مورد نظر ارائه دهید که به موقع به پایان رسانده و نمرات خود را ارائه دهید. هم چنین باید به روشی برنامه ریزی کنید که تاریخ های تعیین شده برای انجام اهداف مورد نظر، درست و دقیق باشد. شاید گاهی مجبور شوید به منظور جبران برنامه های روزانه ی مدرسه تغییراتی ایجاد کنید و گاهی نیز به تدریس مجدد مطالبی بپردازید که احتمالا دانش آموزان به خوبی متوجه نشده اند. در ضمن به خاطر داشته باشید که شما نیز به استراحت و تعطیلی نیزا دارید و باید در برنامه ی خود این مورد را نیز در نظر بگیرید. نکته ی مهم این است که هرگز کارهای اصلی را در روز تعطیل انجام ندهید و هرگز این اشتباه را نکنید که تعطیلی تان را با نمره دادن به تکالیف یا فکر کردن در مورد نمرات نگران کننده ی دانش آموزان خراب کنید.

موضوعات درسی را یادداشت کنید.

هنگامی که تصمیم گرفتید چه موضوعی را تدریس کنید، مطالبی را که باید دانش آموزان تان بیاموزند تعیین و یادداشت نمایید. در واقع تعیین موضوعات معلم را به سوی مشخص نمودن مهارت ها و موضوعاتی که می خواهد دانش آموزان در پایان کلاس بیاموزند، هدایت می کند. آن ها معیارهایی را در تعیین اساس درس در نظر می گیرند. وقتی شما در مورد این که دانش آموزان تان چه کاری انجام می دهند و چه چیزی یاد می گیرند، می اندیشید، متوجه خواهید شد که می توانید در مورد یک درس حداقل دوجین موضوع بنویسید.

نکاتی برای رشد شخصی و انگیزه معلمان

بهتر است معلمین به دانش آموزان این اجازه را بدهند که دقیقا بدانند معلم از آن ها چه توقعاتی دارد و شور و اشتیاقشان را درطی مدت کلاس حفظ نمایند. بهترین روش به منظور حفظ این موضوع در ذهن دانش آموزان قبل از هرچیز این است که معلم موضوع کار کلاس آن روز را در گوشه ی سمت راست بالای تخته سیاه بنویسد. بدین طریق دانش آموزان با اهمیت موضوع مطرح شده در کلاس آشنا می شوند. و می فهمند که در طی مدت برگزاری کلاس دقیقا چه نوع رفتاری از آن ها انتظار می رود.

دلیل دیگر در مورد تعیین و بیان عناوین درسی این است که این روش به شما کمک می کند تا مطمئن شوید که شیوه ی آموزشی شما با معیارهای تعیین شده از سوی حوزه ی آموزشی منطقه ی شما، هماهنگ می باشد. با زمانی که شما صرف می کنید تا نشان دهید چگونه موضوعات درسی شما، دانش آموزان تان را به سوی اجرای قوانین استاندارد شده سوق می دهد، نه تنها درخواست های حوزه ی آموزشی و مدرسه تان را اجرا می کنید، بلکه در مورد این که برنامه ی آموزشی معنا داری را ارائه داده اید که به دانش آموزان تان کمک می کند تا برنامه آموزشی تنظیم شده را فرا گیرند اطمینان بیش تری کسب می نمایید. به طور کلی باید اهداف آموزشی، بیش تر به صورت رهنمودهایی بیان شوند که در طراحی یک واحد درسی مفید واقع گردند. موضوعات درسی باید مشخص کننده ی مواردی باشد که فعالیت های دانش آموزان در جهت رسیدن به اهداف آن، انجام گیرد.


مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: نسیم گوهری